W poniedziałek 8 sierpnia zakończyły się społeczne konsultacje projektu Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami na lata 2016-22. Tego dnia zarząd województwa otrzymał szereg pism od organizacji społecznych, radnych oraz mieszkańców Olsztyna z poważnymi zastrzeżeniami do Planu. Wszystkie te organizacje i osoby zdecydowanie odrzucają wpisanie do WPGO budowy spalarni śmieci. Jednocześnie zawarte w pismach uwagi do projektu WPGO wytykają dokumentowi, iż jest napisany na kolanie, chaotyczny i wewnętrznie sprzeczny. Publikujemy pismo organizacji Zero Waste Europe, Towarzystwa na Rzecz Ziemi, radnego Jarosława Babalskiego, stowarzyszenia Oburzonych Warmii i Mazur, partii Prawica RP i Chrześcijańskiej Wspólnoty Samorządowej Warmii i Mazur.
Pismo Zero Waste Europe
Konieczność aktualizacji wojewódzkich planów gospodarki odpadami (WPGO) wynika z warunków ustanowionych w Umowie Partnerstwa, pomiędzy rządem RP a Komisją Europejską, w sprawie strategii interwencji funduszy unijnych w Polsce w latach 2014-2020 m.in. w gospodarce odpadami. Celem zaktualizowanych WPGO ma być określenie niezbędnych działań i inwestycji w gospodarce odpadami, które pozwolą zarówno na poziomie regionalnym, jak i krajowym, wypełnić zobowiązania wynikające z unijnych dyrektyw dotyczących gospodarki odpadami. Rzecz jasna, że aktualizacja planów ma też na celu bardziej efektywną alokację dostępnych środków finansowych.
Integralną częścią WPGO jest plan inwestycyjny, który powinien zawierać szczegółową analizę sytuacji w danym regionie łącznie ze strumieniami i ilością odpadów w regionie, informacjami dotyczącymi istniejącej infrastruktury gospodarki odpadami, planowanych inwestycji (w tym oszacowania kosztów i źródeł finansowania) wraz ze wskazaniem harmonogramu realizacji.1 Tylko te inwestycje, które znajdą na się na liście planu inwestycyjnego będą mogły uzyskać dofinansowanie ze środków unijnych. Jak podkreśla się w Umowie Partnerstwa, priorytetem ma być rozbudowa infrastruktury do selektywnego zbierania i przygotowania odpadów do recyklingu.
Ponadto, zważywszy na to, że instalacje do zagospodarowania odpadów są planowane na wiele lat, WPGO powinny w jak najszerszym zakresie uwzględniać nowe cele gospodarki odpadami, które wyznacza pakiet o gospodarce o obiegu zamkniętym (goz), zaproponowany przez Komisję Europejską w dn. 4 grudnia 2015 r. GOZ zacznie obowiązywać już za 4 lata, w 2020 r., ustanawiając drastycznie wyższe cele minimalizacji odpadów, selektywnej zbiórki i recyklingu. W ciągu zaledwie 9 lat Polska będzie musiała zwiększyć poziom recyklingu odpadów komunalnych o co najmniej 35%.
Przygotowanie do wdrażania GOZ w Polsce znajduje już wyraz w projekcie rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów, z dn. 15 czerwca 2016 r. Rozporządzenie wprowadzi obowiązek m.in. oddzielnego zbierania odpadów ulegających biodegradacji, co jest warunkiem koniecznym aby zrealizować wyższe poziomy recyklingu odpadów wyznaczone przez goz.
Poniżej przedstawiamy uwagi do projektu Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla województwa warmińskiego w części dotyczącej odpadów komunalnych, odpadów ulegających biodegradacji wytwarzanych poza grupą 20 oraz odpadów medycznych.
Ogólnie uważamy, że w odniesieniu do tych trzech grup odpadów projekt WPGO jest planem jedynie z nazwy. W naszej opinii WPGO jest zbiorem danych statystycznych i ogólnikowych haseł, które nie są poparte pogłębioną analizą rzeczywistych potrzeb oraz koniecznych inwestycji i w przeważającej części nie przystają do załączonego planu inwestycyjnego.
1. W dokumencie nie wyjaśniono na jakiej podstawie przyjęto wielokrotnie wyższy wzrost ilości wytwarzanych odpadów komunalnych w stosunku do zakładanego w KPGO. W KPGO zakłada się, że w hipotezie wysokiej ilość powstających odpadów komunalnych w województwie warmińsko-mazurskim wzrośnie do roku 2025 o 7,8%, co byłoby zbliżone do przedstawionych w WPGO wyliczeń na podstawie danych GUS. Natomiast podane w tabeli 11 dane sugerują, że w roku 2025 ilość odpadów komunalnych wrośnie o 14,7%, a po uwzględnieniu spadku liczby ludności w województwie o 19,16%.
Założenie wysokiego wzrostu ilości odpadów komunalnych jest w opozycji do przejętej strategii w rozdziale 4.2.1., gdzie zakłada się minimalizację ilości wytwarzanych odpadów. Świadczy to jedynie o hasłowym ujęciu problemu, a nie próbie realnego zdefiniowania działań służących wdrażaniu gospodarki o obiegu zamkniętym.
Jak w tym kontekście należy rozumieć wskaźniki umieszczone w tabeli 50? Zapisano w niej, w różnych wariantach, że ilość wytwarzanych odpadów ma „tendencję malejącą”, gdy wcześniej w tekście, jak powyżej, że wzrostową.
