Polska

Powstanie Warszawskie kontra Bitwa Warszawska

Szczegóły

Opublikowano: środa, 16, sierpień 2017 20:38

Kolega Melchiora

Dziś już nie ma wątpliwości: Powstanie Warszawskie zostało Polakom przywrócone. Stanowi diament w koronie zwycięskiego boju o narodową pamięć, bo nie jest przecież jedynym wątkiem naszej historii, którym przez dziesięciolecia poniewierano, który ignorowano i/lub fałszowano. Nie tyle przywrócenie, co nadanie Powstaniu - wreszcie - poczesnego miejsca w podręcznikach, kalendarzach, głowach Polaków stało się faktem. Prawdopodobnie nieodwracalnym. Powstanie jest ważne jako sygnał zjawiska o wiele szerszego, bo wszyscy stajemy się beneficjentami kolejnych "odkryć" narodowej biografii: już nie tylko 1-szy ale i 17-ty września, już nie tylko Tobruk i Monte Cassino ale i Katyń, już nie tylko krematoria Auschwitz ale i "operacja polska" Jeżowa, już nie tylko AK i BCh ale i NSZ ...
Powstanie ma też inną odsłonę, bo jego dzieje współczesne dowodzą, że w końcu doczekaliśmy się na serio prowadzonej '"polityki historycznej". Każde przytomne, szanujące siebie i pragnące uchodzić za poważne państwo na świecie posiada taki instrument w swoim dossier. I każde liczyć się musi z uwarunkowaniami jego stosowania, jeśli ma ono pozostać skuteczne. A więc, przede wszystkim, godzić się przychodzi z banalizacją przesłania każdego z wydarzeń / postaci / pojęć dziejowych, używanych do prowadzenia "polityki historycznej". Po drugie, godzić się przychodzi z jego komercjalizacją, wchłonięciem, i po raz kolejny zbanalizowaniem przez nasz popkulturowy świat (Gombrowicz to 'upupieniem'). Po trzecie, godzić się trzeba na niechybne pojawienie się efektu wahadła, czyli działań ośmieszających, umniejszających, a nawet mających na celu upodlenie tego, co się stawia na piedestał. Po czwarte, godzić się przychodzi z faktem, że zmonumentalizowany, ucukrowany, upudrowany wątek dziejowy coraz bardziej oddalać się będzie od swojej realnej źródłowej postaci: "polityka historyczna" jest od kreacji figur stylistycznych a nie od dociekania realiów dziejowych. I jeszcze jedno. Skutecznie prowadzona "polityka historyczna" nie może być zbyt zawiła. Na piedestale nie może panować tłok. Należy ustalić hierarchię tak, by bohaterów, czy motywów - przepraszam za wyrażenie - priorytetowych nie było zbyt wiele. Francuzi mają Napoleona i Wielką Rewolucję, Wyspiarze heroizm okopów nad Sommą i Bitwy o Anglię, Włosi Risorgimento, Amerykanie wojnę o niepodległość, Rosjanie Wielką Wojnę Ojczyźnianą, Białoruś zaś mit partyzanta.
I tu zaczynają się wątpliwości: czy Powstanie Warszawskie jest aby dobrze dobranym liderem naszej "polityki historycznej" ?
Zupełnie nie przeszkadza mi brak jednomyślności w jego ocenie. Fakt, że przez ponad 70 lat nie zetlał nasz wewnętrzny spór świadczy jedynie o żywotności Powstania, jego wadze dla nas wszystkich. A przecież chodzi o spór, w którym nie sposób dorzucić cokolwiek odkrywczego - jedyne, co jest w nim nowe to nazwiska dyskutantów, bo do głosu dochodzą kolejne pokolenia historyków, publicystów itd. Nie przeszkadza mi również wyszydzane - tu i ówdzie - przesłanie, a w zasadzie jego ważki element: Powstanie rzekomo utwardza nas wszystkich w bezrozumnie romantycznej postawie życiowej. Nawet jeśli tak było, to już dawno nie jest. Nie była romantyczną "Solidarność"; za diabła też egzaltowanego romantyzmu nie da się dzisiaj określić jako dominantę etosu czy pragmatyki życiowej Polaków.
Przeszkadza mi tylko jedno. Mianowicie, że ową największą z polskich bitew II wojny światowej myśmy po prostu przegrali. Czy więc nie lepiej chwalić się rokiem 1920 ? Wydarzenie to, czyli wojna polsko - bolszewicka, jest heroiczne jak trzeba, dramatyczne nieprawdopodobnie, znaczenie jego zaś o wiele bardziej uniwersalistyczne, bo efekty bitwy warszawskiej nie tylko dla nas miały realne następstwa. Da się też wojnę z bolszewikami o wiele łatwiej niż Powstanie aktualizować, tj. adaptować dla potrzeb polityki bieżącej. Rozmawiając dzisiaj w Waszyngtonie, Berlinie, Moskwie, Londynie wspomnieć można o parnym lecie '44 chyba tylko po to, aby wywołać wyrzuty sumienia "wysokich układających się stron". Przypominając zaś o parnym lecie '20 można uświadomić jednym, że do czegoś się jednak przydajemy, drugim - że bywamy niebezpieczni.
Kolega Melchiora

