Mariusz Korejwo

„Dziś na pewno jest łatwiej: książek nikt nie czyta, prasa to zabawa dla ułamka populacji, a w internecie sprawy dopilnuje podmiot prywatny. Wysyłanie do każdego obywatela, który jest „nieteges” uzbrojonego pododdziału ABW kepsko wygląda w telewizji. Tymczasem faceta się ad ACTA zablokuje, odetnie od sieci i niech sobie robi co chce”- pisze Mariusz Korejwo

W sprawozdaniu z działalności za 1983 r., Okręgowy Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk w Olsztynie umieścił pełną irytacji wzmiankę: „pogoń za czytelnikiem wywołuje niekiedy dążenie do zamieszczania sensacyjek, czy tematów bulwersujących społeczeństwo”.

Właśnie tak. Cenzor bowiem stróżował nie tylko prawomyślności publicystów, ale i dbał o dobre samopoczucie obywateli. To dlatego w „Czarnej księdze cenzury” wywiezionej przez Tomasza Strzyżewskiego do Szwecji, przeczytać można, że klauzulą objęto np. informacje o masowych zatruciach, zachorowaniach bądź klęskach żywiołowych, które miały miejsce na terenie kraju.

To, co się mniej więcej udawało za Gierka (ochrona świętego spokoju), zupełnie nie wychodziło władzy w następnej dekadzie. Szczególnie ciężko było cenzorom, bo po raz pierwszy działać musieli w granicach prawa (ustawę o kontroli publikacji i widowisk opublikowano dopiero latem ’81 r.). Dochodziło do tego, że krnąbrne publikatory żądały uzasadnień dla interwencji OUKPiW, i to na piśmie.

Przeważała, rzecz jasna, postawa pełna wzajemnego zrozumienia. Np. w „wydawnictwach akademickich uwagi nasze przyjmowane są na ogół ze zrozumieniem, chociaż niekiedy wymaga to od nas prowadzenia rozmów z władzami uczelni”, jeszcze lepiej było z prasą i edytorami książkowymi, gdzie ingerencje cenzorskie przyjmowane były nie tylko „ze zrozumieniem” ale i „przy aktywnej współpracy”.

Gorzej było z tzw. prasą wyznaniową („Posłaniec Warmiński”), która wiodła prym w ilości skreśleń, a najgorzej bywało przy okazji widowisk (kabarety), w których „wykonawcy stosowali często mimikę i gest kierując je wyraźnie pod adresem milicji, wojska i sojuszników PRL”. Na mimikę paragrafu, niestety, nie było. Prawdziwą zgrozą napawał fakt, że „Gazeta Olsztyńska”, było nie było „organ” partyjny,  zajmowała jedno z czołowych miejsc w statystyce interwencji. Niecenzuralne okazywały się najczęściej ... relacje z konferencji partyjnych. Żywe słowo, nie przepuszczone przez filtr odredakcyjnego komentarza, nie wytrzymywało z obowiązującą linią. Liczba 109 ingerencji cenzorskich w skali roku nie wydaje się duża (a przecież dotyczyła 2 dzienników, jednego tygodnika, 9 innych periodyków i prawie 100 pozostałych pozycji). Być może to zasługa doskonałej organizacji pracy, np. permanentnych dyżurów przy maszynie drukarskiej.

Dziś na pewno jest łatwiej: książek nikt nie czyta, prasa to zabawa dla ułamka populacji, a w internecie sprawy dopilnuje podmiot prywatny. Wysyłanie do każdego obywatela, który jest „nieteges” uzbrojonego pododdziału ABW kiepsko wygląda w telewizji. Tymczasem faceta się ad ACTA zablokuje, odetnie od sieci i niech sobie robi co chce.

Problem z rzeczonym dokumentem jest taki, że łączy wątpliwą rację z bandycką egzekutywą. Nikt jeszcze nie ubrał sensownie w literę prawa starych zasad własności w świecie cyberiady; tymczasem naciągane pomysły obwarowuje się sankcjami godnymi zamachu stanu (zagadka: kto mówił o wprowadzeniu stanu nadzwyczajnego ?). Niejako przy okazji pokazało się parę spraw, czasami od czapy, ale tak właśnie wygląda ów „węzeł zagadnień społecznych”, w którym wszystko się łączy ze wszystkim, tylko nigdy zawczasu nie wiadomo, jak i kiedy się objawi.

Młodzi są wkurzeni, bo im ruszono świętość: sieć jest jak spełnienie imaginacji o wolności absolutnej. Pojmowanej eskapistycznie, ale jednak: wy tam się żryjcie, macie swoje telewizje, konwentykle, napuszone mowy i ciemne interesy. My sobie odpalamy internet i mamy was gdzieś. Inny świat.

Swoje działa wytaczają Chińczycy i im podobni geszefciarze, bo dla nich regulacje w sieci to uderzenie po kieszeni. Ostrzegam, że będą grać na ruchu anonymous identycznie jak Sowieci grali na pacyfistach i zielonych.

Zachłysnęli się świątobliwym oburzeniem (niektórzy) artyści. Jest w tym kabotyństwo wagi ciężkiej, bo sieć daje scenę o szerokości jakiej poprzednie pokolenia grajków i komediantów mogło co najwyżej pomarzyć.

Paradox: artysta nieznany pcha się do sieci jako może, otwarcie i skrycie (pseudoprzecieki); artysta znany klnie i złorzeczy, chociaż brak dowodów, by któryś zubożał na skutek miliona „wejść”.

ps: „admin1”???

Czy to na prawdę hasło dostępu ukute przez tego samego człowieka, który naśmiewał się z politycznego oponenta, że ten bez konta, bez prawa jazdy, bez komórki.