Olsztyn

Sąd każe zapłacić za umycie sierpa i młota na "szubienicach"

Szczegóły

Opublikowano: sobota, 21, kwiecień 2018 11:52

Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z 20 kwietnia 2018 r. zasądził od Władysława Kałudzińskiego i Wojciecha Kozioła na rzecz Gminy Olsztyn kwotę 1238,89 zł tytułem zwrotu kosztów za oczyszczenie zabytkowego pomnika stojącego w centrum Olsztyna. Chodzi rzecz jasna o tak zwane "szubienice", czyli dawny Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej, który mężczyźni pomalowali czerwoną farbą, aby uwypuklić zakazane prawem symbole terroru komunistycznego - sierp i młot - które się na nim znajdują. Kałudziński i Kozioł protestowali przeciwko ich funkcjonowaniu w przestrzeni publicznej.

Gmina Olsztyn - Zarząd Dróg, Zieleni i Transportu w Olsztynie w złożonym do sądu pozwie domagała się od Władysława Kałudzińskiego i Wojciecha Kozioła zapłaty 1,2 tys. złotych wraz z odsetkami tytułem zwrotu kosztów oczyszczenia stojącego w centrum Olsztyna Pomnika Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej, dawniej zwanego Pomnikiem Wdzięczności Armii Radzieckiej.

Pełnomocnik gminy w uzasadnieniu pozwu wskazał, że płaskorzeźba z symbolem sierpa i młota, znajdująca się w górnej części pomnika, w sierpniu 2016 r. została pokryta czerwoną farbą. Gmina w listopadzie 2016 r. zleciła oczyszczenie pomnika na podstawie kalkulacji sporządzonej przez konserwatora zabytków. Następnie, po otrzymaniu z policji danych osobowych osób, które zamalowały pomnik, miejscy urzędnicy wezwali Władysława Kałudzińskiego i Wojciecha Kozioła do zwrotu kwoty 1,2 tys. zł za oczyszczenie monumentu. Bezskutecznie.

Obaj mieszkańcy Olsztyna wnieśli o oddalenie powództwa wskazując, że brak jest podstaw prawnych do usuwania pomalowanego na czerwono symbolu sierpa i młota. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew przywołali m.in. pismo Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, z którego wynika, że Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej należy traktować jako relikt okresu komunistycznej dyktatury. Zakwestionowali również wysokość roszczenia podnosząc, że w ich ocenie kwota 1,2 tys. zł jest zdecydowanie zawyżona.

- Sąd Rejonowy w Olsztynie (sędzia Justyna Smolińska) wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2018 r. zasądził solidarnie od Władysława Kałudzińskiego i Wojciecha Kozioła na rzecz gminy Olsztyn kwotę 1238,89 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Sąd zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz gminy także kwotę 330 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd podając ustne motywy rozstrzygnięcia wskazał, że pozwani niewątpliwe wyrządzili szkodę w mieniu gminy, albowiem dokonali pomalowania elementów pomnika Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie projektu Ksawerego Dunikowskiego, za który odpowiada powódka. Decyzją z dnia 19 maja 1993 roku monument został wpisany przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do rejestru zabytków. W związku z tym zgodnie z ustawą z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami niedopuszczalne było dokonywanie zmiany wyglądu zabytku wpisanego do rejestru bez zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków. Niewątpliwie pozwani zgody takiej nie mieli. W uznaniu sądu działania pozwanych doprowadziły właśnie do zmiany wyglądu zabytku, co z kolei spowodowało konieczność jego przywrócenia do stanu sprzed zdarzenia i wywołało konieczność poniesienia kosztów prac naprawczych. Wobec tego powódka musiała usunąć farbę. Zatem poniosła koszty profesjonalnych prac konserwatorskich, które pozwoliły na usunięcie farby w sposób odpowiedni dla uszkodzonego dobra kultury - informuje sędzia Olgierd Dąbrowski-Żegalski, rzecznik prasowy Sądu Okręgowego w Olsztynie.