2. W opisach poszczególnych regionów gospodarki odpadami nie podano żadnych danych na temat wydajności istniejących instalacji zastępczych – MBP, sortowni i kompostowni odpadów, mimo wymienienia ich z nazwy.2 Nie sposób odszukać precyzyjnych danych o wszystkich instalacjach w innych częściach WPGO. Należy uznać to za niedopuszczalne przeoczenie.
W Regionie Północno-Wschodnim planuje się budowę dwóch sortowni odpadów komunalnych o łącznej wydajności 87 400 Mg/r (25 000 Mg/r i 62 400 Mg/r), gdy Region ten wytworzy nie więcej niż 45 000 Mg odpadów komunalnych. Poza tym według danych przedstawionych w WPGO, w Regionie już funkcjonują dwie sortownie o łącznej wydajności 61 000 Mg/rok.
WPGO wymienia w Regionie Centralnym 7 instalacji MBP i sortowni, dla których zawarto dane o wydajności tylko w odniesieniu do dwóch: 5 000 Mg/r i 70 000 Mg/r. Po wybudowaniu dwóch dodatkowych sortowni zdolności przerobowe wzrosną do 115 800 Mg/r, co pozwoli zaspokoić potrzeby Regionu do 2030 r.
3. Nieadekwatnie do rzeczywistych potrzeb zaplanowano budowę instalacji do przetwarzania selektywnie zbieranych bioodpadów.
W Regionie Wschodnim i Północnym wydajność istniejących i planowanych kompostowni będzie zbyt mała aby zrealizować cele stawiane przez rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie selektywnej zbiórki odpadów, o goz nie wspominając. Z kolei w trzech pozostałych Regionach wydajność instalacji dostępnych po 2020 r. wielokrotnie przekracza ich potrzeby. W obu tych przypadkach należy uznać, że plan inwestycyjny jest nieprawidłowy i musi być zmieniony.
Region
Kompostownie istniejące: tylko grupa 20 i 15 (Mg/r) - tabela 3 planu inwestycyjnego
Kompostownie planowane (Mg/r)
Łączna wydajność kompostowni po 2020 r (Mg/r)
Wydajność kompostowni w stosunku do całkowitej ilości wytwarzanych odpadów komunalnych w 2025 r. (wg aKPGO)
Centralny
19 800
111 000
130 800
78,71%
Północno-Wschodni
10 400
69 000
79 400
178,56%
Północny
7 700
6 000
13 700
19,28%
Wschodni
3 000
0
3 000
7,02%
Zachodni
230 190
59 500
289 690
289,69%
4. W Planie zawarto informację, że w roku 2014 powstało na terenie województwa 876 228,3 Mg odpadów ulegających biodegradacji spoza grupy 20. Z tego odzyskowi (jakiemu?) poddano 573 888 Mg. Natomiast według tabeli 62, wydajność instalacji do przetwarzania odpadów tylko z grupy 02 wynosi 1 098 590 Mg/r, z czego wykorzystuje się jedynie 20% ich mocy przetwórczych. Niestety Plan nie wiąże poszczególnych danych i nie wskazuje w jaki sposób można by racjonalnie wykorzystać istniejące instalacje, choćby na przykład do przetwarzania przynajmniej części bioodpadów wytwarzanych w grupie 20.
Podobnie należałoby przeanalizować istniejące i planowane moce przerobowe instalacji do przetwarzania osadów ściekowych i powiązać je z możliwościami przetwarzania innych odpadów ulegających biodegradacji, w tym z grupy 20.
5. Plan nie odnosi się w żaden sposób do roli przewymiarowanych instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (MBP/RIPOK) w perspektywie nowych celów, w tym wobec konieczności zwiększenia poziomu odzysku odpadów – nie 7% jak dotychczas, ale docelowo 65%.
Z niedopuszczalny należy uznać brak opisu na czym mają polegać kolejne inwestycje w już istniejące MBPy (tabela 17 planu inwestycyjnego) – czy mają one dotyczyć np. przetwarzania oddzielnie zbieranych bioodpadów i innych odpadów surowcowych, czy też dotyczą „usprawnienia” przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych? Ta ostatnia opcja byłaby jedynie marnowaniem pieniędzy podatników i nie ma żadnego uzasadnienia w gospodarce o obiegu zamkniętym.
6. Za nieuzasadnione należy uznać budowę spalarni o wydajności 110 000 Mg/r w Regionie Centralnym. Instalacja ta została zaplanowana w ramach celów wyznaczonych przez przemijający pakiet dyrektyw dotyczących odpadów komunalnych i opakowaniowych. Uruchomiona w lub po 2020 roku znajdzie się w nowych warunkach prawnych i strategii, które zakładają w pierwszej kolejności bardzo szybkie zwiększenie ilości odpadów selektywnie zbieranych i poddawanych recyklingowi.
Instalacja będzie musiała pozyskać niemal całość odpadów pozostających w województwie po wysegregowaniu odpadów komunalnych niezbędnych do przekazania do recyklingu. Należy wziąć po uwagę, że ich wartość opałowa może być znacznie niższa niż przyjęta w dokumentacji spalarni (11 – 16 MJ/kg), a tym samym, przy zakładanej ilości produkowanej energii, instalacja będzie musiała pozyskać więcej odpadów, gdy ich dostępność będzie faktycznie mniejsza niż projektowano.
Według obliczeń ZWE, koszt operacyjne spalarni bez uwzględnienia kosztów przygotowania odpadów do spalenia (formowanie paliwa) i transportu odpadów do instalacji, wyniosą co najmniej 580 zł/Mg. Uważamy, że jest to nieracjonalne wydawanie pieniędzy podatników i instalacja nie powinna być umieszczona na liście planu inwestycyjnego – jeśli inwestor może udowodnić zasadność ekonomiczną swojego projektu to znajdzie niezbędne fundusze spoza sfery publicznej.
