Debata styczeń2023 okl

logo flaga polukr

 

 

 

Prosimy Czytelników i Przyjaciół o wpłaty na wydawanie miesięcznika „Debata” i portalu debata.olsztyn.pl. Od Państwa ofiarności zależy dalsze istnienie wolnego słowa na Warmii. Nr konta bankowego Fundacji „Debata”: 26249000050000450013547512. KRS: 0000 337 806. Adres: 10-686 Olsztyn, ul. Boenigka 10/26.

poniedziałek, styczeń 30, 2023
  • Debata
  • Wiadomości
    • Olsztyn
    • Region
    • Polska
    • Świat
    • Urbi et Orbi
    • Kultura
  • Blogi
    • Łukasz Adamski
    • Bogdan Bachmura
    • Mariusz Korejwo
    • Adam Kowalczyk
    • Ks. Jan Rosłan
    • Adam Jerzy Socha
    • Izabela Stackiewicz
    • Bożena Ulewicz
    • Mariusz Korejwo
    • Zbigniew Lis
    • Marian Zdankowski
    • Marek Lewandowski
  • miesięcznik Debata
  • Baza Autorów
  • Kontakt
  • Jesteś tutaj:  
  • Start
  • Wiadomości
  • Olsztyn
  • 22 stycznia 1945 r. – jedna z najtragiczniejszych dat w dziejach Olsztyna

Olsztyn

22 stycznia 1945 r. – jedna z najtragiczniejszych dat w dziejach Olsztyna

Szczegóły
Opublikowano: niedziela, 22 styczeń 2023 17:30

22 stycznia 1945 r. sowieckie wojska 3. Korpusu Kawalerii Gwardii pod dowództwem gen. Mikołaja Oślikowskiego bez większych walk zajęły Allenstein – dzisiejszy Olsztyn. „Data ta nieodwracalnie zmieniła oblicze miasta w każdym jego aspekcie: architektonicznym, kulturowym, ludnościowym” – mówi historyk-regionalista Rafał Bętkowski.

Wojska 3. Korpusu Kawalerii Gwardii dowodzone przez gen. Nikołaja Oslikowskiego weszły do dzisiejszego Olsztyna wczesnym rankiem 22 stycznia. Było to pierwsze większe miasto zdobyte na terenie Prus Wschodnich.

Pierwsza grupa zdobywców zajęła się przede wszystkim grabieżami, gwałtami i mordowaniem cywilów. Kiedy ci odeszli, przyszła druga grupa, to oni spalili miasto w lutym 1945 roku. W efekcie centrum Olsztyna legło w gruzach, zniszczonych zostało 1040 z 2640 budynków.

"Wojsko miało przyzwolenie na odwet: mordowanie miejscowej ludności, gwałty, grabieże, rabunki. Z tego przyzwolenia żołnierze sowieccy od początku korzystali" - powiedział Rafał Bętkowski z Muzeum Nowoczesności w Olsztynie. Dodał, że "22 stycznia 1945 roku to w dziejach naszego miasta jedna z najtragiczniejszych dat".

Czerwonoarmiści w pierwszych dniach "panowania" w Olsztynie zapisali się niezwykle brutalnie: wymordowali pacjentów szpitala psychiatrycznego w dzielnicy Kortowo i pacjentów. — Zgodnie z ujawnioną ostatnio relacją 40-letniej wówczas pielęgniarki… Rosjanie najpierw podpalili wypełniony ludźmi nieistniejący już duży, trzykondygnacyjny budynek przy drodze do Olsztynka. Wzniecony przy użyciu miotaczy ognia od parteru pożar skutecznie odciął uwięzionym tam nieszczęśnikom drogę ucieczki. Do tych, którzy szukali ratunku przed płomieniami, wyskakując przez okna, strzelano z broni ręcznej — pisał przed laty w „Gazecie Olsztyńskiej” Stanisław Piechocki (1955-2005), autor m.in książek „Olsztyn styczeń 1945” oraz „Czyściec zwany Kortau”.

