Polska

Wicepremier Piotr Gliński przyjął osobiście od Antoniego Górskiego petycję w sprawie wyrejestrowania „Pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej” z rejestru zabytków, wpisanego tam pod nazwą „Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej” zwanego przez mieszkańców Olsztyna „szubienicami”. Panu Górskiemu towarzyszyli, poseł Wojciech Kossakowski i Pani Anna Bukowska. Podczas spotkania obecna była również Pani Dyrektor Departamentu Ochrony Zabytków. - Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego zapewnił nas, że zajmie się sprawą z wielką wnikliwością – powiedział mediom Antoni Górski.

Antoni Górski osobiście zebrał 2010 podpisów pod petycją. Przypomnijmy, że pomnika X. Dunikowskiego nie objęła ustawa dekomunizacyjna, jako jedynego w Polsce, właśnie z tego powodu, iż to dzieło wybitnego rzeźbiarza. Dlatego pomnik i plac im. Dunikowskiego, w 1993 roku na wniosek SARP zostały wpisane do rejestru zabytków. SARPowi głównie chodziło o zablokowanie aneksji tego miejsca pod rozrastającą się galerię handlową.

Wyrejestrowanie może nastąpić albo na wniosek właściciela, czyli prezydenta Olsztyna. Swego czasu zwróciła się o to do Piotra Grzymowicza wiceminister Magdalena Gawin, w zamian oferując pokrycie kosztów przeniesienia pomnika, ale prezydent tę ofertę odrzucił. Inna możliwość to wykreślenie z urzędu przez ministra kultury. I na tę możliwość liczy Antoni Górski oraz wspierające go środowiska patriotyczne.

Prezydent Olsztyna chciałby w tym miejscu urządzić miejsce rekreacji z fontanną a w nocy nad głowami spacerowiczów miałyby świecić ledowe gwiazdki. Nie realizuje tego projektu – jak argumentuje – z powodu braku środków.

Ten pomysł oburza środowiska patriotyczne z uwagi na zbrodnie popełnione przez Stalina i Armię Czerwoną oraz zniewolenie Polski. Część środowisk domaga się specjalnych tablic przed pomnikiem informujących o dokonanych zbrodniach na ludności polskiej oraz cywilnej-niemieckiej w Prusach Wschodnich (dla nich jest to pomnik gwałciciela), a także opisujące historię powstania pomnika.

Bardziej zdecydowani domagają się przeniesienia pomnika np. na cmentarz żołnierzy radzieckich a w to miejsce postawienie pomnika przez wolny naród. Padają różne pomysły, od pomnika króla Kazimierza Jagiellończyka, który przyłączył Prusy do korony przez pomnik smoleński pomysłu Pityńskiego po pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego.

W rocznice tzw. „wyzwolenia Allenstein” przez Armię Czerwoną 22 stycznia 1945 roku oraz w rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę 17 września 1941 roku odbywają się pod pomnikiem happeningi środowisk artystycznych (rzeźbiarz Jacek Adamas) i politycznych-prawicowych.

Władysław Kałudziński i Wojciech Kozioł pomalowali na czerwono sierp i młot na pomniku, by ten symbol komunizmu kuł w oczy. Pierwszy raz farba została zmyta, więc pomalowali powtórnie tym razem farbą fluorescencyjną. Sąd kazał im zwrócić miastu koszty pierwszego mycia ok. 1400 złotych. Wyrok nie jest prawomocny.

Wojciech Kozioł 22 stycznia 2018 roku rozwiesił między pylonami baner z napisem „Pomnik wdzięczności za zniewolenie" i rysunkiem czerwonoarmiejca gwałcącego kobietę symbolizującą Polskę. Po 4 godzinach władze Olsztyna kazały baner zdjąć a konsul rosyjski w Gdańsku wystosował w sprawie banera notę dyplomatyczną, gdyż w rysach czerwonoarmiejca dopatrzył się rysów prezydenta Putina.
(as)

Na zdjęciu od lewej, Antoni Górski, wicepremier Piotr Gliński i poseł z PiS z Ełku Wojciech Kossakowski.

od lewej Anna Bukowska, Antoni Górski i wicepremier Piotr Gliński

Tekst Petycji:
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Warszawa

Petycja
w sprawie wyrejestrowania „Pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej” z Rejestru zabytków.