7. Uważamy za powierzchowną i niewystarczającą analizę problemów dotyczących odpadów medycznych.
W projekcie WPGO nie obliczono wskaźnika wytwarzania zakaźnych odpadów medycznych i odpadów komunalnych, co jest kluczowe do określenia prawidłowości systemu segregacji odpadów wytwarzanych przez zakłady opieki zdrowotnej. Według danych zamieszczonych w sprawozdaniu z wykonania WPGO za lata 2011-2013, wskaźnik wytwarzania zakaźnych odpadów medycznych (18 01 03*) wyniósł 0,82 kg/łóżko/dobę w 2013 r. Jest on zbliżony do średniej krajowej w ostatnich latach, ale jednocześnie jest dwukrotnie wyższy niż jeszcze 8 lat temu. Nie wynika to ze zmiany liczby łóżek (utrzymuje się na podobnym poziomie) lub zmiany procedur czy stosowania innych wyrobów medycznych. Jest konsekwencją braku możliwości zagospodarowania nie niebezpiecznych odpadów medycznych o kodzie 18 01 04 – nie przyjmują ich składowiskach i zakłady odzysku3, a w większości rejonów kraju są one odbierane przez firmy po tej samej cenie, jak odpady zakaźne. Stąd zakłady opieki zdrowotnej nie mają uzasadnienia i motywacji do prawidłowej segregacji tych dwóch rodzajów odpadów. Odpady 18 01 04 stanowią średnio 60% zawartości worków z odpadami zakaźnymi i o taką też ilość można by ograniczyć masę odpadów przekazywanych do spalenia, przy prawidłowo realizowanej segregacji oraz polityce władz wojewódzkich. Proporcjonalnie zmniejszyłyby się koszty ponoszone przez służbę zdrowia na unieszkodliwianie odpadów. Należy także podkreślić, że spalanie odpadów medycznych może znacząco obciążać środowisko, z uwagi na wielokrotnie większą zawartość chloru w porównaniu z odpadami komunalnymi.
Biorąc powyższe pod uwagę, uważamy, że plan budowy (kolejnej?) spalarni odpadów medycznych powinien być poddany dodatkowej, pogłębionej analizie i innej ocenie strategii postępowania z tą grupą odpadów.
8. W rozdziale 1.2.2.13. Odpady opakowaniowe (str. 33) nieprawidłowo podano informację o ilości odpadów zbieranych selektywnie – zamiast o grupie 15 zamieszczono dane grupy 20.
podpis Zero Waste Europe
Pismo Towarzystwa na rzecz Ziemi
Szanowni Państwo,
w związku z prowadzonymi konsultacjami projektu Planu gospodarki odpadami dla województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2016-2022 Towarzystwo na rzecz Ziemi zgłasza następujące uwagi i wnioski:
1. Zdaniem Towarzystwa zakończenie prac nad projektem Planu i jego ogłoszenie przed opublikowaniem aktualizacji Krajowego Planu Gospodarki Odpadami było przedwczesne. Towarzystwo wnosi o dostosowanie projektu Planu do postanowień Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (po jego opublikowaniu), a następnie skierowanie do powtórnych konsultacji społecznych. Towarzystwo wnosi aby wzorem innych województw konsultacjom planu towarzyszyły otwarte dla społeczeństwa spotkania konsultacyjne.
2. Towarzystwo wnosi o wprowadzenie zmiany w Planie (str. 12) i Załączniku – Planie Inwestycyjnym (str. 46) w zakresie rodzaju i ilości odpadów przeznaczonych do przetwarzania w instalacji do termicznego przekształcania odpadów w Olsztynie – dzielnica Przemysłowa Wschód 4 ul. Lubelska poprzez:
a) wykreślenie odpadów o kodzie 19 12 12 inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów niezawierające substancji niebezpiecznych (czyli pozostawienie wyłącznie odpadów o kodzie 19 12 10 – paliwa alternatywnego),
b) zmniejszenie prognozowanej masy odpadów planowana do przetworzenia do maksymalnie 56 tys. Mg/rok.
Uzasadnienie
W projekcie Planu znajduje się informacja, że z powstających na terenie województwa warmińsko-mazurskiego odpadów o kodzie 19 12 10 wytwarzany jest kompost. Proces kompostowania czyli recyklingu znajduje się w hierarchii postępowania z odpadami wyżej niż proces spalania-unieszkodliwiania, dlatego należy utrzymać dotychczasowy sposób przetwarzania tej grupy odpadów. Ponadto podczas prowadzonych przez Urząd Miasta w Olsztynie kampanii informacyjnej nt. budowy nowej elektrociepłowni (zakamuflowana nazwa ww. instalacji termicznego przekształcania odpadów) społeczeństwo było informowane, że w zakładzie będzie stosowane wyłącznie paliwo z odpadów komunalnych czyli odpady o kodzie 19 12 10. Potwierdzające to opracowanie przesyłamy w załączeniu.
Zgodnie projektem planu na terenie województwa w 2014 roku wytworzono 56 086,45 Mg odpadów o kodzie 19 12 10 - paliwa alternatywnego czyli tylko taka ilość obecnie jest ew. dostępna do spalania. W związku z przewidywanym znaczącym wzrostem ilości odpadów zbieranych selektywnie i poddawanych recyklingowi ilość dostępnego paliwa alternatywnego będzie się zmniejszać.
