- Nie mamy i od początku nie mieliśmy zamiaru odbierać Uniwersytetowi Warmińsko-Mazurskiemu ani Wydziału Lekarskiego, ani kadry tego wydziału – stanowczo zapewnił Tomasz Rzymkowski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki, który gościł w Olsztynie 6 maja na Konferencji „Metropolia Olsztyn”.
Tak twierdził poseł Wojciech Maksymowicz, współtwórca Wydziału Medycznego w Olsztynie, po tym, jak do Sejmu wpłynął 8 kwietnia projekt ustawy o powołaniu Akademii Kopernikańskiej dla uczczenia 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika (19 lutego 2023r.), która ma być narzędziem promocji nauki polskiej w świecie. Akademia ma przyznawać granty i stypendia oraz tytuł ambasadora akademii i współprowadzić uczelnię (Szkołę Główną im. Mikołaja Kopernika w Warszawie).
W jej ramach w Olsztynie ma powstać Kolegium Nauk Medycznych. Poseł Maksymowicz (Polska2050) najpierw zatakował ten projekt podczas dyskusji sejmowej, a następnie powtórzył swoje obawy na konferencji prasowej w Olsztynie 14 kwietnia, przy pomniku Mikołaja Kopernika, z udziałem posła Janusza Cichonia (PO), posła Michała Wypija (Porozumienie) oraz członkini Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego Sylwii Jaskulskiej (PSL).
- Medycyna na Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie jest zagrożona przez powstanie Akademii Kopernikańskiej. Absurdem jest uparcie rządu w dążeniu do realizacji tej partyjnej szkółki. Razem z przedstawicielami opozycji apelujemy do Andrzej Duda o wycofanie się z tej szkodliwej dla naszego regionu inicjatywy! - grzmiał na tej konferencji poseł Maksymowicz.
Sprzeciw wobec utworzeniu w Olsztynie Izby Nauk Medycznych Akademii Kopernikańskiej jest także sam Uniwersytet Warmińsko-Mazurski. Władze uczelni również wysłały protest do prezydenta RP.
W ocenie posłów Maksymowicza, Wypija i Cichonia powołanie w Olsztynie wydziału medycznego Akademii Kopernikańskiej będzie się wiązało z odebraniem Uniwersytetowi Warmińsko-Mazurskiemu bazy naukowej i kadry naukowej, de facto więc będzie to odebranie uczelni bardzo ważnego, prestiżowego wydziału.
Okazuje się, że posłowi kompletnie nie zrozumieli projektu ustawy (albo nie chcieli zrozumieć). Czym więc będzie Kolegium Nauk Medycznych w Olsztynie i pozostałe Kolegia – zapytałem wiceministra Rzymkowskiego.
- Kolegia będą wehikułem służącym wymianie doświadczeń pomiędzy naszymi najlepszymi naukowcami a zagranicznymi naukowcami o dorobku na światowym poziomie – wyjaśnił wiceminister Rzymkowski. - Celem Akademii jest umiędzynarodowienie polskiej nauki. Zasada będzie taka, że połowa kadry musi pochodzić z zagranicy, a połowa z Polski. Np. jeśli ze świata zgłosi się 10 profesorów medycyny, to tylko tyle przyjmiemy z Polski. Już tacy profesorowie się zgłaszają, np. prof. medycyny z Jerozolimy, który wyemigrował z Polski 30 lat temu, tam osiągnął sukces, jest swiatowej klasy specjalistą w swojej dziedzinie i teraz chciałby wrócić do Polski, dzielić się swoją wiedzą. Do Kolegium Astrofizyki mamy zgłoszenia naukowców z NASA, z Politechniki Kalifornijskiej. Mamy już wiele zgłoszeń profesorów i z kraju, i z zagranicy, z Niemiec, Francji czy Włoch, często są to naukowcy z polskimi korzeniami. W skład Kapituły przyznającej Nagrodę Kopernikańską wejdzie dwóch noblistów, lecimy właśnie do USA na rozmowy w tej sprawie. Kolegia będą pracować w formie konferencji i sympozjów - powiedział wiceminister Rzymkowski.
Wiceminister dodał, że jest zaskoczony histerią środowiska olsztyńskiego, bo środowiska naukowe pozostałych miast przyjęły wiadomość, że u nich powstanie kolegium Akademii, z zadowoleniem.
Jak widzimy, nikt nie będzie wyrywał UWM Wydziału Lekarskiego z jego kat. C i prof. Maksymowicz może dalej spokojnie rozwijać swój „folwark”.