My, podpisani pod Petycją mieszkańcy Olsztyna na Świętej Warmii i odwiedzający to piękne miasto zwracamy się do Pana Ministra z żądaniem wyrejestrowania z Rejestru Zabytków, nr B-139/93 z dn. 19.05.1993 r. „Pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej” wpisanego pod fałszywą nazwą „Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej” zwanego przez mieszkańców Olsztyna „szubienicami”.[1]

W tym dokumencie „Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej”, znajdujący się na pl. X. Dunikowskiego (do 04.06.1993 r. pl. Armii Czerwonej) w Olsztynie, wpisano do „Rejestru zabytków” pod fałszywą nazwą: „Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej”. Fałszem jest, że jest to „Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej”, jak również że go wykonano w latach 1949-53”, jak to ujęto w „Uzasadnieniu Decyzji…”. W „latach 1949-53” na wskazanym miejscu zbudowano, a w 1954 r. odsłonięto „Pomnik Wdzięczności dla Armii Radzieckiej”.

Od początku, w zamyśle władz partyjnych (właściwie sowieckich) Olsztyna było: „… wznieść pomnik wyrażający hołd dla żołnierzy radzieckich, którzy zdobyli i wyzwolili Olsztyn spod okupacji hitlerowskiej”.[2] Ostatecznie „zaowocowało to utworzeniem 21.05.1949 r, nowego – jak nazwano to w prasie – zreorganizowanego Komitetu Budowy Pomnika Wdzięczności dla Armii Radzieckiej”.[3] Historyk, dr Jerzy Sikorski podaje, że w 1993 r., w związku z robotami na placu odkryto płytę z czerwonego piaskowca z inskrypcją: „Tu stanie Pomnik Wdzięczności dla Armii Radzieckiej, 20 I 1945 – 20 VI 1948”.[4] Tak więc cały czas monument ów oficjalnie zwany był Pomnikiem Wdzięczności dla Armii Radzieckiej (od 1946 roku), zamiennie - Czerwonej, gdyż to ona „wyzwalała” Olsztyn.

W roku 1993 ktoś dokonał samowoli i sfałszował dokument, tym samym zbrukał, jak niegdyś Sowieci Naszą Ziemię, przykrywając „ścierwo sowieckie” imieniem Świętej Ziemi Warmińsko-Mazurskiej. Zmiany nazw placów i nawet podrzędnych ulic wymagały uchwał Rady Miasta, a uchwały, czy jakiejkolwiek decyzji o zmianie nazwy wielkiego monumentu, Pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej, fałszywie zwanego Pomnikiem Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej nie ma. Nie ma takiego dokumentu ani Urząd Miasta Olsztyna [5][6][7], ani Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Olsztynie, ani Archiwum Państwowe w Olsztynie, gdzie przeprowadziłem kwerendę za okres od 1954 do 1990 roku. Było za to sprawozdanie z działalności Miejskiej Rady Narodowej informujące o składaniu kwiatów pod „Pomnikiem Wdzięczności” w związku z „obchodami 39 rocznicy wyzwolenia Olsztyna” (1984 rok).[8] „Pomnika Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej” nie ma i nigdy nie było.

O perfidii wpisującego ten monument do Rejestru Zabytków, świadczy fakt, że „Decyzję o wpisaniu sowieckiej pozostałości do Rejestru zabytków” podjęto 19.05.1993 r., a dopiero po dwóch tygodniach, 04.06.1993 r., Rada Miejska w Olsztynie zniosła nazwę „Plac Armii Czerwonej”.[9]

Pomnik wystawiono w geście „wdzięczności” Armii Czerwonej za zniszczenie w 60% zabudowy Olsztyna (już po „wyzwoleniu”), gwałty na miejscowej ludności, kradzież dóbr z Warmii i, faktycznie, za okupację naszej Ojczyzny. Inicjatorem budowy monumentu był ówczesny wojewoda olsztyński Mieczysław Moczar a właściwie Mykoła Demko. Był Ukraińcem z mroczną przeszłością w nielegalnej KPP, PPR i PZPR, generał dywizji KBW, agent wywiadu GRU. Prawdziwą twarz ukazał deklarując: „Związek Radziecki jest nie tylko naszym sojusznikiem, to jest powiedzenie dla narodu. Dla nas, dla partyjniaków, Związek Radziecki jest naszą ojczyzną”. Moczar był z „krwi i kości” Sowietem. A więc, w reprezentacyjnym miejscu naszego, pięknego miasta „Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej” wystawili sobie sami … sowieci. Na pomniku, zakazanego prawem symbolu państwa totalitarnego (art. 256 Kk.) znajduje się sylwetka czerwonoarmisty, sceny sławiące Armię Czerwoną oraz … sierp i młot - godło ZSRR. Nazwanie „Pomnika wdzięczności” przez mieszkańców Olsztyna „szubienicami” odzwierciedla rzeczywistą wdzięczność Olsztynian dla „oswobodzicieli”.