Dla paliwa 19 12 10 istnieją w Unii Europejskiej standardy, które określają nie tylko ich właściwości fizyczne (wielkość), ale przede wszystkim skład chemiczny: zawartość substancji, które mogą powodować problemy przy ich spalaniu (metale ciężkie, chlor) oraz właściwości palne/energetyczne. Nie stosuje się takich wymogów w przypadku odpadów 19 12 12, więc także z tego względu ich spalanie jest niedopuszczalne.
3. Towarzystwo wnosi o uzupełnienie projektu planu o analizę prognozowanej ilości dostępnego do spalania paliwa alternatywnego (19 12 10) w perspektywie wzrostu ilości odpadów zbieranych selektywnie, poddawanych recyklingowi i wdrażania gospodarki w obiegu zamkniętym.
4. Towarzystwo zwraca uwagę na niespójność Planu w zakresie wytwarzanych odpadów z procesów termicznych. Na str. 91 znajduje się informacja, że w gospodarce odpadami z procesów termicznych prognozuje się w latach 2016-2022, że odpady powstające w wyniku prowadzenia procesów termicznych będą wytwarzane na poziomie zbliżonym do roku 2014. Założenie to wydaje się gołosłowne w kontekście przewidywanego uruchomienia instalacji do termicznego przekształcania odpadów w Olsztynie. Wnosimy o uzupełnienie Planu o informacje o odpadach powstających w ww. instalacji i przewidywanym sposobie ich unieszkodliwiania.
Z poważaniem,
Piotr Rymarowicz
Prezes Towarzystwa na rzecz Ziemi
Pismo stowarzyszenia Oburzeni Warmii i Mazur
Dotyczy: uwagi do projektu dokumentu: Plan gospodarki odpadami dla województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2016-2022
Niniejszym przedkładamy Zarządowi oraz Sejmikowi Województwa Warmińsko-Mazurskiego nasze uwagi do projektu dokumentu Plan gospodarki odpadami dla województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2016-2022
Poniżej przedstawiamy nasze stanowisko do szczegółowych zapisów w w/w dokumencie.
1. Przedstawiony do konsultacji dokument zawiera zapisy o planowanej inwestycji budowy instalacji termicznego przekształcania odpadów pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych w Olsztynie" (tabela 32, Plan inwestycyjny). Nieprecyzyjnie zdefiniowana inwestycja wprowadza w błąd co do rzeczywistych planów inwestycyjnych. Zapis ten nie precyzuje, jakiego rodzaju ma to być przetworzenie (pasteryzacja, sterylizacja, gazyfikacja, spalenie). Jak więc mieszkańcy regionu mają się odnieść do projektu dokumentu, skoro nie wiedzą o jakie przetworzenie termiczne autorom chodzi?
Prosimy o wskazanie, w którym miejscu w przedmiotowym dokumencie jest opisany proces termicznego przetwarzania, jaki ma mieć miejsce w planowanej instalacji. Opis powinien być wykonany w taki sposób, żeby umożliwi prawidłowe rozpoznanie planowanej instalacji w zakresie jej zasadności merytorycznej, oddziaływania na środowisko, zdrowie mieszkańców, koszty przetwarzania odpadów, możliwość wprowadzenia zmian i dostosowywanie się do możliwości zmian w przepisach regulujących gospodarkę odpadami. Podane konkretne koszty tej inwestycji każą domyślać się, że autorzy projektu inwestycji posiadają stosowną wiedzę w tym zakresie.
2. Prosimy o precyzyjne podanie szczegółowych kosztów przedsięwzięcia inwestycyjnego z rzeczowym rozbiciem na poszczególne działania, składających się na całkowitą kwotę przewidzianą na finansowanie inwestycji o nazwie "Budowa instalacji termicznego przekształcania odpadów pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych w Olsztynie" (tabela 32, Plan inwestycyjny). Takie zestawienie pozwoli nam ocenić merytoryczność przedsięwzięcia, w tym racjonalność finansową i środowiskową niniejszej inwestycji.
3. Jesteśmy przeciwni budowie instalacji termicznego przetwarzania odpadów. Uważamy budowę tej instalacji za zbędną. Stoimy na stanowisku, że poniesie tak ogromnych nakładów inwestycyjnych i konieczność utrzymania inwestycji przez okres co najmniej 25 lat uniemożliwi wprowadzenie jakichkolwiek zmian w systemie gospodarki odpadami. Jest to utrwalanie zbudowanego systemu zamkniętego w sektorze rynku o dużej dynamice innowacyjności i zmian zarówno technologicznych jak i organizacyjnych. Zainwestowanie kwoty 320 mln zł zamiast w tą instalację, w zdecentralizowanie systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych nie tylko zmniejszy ilość odpadów przeznaczanych do termicznego przetwarzania do ilości, które mogą być przetworzone przez inne spalarnie, w tym cementownie ale również pozwoli efektywnie wdrażać model gospodarki o obiegu zamknietym.
4. Jesteśmy za pro-innowacyjnym modelem gospodarki odpadami. Dlatego postulujemy zniesienie regionów gospodarowania odpadami w naszym województwie i utworzeniem jednego regionu gospodarki odpadami o powierzchni województwa. Tworzenie monopoli i sztucznych barier sprzyja i uruchamia nierynkowe mechanizmy, co przekłada się na wzrost cen za odbiór odpadów i eliminuje postęp technologiczny i konkurencję. Mieszkańcy województwa w obecnym zmonopolizowanym systemie traktowani są przedmiotowo. Zniesienie barier administracyjnych, dopuszczenie nowych podmiotów gospodarczych do rynku odpadów spowoduje, że mieszkańcy a tym samym samorządy gminne staną się podmiotem gry rynkowej. Negatywny aspekt społeczny spowodowany obecnym systemem gospodarki odpadami jest oczywisty, gminy są skazane na łaskę sejmiku województwa.