Ekshumacje masowych grobów w Kortowie przeprowadzono w pierwszej połowie lat 50., ale pierwszy masowy grób (80 ciał) odkryto koło stołówki akademickiej w 1949 roku. Byli to zamordowani przez Rosjan ranni niemieccy żołnierze. Potem odkryto trzy kolejne masowe groby, w których spoczywało po kilkadziesiąt osób. W 1955 roku z masowego grobu w centrum Kortowa wydobyto 227 ciał kobiet, dzieci, mężczyzn.. Ten był największy z odnalezionych, ale w 1945 roku w Olsztynie było ich wiele. Pogrzebano w nich ofiary sowieckich żołnierzy z zimy 1945 roku.

Kiedy Rosjanie zajęli Olsztyn w styczniu 1945 roku zgwałcili wszystkie młode kobiety jakie w nim zastali. Wiele z nich zamordowali. Były wśród nich trzy pochodzące z Warmii zakonne opiekujące się chorymi w szpitalu mariackim (dzisiejszy szpital miejski). które najprawdopodobniej pochowano na tymże cmentarzu. Spoczął na nim także kapelan szpitala ks. Josef Steinka, który zmarł zimą 1945 roku w więzieniu.

Jesienią 2020 roku zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadził prace poszukiwawcze na terenie cmentarza. Odnalezione przy kilku osobach przedmioty kultu religijnego oraz stroju duchownego pozwalają przypuszczać, iż natrafiono na pochówki sióstr zakonnych i księdza. Zostały wytypowane szczątki, co do których zachodzi przypuszczenie, że są to poszukiwane trzy siostry zakonne. Szczątki przekazano do Zakładu Medycyny Sądowej w Gdańsku. Przypomnijmy, że trwa proces beatyfikacyjny 16 Sióstr Katarzynek, które w 1945 r. poniosły męczeńską śmierć ze strony czerwonoarmistów. Są wśród nich trzy wspomniane zakonnice.

"Olsztyn odnotował w swej historii wypadki, których następstwa zmieniły jego oblicze. Dochodziło do epidemii, klęsk żywiołowych, okupacji i rabunków ze strony obcych wojsk. Wiele zła ludności i miastu wyrządzili np. w 1807 r. żołnierze Napoleona. Wcześniejsze wydarzenia wojenne nigdy nie były jednak tak gwałtowne i tragiczne, jak te z 1945 roku. Kiedy podczas I wojny światowej wojska rosyjskie na jeden dzień zajęły miasto dyscyplina, którą narzuciło dowództwo sprawiła, że nie doznało ono większych szkód. W 1945 roku Olsztyn został z premedytacją i za pełnym przyzwoleniem dowództwa zniszczony i spalony. Zajęcie miasta przez Sowietów poskutkowało całkowitą wymianą ludności miasta, zmianą kultury i języka jego mieszkańców. Ciągłość historii została przerwana" - powiedział Bętkowski. Dodał, że zmiany te były nie tylko gwałtowne, ale też nieodwracalne.

Z pogromów czerwonoarmistów ocalały jedynie olsztyńskie kościoły - wynegocjował to z dowództwem ks. Jan Hanowski. Nietknięty pozostał także zamek.

Żołnierze Armii Czerwonej podpalali dom po domu, rabowali majątek prywatny, potem specjalne oddziały wojska radzieckiego demontowały wyposażenie zakładów przemysłowych, fabryk, rozbierały tory kolejowe. Zachowało się wiele relacji o niezwykłej brutalności żołnierzy radzieckich wobec Warmiaczek, które były upokarzane, gwałcone na oczach dzieci, czy osób postronnych. Wiele z nich zostało zatłuczonych kolbami. Miejscowych zamykano w obozach i wywożono na Syberię, skąd tylko niewielu udało się potem wrócić.

Radziecka komendantura wojskowa oficjalnie rządziła miastem do 23 maja 1945 roku.

"Potem tragedii dopełnili szabrownicy z centrum Polski, którzy przyjeżdżali do Olsztyna, by wywozić to, co przedstawiało jakąkolwiek wartość" - dodał Bętkowski. Przypomniał, że kradziono dosłownie wszystko, m.in. druty miedziane z trakcji trolejbusowej i tramwajowej.

Opustoszały i zniszczony Olsztyn od wiosny 1945 roku zaczęli zasiedlać mieszkańcy Mazowsza, potem repatrianci z Kresów.