Czytaj więcej: Powstanie Warszawskie kontra Bitwa Warszawska

Bazomania

Szczegóły

Opublikowano: środa, 16, sierpień 2017 19:06

Bronisław Łagowski

Od kilkunastu lat widzę, że najważniejszym celem polskiej dyplomacji jest wprowadzenie amerykańskich baz wojskowych, przynajmniej jednej solidnej i stałej bazy. Rodzaj broni jest sprawą drugorzędną, chodzi o to, żeby tu byli realni, żywi żołnierze amerykańscy. Nie wyjaśnia się narodowi, dlaczego ustanowienie tych baz jest takie ważne, skoro znikąd nie grozi nam niebezpieczeństwo. Przez te kilkanaście czy 25 lat nic nam nie groziło, ale teraz, gdy Rosjanie przyłączyli Krym, żadne wyjaśnienie nie jest potrzebne, wszystko bowiem jasne: Rosja i nas może chcieć przyłączyć. I tu następuje opis świata, z którego wynika, że Krym, Donbas to tylko początek podboju Europy i świata, jaki planują na Kremlu. Żeby ktoś nie pomyślał, że robię tu sobie retoryczne drwinki z poważnej sprawy, przytoczę na dowód parę zdań streszczających wspomniany opis świata. „Zachód musi być przygotowany na wszelkie scenariusze i na użycie wszelkich narzędzi, które zniechęcą Rosję do zmieniania mapy świata. Nie zniknęło zagrożenie dla suwerenności Litwy, Łotwy i Estonii. Nie zmniejszyły się rosyjskie apetyty na zniewolenie Gruzji, Mołdowy, Kazachstanu. Nie zniknęło zagrożenie dla krajów Europy Środkowej, w tym Polski. To wyzwania dla całego świata, nie tylko dla Unii, NATO czy Waszyngtonu” („Rzeczpospolita”, 11 czerwca 2015). Taka treść w przeróżnych odmianach stylistycznych przepełnia polskie media i konferencje politologiczne.
Rosja stara się zachować wpływy w bliskiej zagranicy, co jest zrozumiałe, i z tego polscy specjaliści od spraw wschodnich i politycy wyprowadzają wniosek, że chce ona podbić Polskę, Europę, świat. Czy usilne zabiegi rządu o ustanowienie amerykańskich baz nie mają innego uzasadnienia lub przyczyny niż takie brednie? Bazy wojskowe obcego, potężnego mocarstwa, niezależnie od tego, czy zostały nam narzucone, czy sprowadzone na nasze usilne prośby, nie są dowodem naszej niepodległości. Przeciwnie, w tym wypadku świadczą, że na niepodległość nas nie stać. W Polsce niepodległość stoi na najwyższym podium wartości patriotycznych, w czym nie jesteśmy wyjątkiem, ale z pewnością przesadzamy, rozpatrując dzieje narodowe we wszystkich ich wymiarach – kulturalnym, gospodarczym, moralnym, a nawet religijnym – z punktu widzenia niepodległości. I oto teraz, gdy ta niepodległość wreszcie nastała, czyni się wysiłki, aby ją ograniczyć.