5. Jesteśmy przeciwni obecnemu przeregulowanemu modelowi gospodarki odpadami w naszym województwie, czego najbardziej patologicznym przykładem jest spółka ZGOK w Olsztynie. Związanie sztywnymi umowami 37 gmin i wyrugowanie w ten sposób potencjalnych prywatnych, spółdzielczych. przedsięwzięć proinnowacyjnych , konkurencyjnych cenowo i środowiskowo uznajemy za nieetyczne i społecznie nieracjonalne. W tym kontekście narracja zwolenników budowy spalarni śmieci w Olsztynie o domknięciu systemu spalarniowego jest groźna zapowiedzią wyrugowania innowacyjności, gospodarnosci, efektywności środowiskowej w gospodarowaniu odpadami na dziesiątki lat.
6. Oczekujemy szczegółowego wyjaśnienia co oznacza zapis w tabeli 32 załącznika inwestycyjnego: "Spółka celowa utworzona m.in. przez Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Olsztynie, ul. Słoneczna 46, 10-710 Olsztyn" . Jak można odnieść się do takiego zapisu skoro precyzyjnie podany adres jednego z podmiotów koliduje z enigmatycznym : "m.in.:
Zatem pytamy: Jakie inne podmioty tworzą wraz z MPEC Sp. z o.o. spółkę celową ? Informacja ta powinna być niezwłocznie uzupełniona, a po uzupełnieniu dokument ponownie skierowany do konsultacji społecznych.
7. Prosimy o poinformowanie nas, kiedy odbyły się konsultacje społeczne, podczas których poinformowano mieszkańców województwa, a zwłaszcza Olsztyna o planach budowy instalacji do termicznego przetwarzania odpadów komunalnych ? Taki obowiązek spoczywa na podmiocie procedującym projekt .
8. Zwracamy uwagę na nazwę projektu zapisanego w załączniku inwestycyjnym: Budowa instalacji termicznego przetwarzania odpadów pochodzacych z przetworzenia odpadów komunalnych w Olsztynie. Zatem, przedmiotem konsulatcji społecznych jest instalacja, która nie będzie przetwarzała termicznie odpadów pochodzących z innych instalacji, niż położonych w Olsztynie. Zgodnie z projektem WPGO, w regionie centralnym (ZGOK Olsztyn) w 2022 roku odebranych będzie 79.536 t odpadów komunalnych zmieszanych, a do spalenia przewiduje się w tym samym roku 110.000 ton, domagamy się podania prawdziwej informacji w tym zakresie.
9. Nasze zastrzeżenia dotyczą również trybu przebiegu samych konsultacji. Uważamy, że tak ważny dokument zawierający zapis o istotnej dla regionu i budzącej wiele protestów społecznych inwestycji powinien odbywać się w warunkach jawności i otwartej bezpośredniej dyskusji z mieszkańcami. Brak bmozliwości bezpośredniego spotkania odbieramy jako lęk twórców projektu WPGO przed publiczną konfrontacja z mieszkańcami i środowiskami przeciwników planu zawierajacego projekt budowy w Olsztynie spalarni odpadów komunalnych. Lęk ten jest uzasadniony historycznie, nalezy w tym miejscu przypomniec konsultacje z 2012 roku w sprawie budowy w Olsztynie jeszcze mniej racjonalnego projektu budowy elektrociepłowni na gaz. Po to aby nie usłyszeć głosów protestu, autorzy pomysłu budowy spalarni zamiast konsultacji z mieszkańcami organizują pseudokonferencje z akwizytorami instalacji spalarniowych w roli niezależnych ekspertów. Tak było podczas imprez propagandowych nie spełniajacych naszym zdaniem elementarnych wymagań konsultacji społecznych. Zarówno 6 października 2015 roku, jak i 19 marca 2014 roku w Parku Naukowo-Technologicznym konferencja p.n. " Sposób zagospodarowania odpadów w postaci paliwa alternatywnego w gminach województwa warmińsko-mazurskiego" były przykładem manipulowania opiną publiczną, a nie informowania o zamiarze budowy spalarni odpadów komunalnych i chęcią wysłuchania opinii mieszkańców. Na dodatek lokalizacja konferencji daleko od centrum miasta miała na celu zniechęcenie potencjalnych uczestników do wzięcia udziału. Głównym organizatorem był Marszałek Województwa marek Brzezin. Wzywamy Zarząd Województwa i Sejmik do niestosowania podobnych metod i przeprowadzenie rzetelnych konsultacji.
a. Nie znajdujemy w przedstawionym dokumencie odniesienia do nowych wymagań KPGO względem segregowania odpadów biodegradowalnych i zakazu łączenia ich z innymi strumieniami odpadów komunalnych. Pozbawienie odpadów zmieszanych frakcji biodegradowalnej , naszym zdaniem czyni nieracjonalnym działanie instalacji Mechaniczno Biologicznego Przetwarzania (np. olsztyński ZGOK).Zatem, ta nowo uruchomiona, za 160 mln inwestycja wymaga kolejnych środków na dostosowanie do nowych dyrektyw KE i KPGO. Z lektury projektu WPGO nie wynika, aby twórcy dokumentu rozumieli znaczenie tego problemu.
b. Projekt WPGO błędnie bilansuje potrzeby inwestycyjne sortowni odpadów w Regionie Północno-Wschodnim w relacji do danych statystycznych dotyczących ilości wytworzonych odpadów.
c. Projekt zawiera błędy w zakresie zbilansowania potrzeb i przewidywanych inwestycji w zakresie kompostowania odpadów biodegradowalnych i zagospodarowaniem osadów ściekowych.
d. Nie dostrzegamy w projekcie WPGO uzasadnienia budowy spalarni odpadów medycznych, weterynaryjnych i niebezpiecznych (Załącznik inwestycyjny, Tabela 30, poz. 8) Zwracamy jednocześnie uwagę, że inwestycja ta nie była dotychczas przedmiotem konsultacji społecznych z mieszkańcami Olsztyna.
