Olsztyn

Obchodom Święta Niepodległości 11 listopada, na Placu Solidarności w Olsztynie, towarzyszyła pikieta zorganizowana przez środowisko internowanych i więzionych w stanie w wojennym działaczy "Solidarności" z lat 80. Pikietujący trzymali napisy: „Polskie Radio Olsztyn=cenzura", „ul. Mysia 3. Polskie Radio Olsztyn" i banner „NIE MA WOLNOŚCI". 34 działaczy wystosowało też list do prezesa Radia Olsztyn w sprawie zakazu pisania do innych mediów, wydanemu przez zarząd pracownikowi tej rozgłośni, a jednocześnie dziennikarzowi obywatelskiemu Adamowi Jerzemu Sosze (czytaj pod tekstem).

Jeszcze tylu mieszkańców Olsztyna nie było na Święcie Niepodległości. Uroczystości rozpoczęła msza św. w intencji Ojczyzny w bazylice św. Jakuba.
- Bez pamięci o trudnej polskiej historii nie można budować przyszłości – mówił w homilii metropolita warmiński arcybiskup Wojciech Ziemba, nawiązując do książki Jana Pawła II „Pamięć i tożsamość" -
Arcybiskup porównał w homilii Ojczyznę do rodziny.
- Tak jak Bez matki, nie ma pacierza, tak bez ojca nie ma historii. A więc najpierw rodzina, a następnie Ojczyzna tworzą przestrzeń, w której przechowuje się historia. Bez pamięci o trudnej polskiej historii nie można budować przyszłości . Pamięć jest tą siłą, która tworzy tożsamość istnień ludzkich, zarówno na płaszczyźnie osobowej, jak i zbiorowej.

Po mszy kompanie honorowe wojska i innych służb mundurowych, a także harcerze, poczty sztandarowe, organizacje kombatanckie i mieszkańcy przeszły w towarzystwie orkiestry wojskowej na Plac Solidarności.
Do zgromadzonych przemówili:
Wojewoda warmińsko-mazurski Marian Podziewski, który m.in. zaapelował:
- Nie bądźmy dla siebie wilkami! My, Polacy mamy to do siebie, że często jednoczą nas tylko wspólne tragedie. Postarajmy się, aby jednoczyły nas wspólne sukcesy, aby te pokolenia rodaków, które walczyły o nasza wolność mogły – patrząc na nas – powiedzieć: było warto!

Członek zarządu województwa warmińsko-mazurskiego Anna Wasilewska:
- Współczesny patriotyzm jest dawaniem świadectwa Polsce i o Polsce. Jak powiedział Jan Paweł II w 1997 roku w Gorzowie Wlkp.: „Gdy nie trzeba już świadectwa krwi, tym bardziej czytelne musi być świadectwo codziennego życia.

Prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz:
- Wysiłek wielu pokoleń Polaków nie może zostać zaprzepaszczony. Życzę nam wszystkim zgody narodowej oraz spokoju i mądrości, które pomogą w budowie silnej i nowoczesnej Polski.
Po wystąpieniach, odczytaniu Apelu Pamięci, salwie honorowe delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem WOLNOŚCI OJCZYZNY, m.in. posłowie m.in. Iwona Arent, Jerzy Szmit (PiS), Tadeusz Iwiński (SLD), Lidia Staroń (PO), rektor UWM Ryszard Górecki, komendanci policji i wojska, szefowie służb mundurowych, przedstawicieli mediów (w tym prezes Radia Olsztyn i redaktor naczelny Mariusz Bojarowicz i dyrektor TVP Olsztyn Jarosław Kowalski), organizacje kombatanckie, związki zawodowe, radni i kandydaci na radnych, harcerze, przedstawiciele chyba wszystkich miejskich jednostek i instytucji. Kwiaty pod pomnikiem złożył także przedstawiciel społeczności Romskiej, Roland Bilicki.
Jak nigdy dotąd dopisali sami mieszkańcy - większość z biało-czerwonymi flagami i kotylionami wpiętymi w klapy płaszczy.
Uroczystościom na Placu Solidarności przez cały czas towarzyszyła milcząca pikieta zorganizowana przez środowisko internowanych i więzionych w stanie w wojennym mieszkańców Olsztyna. Pikietujący trzymali napisy: „Polskie Radio Olsztyn=cenzura", „ul. Mysia 3. Polskie Radio Olsztyn" i banner „NIE MA WOLNOŚCI".
Jak powiedział jeden z uczestników pikiety Bogdan Bachmura, wymowne było to, że nikt z dziennikarzy nie podszedł do nich, by zapytać, o co chodzi, dlaczego demonstrują? Podszedł tylko ktoś z mieszkańców i zapytał, kim są osoby trzymające transparenty?
- Poinformowałem, że to osoby, które za walkę z komuna w stanie wojennym były represjonowane, aresztowane i więzione. Np. tam stoi Anna Niszczak skazana na ciężkie więzienie za współorganizowanie strajku 13 grudnia 1981 roku w OZOS-ie, w proteście przeciwko ogłoszeniu stanu wojennego, tam stoi Wojciech Kozioł – aresztowany i więziony w ZK Iława za to, że w porze DTV spacerował po Starym Mieście w Olsztynie, tam stoi internowany działacz Solidarności Tadeusz Mikułan wraz z prezesem Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym "Pro Patria" Władysławem Kałudzińskim, ciężko pobitym przez służbę więzienną podczas pacyfikacji internowanych w Kwidzynie...
- To dlaczego wy stoicie tutaj, a nie tam!? – zareagował zdumiony mieszkaniec, wskazując na szpaler z olsztyńskimi VIP-ami.

Demonstracja przysporzyła problemów fotoreporterom i kamerzystom niektórych redakcji, bo musieli tak kadrować, by nie pokazać plansz z napisami, a to było trudne do wykonania. Celująco ten egzamin zdała TVP Olsztyn w serwisach informacyjnych, w relacji z uroczystości praktycznie udało się nie pokazać demonstracji (o witrynie Radia Olsztyn nie piszemy, bo to oczywiste).
Portal „Kurier Olsztyński" ograniczył się do galerii zdjęć i wśród nich jest zdjęcie bannera NIE MA WOLNOŚCI, oraz na zdjęciu przemawiającego prezydenta Piotra Grzymowicza, w tle jest nieostry obraz planszy „ul. Mysia 3". „Gazeta Olsztyńska": na 73 zdjęcia z uroczystości, tylko na jednym widać plansze pikiety, o proteście ani słowa. „Gazeta Wyborcza Olsztyn" w ogóle nie dała relacji, jedynie minutowy film z przemarszu wojska i salwy honorowej.
Natomiast portal: olsztyn.com.pl poświęcił pikiecie cały artykuł i zilustrował go zdjęciami (TUTAJ). Również nie ocenzurował zdjęć oraz filmu portal olsztyn24.com. W galerii tego portalu jest sporo zdjęć z pikiety.
W relacji z uroczystości o pikiecie wspomniał tylko (i zamieścił zdjęcie) portal express.olsztyn. W relacji tego portalu czytamy:
„Uwagę przybyłych wzbudził także happening, zorganizowany w tle uroczystości przez środowisko Debaty. Dostrzec można było transparenty z napisem "Radio Olsztyn=cenzura" oraz z napisem "ulica Mysia 3".
Przypomnijmy, iż to samo środowisko represjonowanych w stanie wojennym, rok temu, podczas uroczystości trzymało banner domagający się usunięcia komendanta wojewódzkiego policji gen. Józefa Gdańskiego, za przyznanie asysty honorowej na pogrzeb ostatniego szefa milicji i SB w Olsztynie gen. Kazimierz Dudka. Wygląda na to, że takie demonstracje w ważnych sprawach staną się 11 listopada olsztyńską tradycją.
Paweł Wolski
PS. Środowisko represjonowanych dziękuję za pomoc przy pikiecie także członkiniom „Świętej Warmii", panu Michałowi Wypijowi oraz artyście Jackowi Adamasowi - twórcy bannera NIE MA WOLNOŚCI.