Zdaniem sądu nie ma żadnych okoliczności, które wyłączałyby odpowiedzialność pozwanych za szkodę wyrządzoną w majątku gminy.

- Fakt, że pozwani nie zgadzają się z formą monumentu i jego treścią nie usprawiedliwia czynienia zmian w jego substancji przez pomalowanie go czerwoną farbą. W tym miejscu zwrócić należy uwagę, że Prezes Instytutu Pamięci Narodowej na zapytanie pozwanego Władysława Kałudzińskiego wskazywał, iż uwzględniając wartości artystyczne pomnika, którego autorem jest jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy polskich XX wieku, należałoby podjąć starania o przeniesienie obiektu do plenerowej Galerii Sztuki Socrealizmu przy Muzeum Zamoyskich w Kozłówce - dodaje sędzia Olgierd Dąbrowski-Żegalski.

W ocenie sądu "nie można tracić z pola widzenia, że w demokratycznym państwie prawnym obywatele mają wprawdzie prawo manifestować swoje poglądy, ale nie może to prowadzić do naruszenia konstytucyjnie zagwarantowanej ochrony prawa własności". Tym samym nie można dokonywać zmian, niszczyć własności wbrew woli właściciela.

- W uznaniu sądu strona powoda ostatecznie wykazała zakres szkody i koszty niezbędne i celowe do jej usunięcia. Natomiast strona pozwana, która kwestionowała tę wartość nie zaoferowała żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń - podsumowuje rzecznik prasowy SO w Olsztynie.

Po ogłoszeniu wyroku Władysław Kałudziński powiedział, że za czyszczenie pomnika nie zapłaci i odwoła się od wyroku sądu. Przypomnimy, że pomnik został pomalowany dwukrotnie.

- Jeżeli policja i prokuratura, które prowadziły w tej sprawie dochodzenie, umorzyły je z powodu braku przestępstwa, to nie wiem, dlaczego nas teraz obciążają kosztami. My tylko uzewnętrzniliśmy to, co nie było dotychczas widoczne. Teraz mieszkańcy widzą ten sierp i młot. Wojtek (Kozioł, przyp. red.) poprawił i pomalował sierp i młot już lepszą farbą, bo przedtem – można powiedzieć – spartaczyliśmy tę robotę - podsumował Kałudziński.

Wyrok jest nieprawomocny.

express.olsztyn.pl

W sobotę i niedzielę 21 i 22 kwietnia finisz akcji zbierania podpisów pod Petycją do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie wykreśleni – Pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej – z rejestru zabytków. Zbieramy podpisy przed „szubienicami” i na Starym Mieście w Olsztynie.

Sędzia Justyna Smolińska, fot. A.Socha

widzowie, fot. A.Socha

Czytaj więcej: Sąd każe zapłacić za umycie sierpa i młota na "szubienicach"

Skąd wziąć pieniądze na spalarnię odpadów w Olsztynie?

Szczegóły

Opublikowano: sobota, 21, kwiecień 2018 09:47

Marianna Hołubowska

Właśnie wyruszyła wycieczka zorganizowana przez olsztyński MPEC dla radnych miasta Olsztyna do spalarni w Białymstoku. Będzie to kolejne propagandowe działanie mające pokazać jak piękna, czysta i estetyczna może być spalarnia odpadów, szczególnie taka przygotowana na przyjęcie zapowiedzianej delegacji. Wydaje się jednak, że prawdziwym celem tego obwoźnego teatru służącego agitacji pro-spalarniowej będzie kolejna już próba odwrócenia uwagi mieszkańców Olsztyna od kwestii fundamentalnej związanej z budową spalarni odpadów w mieście, czyli od sposobu jej sfinansowania.

Nadal bowiem mieszkańcom Olsztyna brak jest jasnej i transparentnej odpowiedzi na pytanie kto zapłaci za realizację inwestycji wartej ponad 400 mln złotych? Prezydent Grzymowicz i Prezes MPEC-u powtarzają jak mantrę, że koszty powstania spalarni pokryje prywatny inwestor. Tymczasem wszystko wskazuje na to, że to my, mieszkańcy Olsztyna, zostaniemy obciążeni kosztami jej budowy, a nie żaden prywatny inwestor-dobroczyńca.