10. Projekt WPGO, w który wpisana jest budowa spalarni odpadów komunalnych powinien zawierać, naszym zdaniem zapisy dotyczące społecznego monitorowania emisji spalarni odpadów. Należy stworzyć mechanizmy niezależnej społecznej kontroli emisji zarówno planowanej spalarni odpadów komunalnych, jak też juz obecnie funkcjonujących spalarni odpadów medycznych, osadów ściekowych, odpadów poubojowych. Wyniki badań tych emisji powinny być udostępniane opinii publicznej on-line. Brak takiej propozycji traktujemy jako lekceważenie mieszkańców i traktowanie ich przedmiotowo przez twórców projektu konsultowanego dokumentu. te i inne propozycje strona społeczna, której jesteśmy uczestnikiem pragnęła wprowadzić do projektu WPGO poprzez swoich przedstawicieli w komisji powołanej przez marszałka, opracowującej projekt. Taką propozycję strona społeczna przedłożyła na spotkaniu z przedstawicielami klubów radnych sejmiku w dniu 31 maja 2016 roku. propozycja nie znalazła, jak moglismy sie przekonać uznania pana Marszałka Brzezina.
11. Zarzucamy twórcom konsultowanego dokumentu brak otwartości i gotowości współpracy z podmiotami gospodarczymi, naukowymi naszego regionu na wspólne działania w zakresie gospodarki odpadami, działania proekologiczne, a także służące intensyfikacji pozyskiwania surowców recyklingowych ze strumienia odpadów komunalnych. W procedowanym dokumencie nie ma propozycji wykorzystania skojarzonej produkcji ciepła systemowego przez zakłady przemysłowe naszego województwa funkcjonujące na terenach zurbanizowanych. Przykładem takiego zaniedbania jest zakład Michelin. Zabrakło, naszym zdaniem propozycji współpracy w modernizacji żródła ciepła będącego w ich władaniu a dostarczajacego cieplo systemowe do sieci ciepłowniczej Olsztyna. Wobec budzącej kontrowersje społeczne postawy Prezydenta Olsztyna, który nie chciał lub nie potrafił osiągnąć porozumienie w sprawie kontynuacji dostaw ciepła do sieci miejskiej, jako mieszkańcy, oczekiwalibyśmy zaangażowania samorządu wojewódzkiego. Sprawa ta nieodłącznie wiąże się z problemem budowy spalarni, a zatem wchodzi w zakres WPGO. ustałaby przyczyna budowy nowego źródła ciepła dla Olsztyna z pożytkiem dla ochrony środowiska. Zwolnione w ten sposób środki, postulujemy wykorzystać na inwestycje w Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów w gminach, zagospodarowanie w nich odpadów buiodegradowalych, popiołów z gospodarstw domowych, odpadów budowlanych itp. zaoszczędzone środki należy wykorzystać na przekonfigurowanie instalacji ZGOK, obecnie nie spełniającej postulatów KPGO i KE. Przypominamy w tym miejscu, że ZGOK Sp. z o.o. w Olsztynie wymianiany jest w projekcie WPGO jako jedyny dostawca paliwa do planowanej instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych, krótko mówiąc spalarni śmieci.
12. Naszym zdaniem projekt Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami w wersji udostępnionej w ramach konsultacji społecznych nie zawiera niezbędnych działań dla należytego wypełnienia zobowiązań wynikających unijnych dyrektyw dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi ani efektywnej alokacji dostępnych środków. Alokacja środków wskazuje na inną niż selektywna zbiórka odpadów celem recyklingu. Procedowany projekt WPGO jest zorientowany na prospalarniową , nieefektywna gospodarkę odpadami. Ignoruje ogłoszony 4 grudnia 2015 roku przez Komisję Europejską pakiet o gospodarce zamkniętej(GOZ) i nie przygotowuje w należytym stopniu gospodarki odpadami do przepisów, które zaczną obowiązywać za 4 lata. Projekt WPGO nie przewiduje naprawienia karygodnych błedów popełnionych podczas planowania i realizacji inwestycji ZGOK Olsztyn. Rozporządzenie Ministra środowiska w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów z dnia 15 czerwca 2016 nie znajduje nalezytego zastosowania w projekcie WPGO. Dokument razi brakiem konsekwencji i spójnej wizji rozwiązywania problemu gospodarki odpadami komunalnymi. Apelujemy do radnych sejmiku województwa o odrzucenie projektu w całości, wszczęcie prac nad dokumentem od nowa i włączenie do prac komisji przygotowującej projekt WPGO przedstawicieli organizacji społecznych.
13. Żadamy udostępnienia całej korespondencji dotyczącej współpracy z miastem i dostaw ciepła, pomiędzy Michelin Polska S.A w Olsztynie a reprezentantem mieszkańców miasta prezydentem miasta Olsztyna. Mamy podstawy przypuszczać, że informacje o rzekomej niechęci Michelina do współpracy z miastem są oderwane od rzeczywistości.
Żądamy także uzasadnienia co do konieczności wcielania na siłę MPEC Olsztyn w objęcia tzw. Partnerstwa Publiczno Prywatnego.