List 34 działaczy "SOLIDARNOŚCI" lat 80., represjonowanych w stanie wojennym, do prezesa Radia Olsztyn:

Olsztyn dnia 06.11.2014 r.

Pan Mariusz Bojarowicz

Prezes Radia Olsztyn

ul. Radiowa 24

10-206 Olsztyn

Szanowny Panie Prezesie,

W imieniu olsztyńskich uczestników walki o wolność słowa , działaczy „Solidarności” lat 80. zwracamy się do Pana o zmianę decyzji w sprawie pozbawienia redaktora Adama Sochy zgody na publikacje na łamach prasy.

Trzeci z 21 postulatów Sierpnia 1980 dotyczył przestrzegania zagwarantowanej w Konstytucji PRL wolności słowa, druku, publikacji, co rozwinięto w dalszej treści: ... a tym samym nie represjonować niezależnych wydawnictw .

Rok później w sierpniu 1981 olsztyńscy drukarze, w najdłużej trwającym w kraju strajku, przebywając 19 dni na terenie Olsztyńskich Zakładów Graficznych domagali się nie poprawy warunków bytu, ale właśnie wolności słowa.

W sierpniu kolejnego roku pozbawiono wolności grupę 7 pracowników OZGraf skazanych na 4 lata więzienia, którzy dołączyli do działaczy Solidarności internowanych i więzionych na mocy dekretu o stanie wojennym. Wszyscy oni, a na pewno zdecydowana większość odpowiadali za „druk i rozpowszechnianie fałszywych informacji”, bo tak reżim zakwalifikował prawdę o represjach stanu wojennego.

Zachłyśnięci wolnością nie do końca czuliśmy wagę słów Ojca Świętego który podczas wizyty w Olsztynie w czerwcu 1991, ostrzegał, że w odnowionej Polsce zniesienie cenzury przyniosło wolność mowy, co nie jest równoznaczne z wolnością słowa.

Mocno wybrzmiewają nam dziś słowa Świętego Jana Pawła II: „Nie można stosować środków przemocy, ażeby człowiekowi narzucać jakieś tezy. Te środki przemocy mogą być takie, jakie znamy z przeszłości, ale w dzisiejszym świecie także i środki przekazu mogą stać się środkami przemocy, jeżeli stoi za nimi jakaś inna przemoc, niekoniecznie ta przemoc fizyczna”.

Naszą powinnością jest ciągle domaganie się prawa do prawdy, prawa do głoszenia prawdy, także tej niepopularnej, niewygodnej. W imię Solidarności nie możemy pozostać obojętni wobec represji dotykających tych, którzy maja odwagę opowiedzieć się po stronie prawdy, dlatego zwracamy się do Pana o cofnięcie zakazu na „prowadzenie działalności konkurencyjnej na łamach prasy” redaktorowi Adamowi Sosze, co odczytujemy jako formę represji wobec Niego za publikowanie na łamach”Debaty” .

Adam Socha zaangażowany był w latach 80. w opozycję wobec systemu komunistycznego, publikował na łamach wydawnictw podziemnych, znany jest w Olsztynie jako człowiek Solidarności, nie tylko tej będącej nazwą ruchu społecznego, czy związku zawodowego.