W dowód wdzięczności dla Armii Radzieckiej ówczesny wojewoda olsztyński Mieczysław Moczar polecił wznieść im pomnik. Zlecenie przyjął wybitny rzeźbiarz Xavery Dunikowski. Pomnik odsłonięto w centrum Olsztyna. Wkrótce obecny wojewoda warmińsko-mazurski Artur Chojecki ma wydać decyzje jego rozbiórki, gdyż właściciel pomnika, prezydent Olsztyna, odmawia i zapowiada, że zaskarży decyzje wojewody do sądu administracyjnego. Prezydent Piotr Grzymowicz powołuje się na historyka, prof. Roberta Trabę, który twierdzi, iż po tylu latach pomnik zmienił swoja wymowę

(dzieje.pl)

Tweet
Pin It
  • Poprzedni artykuł
  • Następny artykuł

Skomentuj

Komentuj jako gość

    0

    Biorą udział w konwersacji

    Komentarze (20)

    • Sortuj - najpierw najstarsze
    • Sortuj - najpierw najnowsze
    • Subskrybuj poprzez e-mail
    Pokaż poprzednie komentarze
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      A pomnik wdzięczności czerwonym bydlakom stoi dotąd. https://opinie.olsztyn.pl/warmia-i-mazury/opcja-niemiecka-w-radzie-gminy-gietrzwald/

      około 1 tydzień temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      Na terenie Ukrainy toczą się różne wojny. Również w samym Kijowie. Znamy tylko wojnę rosyjsko-ukraińską, ale są tam jeszcze inne wojny. Np. na Ukrainie Niemcy przegrywają z USA i dlatego Niemcy powoli przechodzą do opozycji licząc na to, że jeszcze wrócą czasy tanich surowców z Rosji i królowania na rynkach europejskich. A Amerykanie przeniosą się z Niemiec do innego kraju – może Polska, może Ukraina… Coś mi się wydaje, że Niemcy nie wykorzystały innych sytuacji niż okazji do zysku i wyzysku. Co znaczy zaślepienie przywódców. Spowodowali to, że śmiało można mówić źle i przy tym prawdziwie o Niemczech jako całości.
      https://www.onet.pl/informacje/onetwiadomosci/dlaczego-niemcy-nie-wyslali-leopardow-gen-pacek-odslania-prawdziwy-powod/fl9vv8j,79cfc278

      około 1 tydzień temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - antek

      Odnośnik bezpośredni

      Nasz Prezydent Grzymowicz właśnie oddaje hołd tym wyzwolicielom-HAŃBA temu urzędowi i temu prezydentowi ,mam nadzieje że ludzie to zapamiętają i więcej nie będą na niego głosować -gdziekolwiek będzie startować

      około 1 tydzień temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Jan Kozioł

      Odnośnik bezpośredni

      A co myślicie o repasacjach wojennych od ruskich za te - grabieże, gwałty, mordowania i zniszczenie miasta? Domów prywatnych i majątku Państwa...

      około 1 tydzień temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      W odpowiedzi na: Gość - Jan Kozioł
      Odnośnik bezpośredni

      Jeśli tereny były niemieckie, to odszkodowanie należy się chyba Niemcom - jak sądzisz, Koźle?

      około 1 tydzień temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      W odpowiedzi na: Gość - Jan Kozioł
      Odnośnik bezpośredni

      Musiałeś nie słyszeć o tej organizacji: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zwi%C4%85zek_Wyp%C4%99dzonych

      około 1 tydzień temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - gost

      Odnośnik bezpośredni

      Publikując ten tekst (nie wiadomo, przez kogo pisany) powinniście najpierw zamieścić słowo wstępne, bo poziom historycznej wiedzy jest tak niski, że przedstawienie oczywistych, fundamentalnych faktów jest konieczne. W przeciwnym razie takie artykuły to czysta manipulacja. Ja tylko tak w skrócie;
      1. w Allenstein mieszkali Niemcy tzw. Prusacy, którzy większości należeli do partii nazistowskiej i wspierali politykę Adolfa
      2. wielu mieszkańców Allenstein brało udział w pacyfikacji innych krajów , dokonywali rozstrzeliwań, grabieży i innych złych rzeczy , jak to na wojnie - tu proszę autora o podanie historycznych przykładów, liczby zamordowanych ludzi, w szczególności na terenie Polski, i Rosji , bo właściwie ci żołnierze mścili się za to oni tam u nich robili i jak ich traktowali w niewoli czy w obozach koncentracyjnych
      3. stąd poszedł atak na Polskę w 1939
      4 należy też podać , gwoli ścisłości - jaki był skład narodowościowy wśród żołnierzy Armii Czerwonej, czy nie było tam dużej reprezentacji tych, których flagi tak eksponuje się w dzisiejszym Olsztynie np. na teatrze