Fakty sobie, a Prezydent Grzymowicz sobie

Od sześciu lat Prezydent Grzymowicz i podległy mu Prezes MPEC-u Konrad Nowak wbrew jakiemukolwiek rachunkowi ekonomicznemu twierdzą, że to prywatny inwestor sfinansuje we własnym zakresie budowę spalarni.

Już w roku 2012 Prezydent Grzymowicz tłumaczył mieszkańcom Olsztyna na zebraniu w Ratuszu, że miasto nie posiada środków w budżecie na inwestycję wycenianą na ok. 400 mln złotych. Dodatkowe zadłużenie miasta na ten cel również nie wchodziło w grę. Jedynym wyjściem była więc formuła partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Już wówczas, Prezydent Grzymowicz zapewniał, że to prywatny inwestor pokryje z własnej kieszeni koszty realizacji planowanej inwestycji.

Do chwili obecnej nic się nie zmieniło w tej narracji. Zaledwie miesiąc temu, w przeznaczonym dla samorządów piśmie „Wspólnota”, Prezydent Grzymowicz mówił wprost: „Nasz MPEC ogłosił przetarg nieograniczony na pozyskanie inwestora, który w formule PPP zbuduje za swoje pieniądze instalację termicznego przekształcania frakcji palnej odpadów komunalnych w energię cieplną i elektryczną”. W przygotowanej przez olsztyński MPEC Księdze Projektu spalarni czytamy zaś: „Istotą Projektu jest fakt, iż to Partner Prywatny ponosi koszty budowy ITPO (Instalacja Termicznego Przekształcana Odpadów -przyp. red.) i Kotłowni Szczytowej oraz koszty związane ze sfinansowaniem nakładów inwestycyjnych, które odzyskuje w okresie eksploatacji (...) przez okres 25 lat”.

Tymczasem oficjalne wyliczenia i dane na temat planowanej spalarni odpadów, które olsztyński MPEC przekazał do instytucji państwowych oceniających ten projekt są sprzeczne z „ratuszowym” optymizmem i każą obawiać się najgorszego: kosztami budowy spalarni zostaną obciążeni mieszkańcy Olsztyna.

O jaki projekt tak naprawdę chodzi, czyli co ocenił NFOŚiGW?

W grudniu 2016 roku olsztyński MPEC przesłał do NFOŚiGW wniosek o unijną dotację. Pakiet przekazanych dokumentów zawierał m. in. studium wykonalności projektu sparlarniowego, pełen opis przedsięwzięcia, niezbędne wyliczenia i kalkulacje oraz wskazanie źródeł finansowania budowy spalarni. Niestety, MPEC nigdy nie udostępnił tych informacji mieszkańcom Olsztyna odrzucając ich liczne wnioski i apele oraz pomijając zupełnie aspekt „wrażliwości” społecznej, ekologicznej, a także skutki obciążeń finansowych takiej inwestycji dla lokalnej społeczności.

Jaki zatem projekt ocenili eksperci NFOŚiGW i jakie „niespodzianki” można tam znaleźć? Za czyje pieniądze ma powstać spalarnia w Olsztynie? Otóż, wbrew zapewnieniom Prezydenta Grzymowicza, spalarni z pewnością nie sfinansuje samodzielnie prywatny inwestor. Okazuje się bowiem, że w projekcie olsztyńskiego MPEC-u zapisane jest, że w inwestycję wartą ok. 410 mln złotych partner prywatny ma wnieść od 20 do 40 mln złotych gotówki maksymalnie. Jest to zaledwie ok. od 5% do 10% wartości całej inwestycji.

Ponieważ w modelu finansowym MPEC przyjął, iż partner prywatny wniesie tylko 20 mln złotych, skąd ma pochodzić brakująca kwota ok. 380 mln złotych?