Pismo Prawicy Rzeczypospolitej Warmii i Mazur
Dotyczy: uwag do projektu: „Plan Gospodarki Odpadami Województwa Warmińsko-Mazurskiego”.
Szanowny Panie Marszałku,
Dzięki Państwa inicjatywie odbyło się w Olsztynie w dniach 5-6 maja br. „Forum Ekologiczne” w Hotelu Park, na którym głównymi ekspertami w tematyce wpływu termicznej utylizacji odpadów na środowiska, byli znani specjaliści krajowi w tym temacie, tj. panowie Głuszyński i Ziaja. W przedstawianych opiniach tych specjalistów w formie wykładów, jednoznacznie wyłaniał się wniosek, że rozwiązania technologiczne utylizacji śmieci proponowane w Olsztynie przez samorząd miejski i Zarząd Firmy MPEC , są całkowicie sprzeczne z najnowszymi tendencjami światowymi w zakresie najnowszych i bardziej skutecznych metod utylizacji odpadów i stoją w jawnej sprzeczności z dyrektywami Unii Europejskiej dążącymi do znacznego podniesienia odzysku surowców i produktów pierwotnych zawartych w odpadach, tj. zwiększenia recyklingu tychże do poziomu 65% w następnym dziesięcioleciu. Podstawą tej idei, jest wyliczony światowy bilans energii zawartej w już wytworzonych produktach.
W obowiązującym już Krajowym Programie Gospodarki Odpadami, co przekłada się na poziom wojewódzki ustanowiono hierarchię technologii utylizacji odpadów wychodzących naprzeciw tym dyrektywom, co niestety stoi w jawnej sprzeczności z proponowaną technologią utylizacji odpadów w Olsztynie, to jest termiczną utylizację odpadów o symbolu 19 12 10, tj. tzw. RDF. Jak by tego było mało, podczas ostatniego posiedzenia Sądu Administracyjnego w Olsztynie ws. społecznej skargi dotyczącej termicznej utylizacji odpadów w Olsztynie przedstawiciele strony społecznej obecni na rozprawie dowiedzieli się o pewnym novum w tej sprawie, a mianowicie o zamierzeniu spalania w „Ekociepłowni” również odpadów zmieszanych o symbolu 19 12 12, a więc odpadów o składzie niekontrolowanym, co w pierwszym zamierzeniu budowy zakładu do termicznej utylizacji odpadów zmieszanych spotkało z tak wielkim odporem specjalistów w tym zakresie, że projekt tej technologii porzucono 3 lata temu, na rzecz spalania odpadów odpowiednio przygotowanych tj. RDF = 19 12 10. Teraz ten pomysł wraca, co czyni go dodatkowym kontrargumentem dla planowanej technologii termicznego unieszkodliwiania odpadów.
Jednocześnie specjaliści w tym temacie udowadniają, że termiczny proces utylizacji odpadów jest najdroższą metodą i jednocześnie, najbardziej niebezpieczną dla środowiska. Stanowisko to popiera również znany specjalista w tym zakresie prof. Wielgosiński z Uniwersytetu Łódzkiego w zamieszczonym artykule na ten temat w „Przeglądzie Komunalnym” nr 5/2015.
Niniejszym popieramy w tym temacie opinie mieszkańców Olsztyna, wyrażone w formie osobistej, jaką jest podpis na liście protestu przeciw budowie zakładu termicznej utylizacji odpadów w Olsztynie, jak i mieszkańców zrzeszonych w partiach politycznych, takich jak: Prawo i Sprawiedliwość, Solidarna Polska, Kukiz 15, Polska Razem, a także w stowarzyszeniach, takich jak: Święta Warmia, które dało wielki wkład merytoryczny w tym temacie, a także nowe Stowarzyszenie Chrześcijańsko Samorządowe, oraz stowarzyszenia: „Koliber”, „Kochajmy Warmię”, „Siedliska Warmińskie” a także „Forum Rozwoju Olsztyna” i wspólnotom mieszkaniowym, a szczególnie części samorządów terenowych naszego województwa, które zreflektowały się, co im narzucony plan gospodarki odpadami niesie i podjęły w związku z tym działania zapobiegawcze.
Popieramy również media społeczne, takie jak : ”DEBATA” , biuletyny stowarzyszeń oraz portale internetowe i FB, których wkład w rzetelne informowanie społeczeństwa o zamierzeniach inwestycyjnych w mieście i województwie i ich skutkach dla samych mieszkańców, okazał się kluczowy dla kształtowania świadomości obywatelskiej.
Tadeusz Poźniak
Pełnomocnik Prawicy Rzeczypospolitej Warmii i Mazur
Pismo Jarosława Babalskiego, Radnego Miasta Olsztyna
Niniejszym przedkładam Zarządowi oraz Sejmikowi Województwa Warmińsko-Mazurskiego uwagi do projektu dokumentu Plan gospodarki odpadami dla województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2016-2022
Moje zastrzeżenia dotyczą trybu przebiegu samych konsultacji. Uważam, że tak ważny dokument zawierający zapis o istotnej dla regionu i budzącej wiele protestów społecznych inwestycji powinien być przyjmowany w warunkach jawności i otwartej bezpośredniej dyskusji z mieszkańcami. Brak możliwości przeprowadzenia rzetelnych konsultacji oraz zorganizowania eksperckiej debaty ludzi z dorobkiem naukowym stanowiwiących przeciw- wagę dla opłacanych naukowców np. prof Wielgosiński (jeszcze w 2009 był przeciwnikiem MBP) odbieram jako lęk twórców projektu WPGO przed publiczną konfrontacją z mieszkańcami i środowiskami przeciwników planu zawierającego projekt budowy w Olsztynie spalarni odpadów komunalnych.