      około 1 tydzień temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      W odpowiedzi na: Gość - gost
      Odnośnik bezpośredni

      Autorką tekstu jest Joanna Kiewisz-Wojciechowska, licencjonowany przewodnik - https://www.przewodnicy.pl/kiewisz-wojciechowska-joanna-olsztyn
      https://dzieje.pl/wiadomosci/22-stycznia-1945-r-jedna-z-najtragiczniejszych-dat-w-dziejach-olsztyna

      około 1 tydzień temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      NAJTRAGICZNIEJSZA DATA, to data eksperymentalnych szpryc i ile to juz tysięcy nadmiarowycvh zgonow????




      BBC – Fakt, że BBC udało się całkowicie zignorować tak duży protest kontuzjowanych po szczepionkach domagających się dochodzenia prawdy, mówi ci, jak naprawdę godne zaufania są twoje media.

      Czego jeszcze ci nie mówią?.....
      https://twitter.com/BernieSpofforth/status/1617483250565251077?s=20&t=8dQqLtXqt8bT3MhrJSQRPg

      około 6 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      " Pomnik w centrum Olsztyn odsłonięto w centrum Olsztyna."

      około 6 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz

    Wyróżnione

    Lubiane

    System komentarzy oparty o Komento

    Komentarze

    nie chcesz to nie dawaj do puszki zbieranej jeden raz w roku przez wspomnianą orkiestrę. Jesteś tak zadufany, że nikogo nie wspierasz a swoje postępow...
    Wojewoda nakazał prezydentowi ...
    16 minut(y) temu
    Tak , popieram panie Zdzisławie
    Wojewoda nakazał prezydentowi ...
    1 godzinę temu
    No, no, od 30 lat żyje z tego, co wyżebrzą dzieci do puszek.
    "Trzeba jeszcze zająć się legendą niezbędności WOŚP, według której bez Orkiestry dziesią...
    Wojewoda nakazał prezydentowi ...
    1 godzinę temu
    kto co robi prywatnie z kasą prywatnie otrzymaną to jego sprawa a jak dobrze gospodarzy i wspiera kulawą służbę zdrowia to już super, ale jak obecna w...
    Wojewoda nakazał prezydentowi ...
    1 godzinę temu
    sprawdź Prezesa Jarka i wylicytuj a zobaczysz czy to ukryty gej z lgbt?
    Wojewoda nakazał prezydentowi ...
    1 godzinę temu
    A może by tak zapytać Polaków , co sądzą o Ukrainie ?
    Opinie są zawarte w artykule GP :
    https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/864805...
    Bezpieczeństwo na Wschodzie
    3 godzin(y) temu

    Ostatnie blogi

    • Bezpieczeństwo na Wschodzie Adam Kowalczyk Pół roku temu pisałem o podniesionym przez Marka Budzisza temacie sojuszu, a nawet federacji z Ukrainą. To o czym pisał… Zobacz
    • Jezus Chrystus dla każdego Bogdan Bachmura Pomimo upływu 2022 lat żadnych urodzin tak gremialnie i radośnie nie obchodzimy, jak przyjścia na świat, zapowiadanego przez proroków, Jezusa… Zobacz
    • Propagandyści Kremla Adam Kowalczyk Często oglądam programy mojego ulubionego rosyjskiego propagandysty Władimira Sołowjowa tak jak wcześniej Igora Girkina, prezentowane na You Tube przez Andromedę.… Zobacz
    • Mundial w Katarze też stał się pretekstem do wojny polsko-polskiej Zbigniew Lis Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, jak wszystko, też stały pretekstem do włączenia Mundialu w wojnę polsko-polską przez media, szczególnie te… Zobacz
    • 1