Według danych przekazanych przez spółkę MPEC do NFOŚiGW okazuje się, że ok. 45 mln złotych wniesie w inwestycję Fundusz Inwestycji Samorządowych (jeden z funduszy Polskich Funduszy Rozwojowych). Do tego ma jeszcze dojść kwota 180 mln złotych unijnej dotacji pod warunkiem, że Ministerstwo Środowiska zatwierdzi ostatecznie wniosek MPEC-u. Prywatny inwestor otrzyma tę dotację na budowę spalarni „w prezencie” w ramach tzw. pomocy publicznej, którą musi uprzednio zatwierdzić Komisja Europejska. Dodatkowo, ponad 164 mln złotych pochodzić będzie z pożyczek i kredytów komercyjnych. Kto zaciągnie te pożyczki, w czyim imieniu i na jakich warunkach? Można jedynie przypuszczać, że będzie to olsztyński MPEC. Ale udział spółki komunalnej w powstaniu spalarni będzie znacznie większy.

Wkład MPEC-u w spalarnię odpadów

Zgodnie z informacjami przekazanymi we wniosku do NFOŚiGW, MPEC wniesie w przedsięwzięcie 100 tys. złotych gotówki, aporty rzeczowe na szacowaną kwotę ok. 66 mln złotych zidentyfikowane jako Ciepłownia Kortowo i grunt przy ulicy Lubelskiej oraz dokumentację. Eksperci NFOŚiGW wskazują jednakże, że aporty rzeczowe MPEC-u do Spółki PPP powinny także uwzględnić wartość majątku, który ma zostać wytworzony w ramach działania instalacji na biomasę. Koszt tej nowej inwestycji MPEC-u to ponad 44 mln złotych.

To jednak nie wyczerpuje rzeczowego i finansowego zaangażowania olsztyńskiego MPEC-u w budowę spalarni. Spółka komunalna nadal aktywnie zabiega o uzyskanie kredytu komercyjnego i na tym etapie rozpatruje trzy wstępne oferty. Bank BGK/PKO BP proponuje kredyt inwestycyjny w wysokości do 349 mln złotych, kredyt odnawialny do 15 mln złotych i kredyt obrotowy do 20 mln złotych. Oferta Europejskiego Banku Inwestycyjnego to kredyt w wysokości 175 mln złotych, a propozycja Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju to 349 mln złotych.

W jakim celu MPEC prowadzi te negocjacje, jeśli równocześnie zapewnia, że to prywatny inwestor garnie się sam z siebie do wybudowania spalarni za własne pieniądze? Na co ma być przeznaczony dodatkowy kredyt komercyjny na ok 350 mln złotych? Kto, w jaki sposób i przez jaki czas będzie spłacać zaciągnięte zobowiązanie?

Czy Prezydent Grzymowicz wie co mówi i wie co robi?

Na podstawie powyższych informacji widać wyraźnie, że rzeczywistość wydaje się zupełnie inna niż ta, którą kreuje i przedstawia mieszkańcom Olsztyna Prezydent Grzymowicz i Prezes olsztyńskiego MPEC-u.

Przede wszystkim najwyraźniej procedowany jest ciągle ten sam projekt. Tylko dlaczego w takim razie na konferencji prasowej w Ratuszu w dniu 27 lutego br., Prezydent Grzymowicz i Prezes MPEC-u zapewniali, że Ciepłownia Kortowo pozostanie w zasobach komunalnych miasta, a MPEC odsprzeda inwestorowi prywatnemu grunt przy ulicy Lubelskiej i dokumentację projektową? Przecież w projekcie ocenionym przez NFOŚiGW nie ma takich zapisów! Gdzie leży prawda?

Dlaczego do tej pory nie wiadomo jak rozłożą się udziały MPEC-u i partnera prywatnego w przyszłej spółce PPP w stosunku do wniesionych wkładów? Jak można „realizować” projekt inwestycyjny przez sześć lat, wydawać na jego prowadzenie miliony z publicznej kasy, i nadal błądzić we mgle hipotez, warunków i przypuszczeń?! Czy to się nazywa gospodarność? Gdzie jest elementarny szacunek dla mieszkańców miasta?