Zależności od USA ja się nie boję. Znajdują się daleko i mają taką metodę panowania nad narodami od nich zależnymi, że nie wtrącają się do wszystkiego; twardo – są niesamowicie skuteczne – kontrolują punkty strategiczne, dla wielu może niewidoczne, resztę puszczają na żywioł, w czym są przeciwieństwem panowania rosyjskiego, które lubuje się w rządzeniu szczegółami i przez to jest takie uciążliwe. Rozpowszechniony dowcip w krajach mających kłopoty: Co zrobić? Wydać wojnę Ameryce i przegrać.
Moje zmartwienie polega na tym, że sprowadzanie baz amerykańskich nie zostało postanowione po rozważeniu położenia narodowego, wszelkich za i wszelkich przeciw, lecz było psychologicznym musem, wynikiem działania mimetycznego, skutkiem instynktu naśladowczego. Przypomnijmy sobie, jak to było. Istniał Wolny Świat, demokratyczny i kapitalistyczny, w którym istniały amerykańskie bazy, i Polacy mieli głębokie przekonanie, że ich właściwe, należne im miejsce jest w Wolnym Świecie. Przyjęli w sposób niejako naturalny panujące tam główne instytucje i zasady ustrojowe, podzielili się na wiele partii, wprowadzili dość uczciwe wybory, zlikwidowali cenzurę starego typu, wojsku nadali cywilnego ministra, wartość pieniędzy będących w obiegu zrównali z wartością towarów do sprzedania, czym szybko zapełnili półki sklepowe, i wiele innych jeszcze cech krajów Wolnego Świata słusznie zaczęli naśladować. Czuli mimo to, że czegoś im jeszcze brakuje. Kraje demokratyczne trwale im się skojarzyły z bazami US Army i dopóki takich baz nie będzie na naszej ziemi, Polacy będą się uważać za demokratyczny kraj drugiej kategorii. A bardzo nie lubimy drugiej kategorii. Źródło polskiej bazomanii jest irracjonalne, ale skutek jest jak najbardziej racjonalny. Amerykanie mają swoją koncepcję radzenia sobie z Rosją, utrzymywania jej w stanie strategicznej słabości, a ich nieukrywana praktyka polega m.in. na otaczaniu tego regionalnego mocarstwa bazami wojskowymi, żeby mu się nie zachciało być mocarstwem ponadregionalnym. W tym punkcie zbiegają się strategiczne interesy amerykańskie z bazomanią polskich rządów wywodzących się z ruchu solidarnościowego.
Bronisław Łagowski
Tekst ukazał się w Tygodniku Przegląd i na stronie https://www.tygodnikprzeglad.pl/