Fałszem jest jakoby pomnik był „dziełem” Xawerego Dunikowskiego. „Artysta” projekt pomnika tylko firmował swoim nazwiskiem: „Prawa do ostatecznych decyzji o kształcie artystycznym pomnika nie miał zagwarantowanych ani Dunikowski, ani też olsztyński Komitet Budowy Pomnika. Wyglądem monumentu żywo interesowali się przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki, zwani w dokumentach Komisją Ministerialną”.[10]

Przeciwni „Pomnikowi Wdzięczności” jako zabytkowi są: IPN, Prawo i Sprawiedliwość, Solidarna Polska, Ruch Narodowy, Młodzież Wszechpolska, Organizacja Narodowo-Radykalna, Progresywna Polska, Stowarzyszenie Koliber, Towarzystwo Miłośników Wołynia i Polesia, Ruch Oburzonych. A zwolennicy, jeśli chcą pozostawienia pomnika jako zabytku, mogą wystąpić z wnioskiem o wpisanie go do Rejestru Zabytków zgodnie z prawdziwą nazwą: „Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej” (zamiennie - Radzieckiej).

Rada ani Prezydent Miasta Olsztyna nie może opierać się w swojej działalności na fałszywym, z mocy prawa bezprawnym dokumencie, a (co jest wielce oburzające) organa publiczne: policja, prokuratura, sądy, Prezydent Olsztyna, a nawet Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie chcą zająć się sprawą fałszywego dokumentu „z urzędu”. Oburza argumentacja Sądu Rejonowego w Olsztynie: „ … nie sposób zarzucić pełniącym stanowisko Prezydenta Miasta Olsztyna, przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków służbowych polegającego na używaniu dokumentu, poświadczającego nieprawdę, skoro jest on legalnie występującym w obiegu urzędowym”.[sic!] [11]

Występuje tu kolizja dwóch aktów prawnych: Ustawy o ochronie zabytków i Kodeksu karnego zakazującego propagowania systemów totalitarnych (art. 256 Kk). A takim jest totalitarny system sowiecki, czego nie chcą uznać władze Olsztyna. Czy nie popełniają przestępstwa? Ale przez Sąd Rejonowy w Olsztynie ukarani są koledzy, którzy pomalowali na czerwono „sierp i młot” na pomniku, uwypuklając przestępczy charakter pomnika. Sąd argumentował swoje stanowisko zniszczeniem zabytku, chociaż obrońca wyraźnie wskazywał, że jest to równocześnie przedmiot przestępstwa. Stąd powstała oddolna inicjatywa wystosowania Petycji do Pana Ministra.

Panie Ministrze
Żądamy, jak we wstępie, wyrejestrowania sowieckiego ścierwa z Rejestru zabytków - zrobienia porządku w dokumentacji będącej w zakresie działalności Pana Ministra. Żądamy unieważnienia i wycofania z obrotu prawnego fałszywego dokumentu.

Z poważaniem
Reprezentujący mieszkańców i gości Olsztyna – 2010 podpisów
Antoni Górski

Załączniki:
1. „Decyzja w sprawie wpisania dobra kultury do rejestru zabytków”; L.dz.PSOZ/IZR.5330- 12/93, nr rejestru zabytków B-139/93 z dn. 19.05.1993r.;
2. Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1998, nr3(221), Ryszard Tomkiewicz, Kulisy powstania w Olsztynie Pomnika Wdzięczności dla Armii Radzieckiej, str. 396;
3. tamże, str. 401
4. Debata, nr 7(118), 2017, J. Sikorski, Xawery Dunikowski i jego olsztyńskie „szubienice”;
5. Pismo KZ.4121.1.1.2015 Zastępcy Prezydenta J. Słomy do A.G. z dn. 22.07.2015r.;
6. Pismo KZ.4121.1.1.2015 Prezydenta Piotra Grzymowicza do A.G. z dn. 17.08.2015 r.;
7. Pismo KZ.4121.1.2016 Prezydenta P. Grzymowicza do poseł I. Arent z dn. 16.03.2016 r.;
8. Program obchodów 39 rocznicy wyzwolenia Olsztyna, MRN;
9. Uchwała nr XXX/62/93 z dn. 04.06.1993 r.
10. Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1998, nr3(221)), Ryszard Tomkiewicz, Kulisy powstania w Olsztynie Pomnika Wdzięczności dla Armii Radzieckiej, str. 405;
11. Postanowienie Sądu Rejonowego w Olsztynie z dn. 08.12.2017 r.

Tweet