Inwestor prywatny nie tylko nie sfinansuje budowy spalarni z własnych środków, ale oczekuje przede wszystkim na dotację unijną bez której nie wbije łopaty w grunt, oczekuje na kredyty i na majątek rzeczowy komunalnej spółki MPEC zabezpieczający funkcjonowanie spalarni no i oczywiście liczy na utrzymanie swoistego monopolu na rynku śmieciowym jaki zapewnia ZGOK. W ten sposób mieszkańcy Olsztyna praktycznie sami sfinansują całą inwestycję.

Zostaną obciążeni przez 25 lat nie tylko wieloletnią spłatą zaciąganych przez MPEC i spółkę PPP kredytów i pożyczek, ale będą równocześnie utrzymywać spalarnię w opłatach za odbiór, przetwarzanie i spalanie odpadów, w opłatach za ciepło, w podatku środowiskowym i w innych daninach. W tych licznych opłatach zostanie ukryty zysk prywatnego inwestora, który dodatkowo zarabiać będzie na dopłatach na OZE i na sprzedaży energii elektrycznej. Można? Widać można.

Dlaczego Prezydent Grzymowicz nie mówi całej prawdy mieszkańcom Olsztyna? Dlaczego systematycznie odmawia udzielenia informacji publicznej i dlaczego nigdy nie spytał mieszkańców miasta czy zgadzają się na spalarnię odpadów w mieście w ramach rzetelnie przeprowadzonych konsultacji społecznych? Czy Prezydent Grzymowicz jest świadomy tego, że jako Walne Zgromadzenie komunalnej spółki MPEC odpowiada za podejmowane przez podległą mu spółkę decyzje i zatwierdza wiarygodność dokumentacji przekazywanej instytucjom państwowym?

Warto również zapytać co upoważnia Prezydenta Grzymowicza, aby bez wiedzy i zgody mieszkańców zaciągał w ich imieniu tak poważne i długoterminowe zobowiązania i to nie tylko finansowe. Czy zasadne i odpowiedzialne jest podejmowanie takich kroków na parę miesięcy przed wyborami samorządowymi?

Prezydent Grzymowicz trzyma się swoich zapewnień z 2012 roku. Nie chce zadłużyć budżetu miasta. Chce natomiast bardzo sprytnie przerzucić ten dług na domowe budżety mieszkańców Olsztyna.

Marianna Hołubowska

Czytaj więcej: Skąd wziąć pieniądze na spalarnię odpadów w Olsztynie?

Zaczęło się polowanie na Wypija?

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 16, kwiecień 2018 15:05

Adam Socha

"Wprost" a za nim onet.pl i Wyborcza wiążą otrzymanie grantu z Ministerstwa Nauki przez olsztyńską fundację InnWarmia w wysokości 247 tys. 980 zł. na zajęcia w ramach Uniwersytetów Trzeciego Wieku z tym, że w komisji konkursowej zasiadał Michał Wypij, działacz partii Jarosława Gowina i pracownik jego gabinetu. W rozmowie z portalem debata.olsztyn.pl Michał Wypij zaprzeczył, by miał wpływ na wybór InnWarmia i wyjaśnił jak wyglądał przebieg konkursu.

Czytaj więcej: Zaczęło się polowanie na Wypija?

Była dyrektorka MOK w Olsztynie żąda 20 tysięcy odszkodowania

Szczegóły

Opublikowano: sobota, 14, kwiecień 2018 13:17

Adam Socha

Przed sądem pracy w Olsztynie zaczęła się sprawa z powództwa Agnieszki K., byłej dyrektorki Miejskiego Ośrodka Kultury. Odwołana 19 maja 2017 roku Agnieszka K. domaga się uznania zwolnienia za bezpodstawne i wypłacenia odszkodowania w wysokości 3-krotnego wynagrodzenia, czyli 20 tys. złotych.

Czytaj więcej: Była dyrektorka MOK w Olsztynie żąda 20 tysięcy odszkodowania