Czytaj więcej: Bazomania

Łaska i niełaska

Szczegóły

Opublikowano: wtorek, 15, sierpień 2017 20:01

Robert Gwiazdowski

Jutro w Rzepie będzie mój felieton o podatkach. W zeszłym tygodniu był o łasce Pana Prezydenta, po tym, jak Sejm przyjął stanowisko, że Sąd Najwyższy nie może aktu łaski kontrolować. I słusznie. Problem polega tylko na tym, że nie na tym polega problem.
Nie ma sporu kompetencyjnego między Prezydentem i Sądem Najwyższym. Nie ma sporu o to, czy Prezydent może stosować prawo łaski i czy Sąd Najwyższy może jakkolwiek kontrolować sposób wykonania tej prerogatywy Prezydenta.
Sąd Najwyższy orzekał w sprawie skutków procesowych aktu Prezydenta, który aktem łaski nie był – i dlatego wywarł skutki procesowe. Gdyby Prezydent skorzystał z prawa łaski, postępowanie sądowe musiałoby być zakończone i akt Prezydenta żadnych skutków procesowych by nie wywarł.
Czym ma być prawo łaski trzeba było zdefiniować 100 lat temu w odrodzonym państwie, w którym istniały wcześniej trzy prządki prawne: rosyjski, niemiecki i austriacki. Więc definicje musiały być pisane od nowa. W konstytucji macowej z 1921 roku zdefiniowano dość precyzyjnie w art. 47 ust. 1, że „Prawo darowania i złagodzenia kary oraz darowania skutków zasądzenia karnosądowego w poszczególnych wypadkach przysługuje Prezydentowi Rzeczypospolitej”. Później już było wiadomo czym jest przysługujące głowie państwa prawo łaski, i nie trzeba było zapisów konstytucji marcowej powtarzać.
Akt łaski – darowanie kary – różni się od abolicji – odstąpienia od ścigania. Wobec czego mamy dziś następujące kwestie do rozstrzygnięcia:
1)Czy chcemy, aby „prawo łaski” zaczęło znaczyć co innego niż znaczyło od 1921 roku i aby zaczęło obejmować także prawo abolicji?
2)Jeśli tak, to czy tylko abolicji indywidualnej, czy też powszechnej?
3)Jeśli także powszechnej, to w jakiej formie prawnej Prezydent miałby ją stosować?
4)Jeśli prawo abolicji powszechnej miałoby przysługiwać Prezydentowi jako jego prerogatywa wywiedziona z prawa łaski, to czy oznaczałoby to zakaz uchwalenia ustaw abolicyjnych przez Sejm?
5)Jeśli Prezydentowi miałoby przysługiwać jedynie prawo abolicji indywidualnej, to na jakim etapie:
a.czy miałoby dotyczyć jedynie ścigania za czyn już popełniony,
b.czy mogłoby działać na przyszłość – jak słynny list Kardynała de Richelieu – „posiadacz tego dokumentu uczynił to, co uczynił”.
I to nie jest żadne czepianie się Pana Prezydenta ani Wielce Czcigodnych Posłów, którzy przyjęli stanowisko Sejmu, ani Sędziów Trybunału Konstytucyjnego, którzy postanowili rozstrzygnąć nieistniejący spór? To jest poważny problem ustrojowy. Aczkolwiek, można sobie wyobrazić, że w zemście za veto w sprawie SN, TK orzeknie, że Prezydent naruszył Konstytucję. Czyż nie?
2017-08-15
Robert Gwiazdowski   http://wei.org.pl/blogi-wpis/run,laska-i-nielaska,page,1,article,2739.html
Prawnik i ekonomista, komentator gospodarczy, ekspert w dziedzinie podatków w Centrum im. Adama Smitha, doktor habilitowany nauk prawnych.

Czytaj więcej: Łaska i niełaska

Marek Jurek: "Nasi dziadkowie ocalili świat". 97. rocznica Bitwy Warszawskiej

Szczegóły

Opublikowano: wtorek, 15, sierpień 2017 07:46

Nasi dziadkowie ocalili świat, mówiłem to rok temu, będę powtarzał zawsze — napisał Marek Jurek na Facebooku, w przededniu rocznicy Bitwy Warszawskiej.15 sierpnia przypada uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz 97. rocznica Bitwy Warszawskiej - tzw. Cudu nad Wisłą.

Jurek zwraca uwagę, że świat nie chce potępić bolszewizmu.

Pokonali zmaterializowane zło, o którym w „Divini Redemptoris” pisał Pius XI (może zresztą dlatego tak celnie, bo oglądał to z bliska). Świat jednak tego zła potępić nie chce. Odrzuca objawy, metody, ale nie zamiar, który Polska choć w części udaremniła. W czasie jutrzejszych obchodów nie powinniśmy się jednak skupiać na sobie, te obchody powinny mieć charakter międzynarodowy i powinny być wołaniem o powszechne potępienie komunizmu. Z tego żądania nie możemy ustąpić, jak nasi dziadkowie nie ustąpili spod stolicy. Chodzi zresztą o to samo: o bezpieczny świat dla niepodległej Polski.

Czytaj więcej: Marek Jurek: "Nasi dziadkowie ocalili świat". 97. rocznica Bitwy Warszawskiej