    Najczęściej czytane

    • Radni Stawigudy za budową hotelu w Rybakach nad Jeziorem Łańskim
    • Jedyny taki przystanek PKP w Polsce, bo na cmentarzu, otwarto w Olsztynie
    • Cztery pomniki prezydenta Piotra Grzymowicza
    • Posłowie PiS tłumaczyli w Olsztynie, dlaczego ceny paliw nie wzrosły
    • Jak zatrzymać erozję polskiej sceny politycznej
    • El Pais: Mit faszystowskiego lidera Stepana Bandery drażni sojuszników Ukrainy
    • Wojewoda nakazał prezydentowi natychmiastowe usunięcie "szubienic"
    • Polecamy styczniowy numer miesięcznika „Debata”
    • Nawalanka między sędziami rozkręca się. Cierpią obywatele i sprawiedliwość
    • Grudniowy numer „Debaty” do nabycia także w KOLPORTERZE. Można zamówić też PDF
    • Pytania do poseł Pasławskiej w związku z odorami fabryki Egger w Biskupcu
    • 22 stycznia 1945 r. – jedna z najtragiczniejszych dat w dziejach Olsztyna

    Wiadomości Olsztyn

    • Olsztyn

      • Wojewoda nakazał prezydentowi natychmiastowe usunięcie "szubienic"

        2023-01-26 14:03:26

        Informuję, iż w dniu dzisiejszym (26 stycznia 2023 r.) Wojewoda Warmińsko-Mazurski Artur Chojecki...

      • 22 stycznia 1945 r. – jedna z najtragiczniejszych dat w dziejach Olsztyna

        2023-01-22 17:30:53

        22 stycznia 1945 r. sowieckie wojska 3. Korpusu Kawalerii Gwardii pod dowództwem gen. Mikołaja...

      • Jedyny taki przystanek PKP w Polsce, bo na cmentarzu, otwarto w Olsztynie

        2023-01-13 17:51:16

        Po 4 latach został oddany do użytku węzeł przesiadkowy PKP Olsztyn Śródmieście. Prace nad nim...

    Wiadomości region

    • Region

      • „Atak na region” czyli zgrzytanie zębami

        Łukasz Adamski 2023-01-24 21:01:03

        26 tysięcy złotych- taki jest budżet „Ataku na region” duetu Maciej Mydlak/Zenon Złakowski. To kluczowa...

      • Radni Gietrzwałdu jednomyślnie za inwestycją Lidla

        2023-01-19 18:32:50

        Radni Gietrzwałdu jednomyślnie odrzucili petycję o nie udzielenie zgody na budowę Centrum...

      • Pytania do poseł Pasławskiej w związku z odorami fabryki Egger w Biskupcu

        2023-01-19 10:43:18

        Cztery tygodnie temu zwróciłem się do Pani Urszuli Pasławskiej, posłanki na Sejm RP, która w...

    Wiadomości Polska

    • Polska

      • El Pais: Mit faszystowskiego lidera Stepana Bandery drażni sojuszników Ukrainy

        2023-01-18 13:40:51

        Konflikty dyplomatyczne między Ukrainą i jej sojusznikami należą do rzadkości, z wyjątkiem kiedy...

      • "Nie można pobierać opłat za udział w eksperymencie medycznym". Czy to koniec biznesu komórkowego?

        2023-01-17 17:41:03

        „Podmiot przeprowadzający eksperyment medyczny nie może pobierać od jego uczestnika opłat za udział w...

      • Nawalanka między sędziami rozkręca się. Cierpią obywatele i sprawiedliwość

        2023-01-16 20:04:34

        Sędziemu Pawłowi Juszczyszynowi grożą trzy nowe dyscyplinarki. Za podważanie legalności powołania...

    O debacie

    • O Nas
    • Autorzy
    • Święta Warmia

    Archiwum

    • Archiwum miesięcznika
    • Archiwum IPN

    Polecamy

    • Klub Jagielloński
    • Teologia Polityczna

    Informacje o plikach cookie

    Ta strona używa plików Cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i możliwości zmiany ustawień Cookies w przeglądarce.