Dowiedzialem się też, że w ministerstwie są zaniepokojeni tym co się dzieje na UWM. - Najwięcej skarg od pracowników wyższych uczelni dostajemy właśnie z UWM - stwierdził wiceminister Rzymkowski.
Sejm ponownie opowiedział się w głosowaniu za powołaniem Akademii Kopernikańskiej. Nie poparł uchwały Senatu o odrzuceniu ustawy o utworzeniu nowej instytucji. Tym samym ustawa o Akademii Kopernikańskiej trafi teraz do prezydenta.
Za odrzuceniem uchwały Senatu głosowało w środę 228 posłów, 223 było przeciw, a jeden wstrzymał się od głosu.
Projekt ustawy ustanawiającej nową instytucję był inicjatywą legislacyjną prezydenta.
Zgodnie z ustawą, ma zostać powołana Akademia Kopernikańska. Nowa instytucja ma – według założeń – wzmocnić polską kadrę akademicką, zwiększać jej konkurencyjność, a także zapraszać do współpracy naukowców z całego świata.
Autorzy regulacji podnoszą, że jej celem jest zwiększenie konkurencyjności i rozpoznawalności polskiej nauki w świecie. Akademia ma realizować program obejmujący m.in. finansowanie badań naukowych, w tym przyznawanie stypendiów kopernikańskich, grantów Mikołaja Kopernika, przyznawanie nagród kopernikańskich i powoływanie ambasadorów Akademii Kopernikańskiej.
Ma mieć sześć izb. Mają to być: Izba Astronomii i Nauk Matematyczno-Przyrodniczych, Izba Nauk Medycznych, Izba Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Izba Filozofii i Teologii, Izba Nauk Prawnych i Izba Laureatów Nagrody Kopernikańskiej. Regulacja przewiduje również utworzenie powiązanej strukturalnie z Akademią uczelni publicznej – Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika.
W skład każdej z izb, poza Izbą Laureatów Nagrody Kopernikańskiej, będzie wchodzić od 10 do 20 członków Akademii (łącznie nie więcej, niż 100 członków Akademii), powołanych przez prezydenta. Kandydatem na członka Akademii będzie mogła zostać osoba, która uzyskała pisemne rekomendacje, co najmniej dwóch członków izby Akademii, w skład, której ma być powołana. Cudzoziemcy nie będą mogli, co do zasady, stanowić więcej niż połowy aktualnego składu poszczególnych izb.
W ustawie zapisano, że pierwszy skład Akademii (w liczbie nieprzekraczającej połowy pełnego składu każdej z izb) zostanie powołany przez prezydenta na wniosek ministra edukacji i nauki. Minister w terminie miesiąca od dnia powołania pierwszych członków Akademii ma powołać członków Akademii pełniących zadania przewodniczących poszczególnych izb, do czasu ich wyboru.
Choć siedzibą Szkoły będzie Warszawa, instytucja zintegruje jednostki funkcjonujące w kraju: Kolegium Astronomii i Nauk Przyrodniczych w Toruniu, Kolegium Nauk Medycznych w Olsztynie, Kolegium Nauk Ekonomicznych i Zarządzania w Warszawie, Kolegium Filozofii i Teologii w Krakowie, Kolegium Nauk Prawnych w Lublinie.
Zgodnie z ustawą, raz na pięć lat organizowany będzie Światowy Kongres Kopernikański. Jego organizatorem będzie Akademia. W związku z przypadającą w 2023 r. rocznicą 550-lecia urodzin Mikołaja Kopernika pierwszy kongres odbędzie się w tymże roku w Toruniu. Jego inauguracja nastąpi w dniu urodzin astronoma, tj. 19 lutego. Na kongres zaproszeni zostaną badacze zajmujący się tematyką kopernikańską z całego świata.
Łączne wydatki dla budżetu państwa związane z obowiązywaniem ustawy w zakresie kosztów organizacji i funkcjonowania można szacunkowo określić na 25 mln zł rocznie – wskazano w uzasadnieniu ustawy.
Ustawa o powołaniu Akademii Kopernikańskiej ma wejść w życie 1 września 2022 r.
Adam Socha
Na zdjęciu: konferencja prasowa z 14 kwietnia, od lewej prof. Wojciech Maksymowicz, Sylwia Jaskulska, Janusz Cichoń i Michał Wypij, fot. Radio Olsztyn/M.Kwiatkowska
Skomentuj
Komentuj jako gość