Jego obywatelskie dziennikarstwo wspiera pokrzywdzonych, nie znajdujących oparcia w instytucjach państwa demokratycznego, piętnuje przejawy bezduszności i łamania prawa. Ważne społecznie inicjatywy, przejawy zaangażowania w dobro wspólne są nie tylko rzetelnie rejestrowane , ale także nierzadko inicjowane przez Adama Sochę. Znana jest jego bezkompromisowość w tępieniu wszelkich patologii życia społecznego , także na różnych szczeblach władzy, za co niejednokrotnie płacił wysoką cenę .

Dlatego wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec próby ”zamykania ust” dziennikarzowi, który zachowuje dziennikarską niezależność .

Mamy głęboką nadzieję, że nasze zatroskanie o wolność słowa , tym razem nie pozostanie bez odpowiedzi.

Działacze „Solidarności” lat 80. :

Uczestnicy strajku w Olsztyńskich Zakładach Graficznych w sierpniu/wrześniu 1981 r. „O cześć drukarza, o prawdę i wiarygodność słowa”:

Janina Pawlicka (Sidor) – internowana w ośrodku odosobnienia w Darłówku

Halina Teodorowicz – internowana w ośrodku odosobnienia w Darłówku

Irena Michalska – skazana na 3 lata pozbawienia wolności, więziona w Zakładzie Karnym w Bydgoszczy – Fordonie

Danuta Gulko – skazana na 3,5 roku pozbawienia wolności, więziona w Zakładzie Karnym w Bydgoszczy – Fordonie

Roman Brysiak – skazany na 3 lata pozbawienia wolności, więziony w Zakładzie Karnym w Barczewie i Braniewie

A także:

Bogdan Bachmura – tymczasowo aresztowany w stanie wojennym

Zbigniew Baranowski – skazany w stanie wojennym

Wiesław Brycki – internowany w stanie wojennym

Wojciech Ciesielski – internowany w stanie wojennym

Andrzej Gierczak – internowany i aresztowany w stanie wojennym

Elżbieta Jaryńska – internowana w stanie wojennym

Prof. Antoni Jutrzenka - Trzebiatowski – skazany w stanie wojennym

Władysław Kałudziński – internowany w stanie wojennym

Tomasz Kosior – skazany w stanie wojennym

Helena Kramarska – córka skazanej w stanie wojennym Śp. Grażyny Langowskiej

Wojciech Kozioł – internowany w stanie wojennym

Jarosław Lipka – skazany w stanie wojennym

Tadeusz Lubaszewski – internowany w stanie wojennym

Józef Lubieniecki – internowany w stanie wojennym

Józefa Mielnik – skazana w stanie wojennym

Tadeusz Mikułan – internowany w stanie wojennym

Wiesław Moszczyński – internowany w stanie wojennym

Piotr Niczyperowicz - internowany w stanie wojennym

Anna Niszczak – skazana w stanie wojennym

Barbara Nowak- internowana i skazana w stanie wojennym

Wiesław Nydziński – internowany w stanie wojennym

Bogdan Owoc – skazany w stanie wojennym

Michał Powroźny – internowany w stanie wojennym

Tadeusz Poźniak – internowany w stanie wojennym

Zbigniew Przewłocki – skazany w stanie wojennym

Stefan Ruchlewicz – internowany w stanie wojennym

Zbigniew Surowiec – internowany w stanie wojennym

Jerzy Szmit - internowany i tymczasowo aresztowany w stanie wojennym

Stefan Śnieżko – internowany w stanie wojennym

Jerzy Wielicki – skazany w stanie wojennym

Do wiadomości:

Pan Bronisław Komorowski, Prezydent RP

Pan Marian Podziewski, Wojewoda Warmińsko – Mazurski

Pan Jacek Protas, Marszałek Województwa Warmińsko - Mazurskiego
Pan Jan Dworak, przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
Pan dr Krzysztof Krukowski, przewodniczący Rady Nadzorczej Radia Olsztyn
Pan Ireneusz Iwański, przewodniczący Rady Programowej Radia Olsztyn
Pan Krzysztof Skowroński, prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich

media

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•