Taka postawa miała wpływ na wadliwy, szkodliwy społecznie i gospodarczo model organizacji systemu gospodarki odpadami. Konieczność sukcesywnej reorganizacji systemu gospodarki odpadami - budowa spalarni uniemożliwi jakiekolwiek zmiany w systemie gospodarki odpadami w ciągu najbliższych 30 lat.
Projekt Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami w wersji udostępnionej w ramach konsultacji społecznych nie zawiera niezbędnych działań dla należytego wypełnienia zobowiązań wynikających z unijnych dyrektyw dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi ani efektywnej alokacji dostępnych środków. Alokacja środków wskazuje na inny cel, niż selektywna zbiórka odpadów, celem ich dalszego recyklingu. Procedowany projekt WPGO jest zorientowany na prospalarniową, nieefektywną gospodarkę odpadami. Ignoruje ogłoszony 4 grudnia 2015 roku przez Komisję Europejską pakiet o gospodarce i obiegu zamkniętym (GOZ). Nie przygotowuje w należytym stopniu gospodarki odpadami do przepisów, które zaczną obowiązywać za 4 lata. Projekt WPGO nie przewiduje naprawienia karygodnych błędów popełnionych podczas planowania i realizacji inwestycji ZGOK Olsztyn.
Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów z dnia 15 czerwca 2016 nie znajduje należytego zastosowania w projekcie WPGO. Dokument WPGO razi brakiem konsekwencji i spójnej wizji rozwiązywania problemu gospodarki odpadami komunalnymi w naszym województwie. Apelujemy do radnych sejmiku województwa o odrzucenie projektu w całości, wszczęcie prac nad dokumentem od nowa i włączenie do prac komisji przygotowującej projekt WPGO przedstawicieli organizacji społecznych i specjalistów zajmujących się gospodarką o obiegu zamkniętym.
Negatywne Aspekty wynikające z WPGO:
Organizacyjny:
Upolitycznienie systemu gospodarki odpadami - dominująca rola spółek komunalnych i projektowanej spółki „spalarniowej” (wieloletnia dominacja układu PO-PSL -SLD).
Monopol - największy w Polsce region gospodarki odpadami obsługiwany przez jedną spółkę (RIPOK) powiązany technologicznie i największym udziałowcem (m. Olsztyn) z projektowaną spółką „spalarniową” (37 gmin, ok. 540 tys. mieszkańców).
Nieuczciwe zasady organizacji systemu - uwikłanie prawne gmin udziałowców (zawarte umowy na okres 22 lat bez możliwości wypowiedzenia) w celu stworzenia zaplecza produkcyjnego pod spalarnię.
Technologiczny:
Brak możliwości prowadzenia gospodarki odpadami wpisującej się model gospodarki o obiegu zamkniętym (bardzo niski poziom recyklingu).
Uniemożliwienie wdrażania innowacyjnych technologii (spalarnia wymusza utrzymania przestarzałych modeli technologicznych prze okres co najmniej 25 lat).
Ekonomiczny:
Bardzo wysokie nakłady inwestycyjne i wysokie koszty eksploatacyjne spalarni – przeniesione na małe, zadłużone samorządy.
Ryzyko działalności spalarni – brak zapewnienia społecznej trwałości projektu, kadencyjność samorządów, duży opór społeczny.
„Zabetonowanie” sektora rynku gospodarki odpadami na okres co najmniej 25 lat.
Ryzyko wzrostu kosztów i braku kontroli nad kosztami systemu gospodarki – wieloletni monopol, groźba kar ze względu na niewypełnienie wymogów UE w zakresie poziomów recyklingu.
Klasyczny przykład rozwoju zależnego – zagraniczne rozwiązania technologiczne, wysokie koszty serwisu.
Ekologiczny:
Nie może być wątpliwości, że coś może szkodzić nam i przyrodzie!
Brak (wątpliwe narzędzia nadzoru, monitoringu skutków oddziaływania na środowisko) wypracowanych procedór kontroli emisji.
Rekomendowane zmiany:
Odstąpienie od budowy spalarni w przygotowanym modelu organizacyjnym.
Wprowadzenie sukcesywnych zmian w systemie gospodarki odpadami w kierunku respektowania zapisów zawartych w KPGO – budowa gospodarki o obiegu zamkniętym.
Swoboda kształtowania systemu gospodarki odpadami w kierunku ograniczenia ilości odpadów do spalenia – rezygnacja z budowy spalarni umożliwi i wymusi pozytywne zmiany.
Skierowanie strumienia środków finansowych (m.in. WFOŚ) na rekonstrukcję systemu w kierunku uzyskiwania wysokich poziomów recyklingu (PSZOK w każdej gminie, edukacja w zakresie zbiórki selektywnej u źródła etc.).
Skorzystanie z już wybudowanych spalarni w Białymstoku i Warszawie – które to złożyły wnioski do W-M Urzędu Marszałkowskiego o nadanie statusu instalacji ponadregioanlnych.
Jarosław Babalski
Radny Miasta Olsztyna
Pismo Chrześcijańskiej Wspólnoty Samorządowej Warmii i Mazur
Dotyczy: uwagi do projektu dokumentu: Plan gospodarki odpadami dla województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2016-2022
Niniejszym przedkładamy Zarządowi oraz Sejmikowi Województwa Warmińsko-Mazurskiego nasze uwagi do projektu dokumentu Plan gospodarki odpadami dla województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2016-2022
Poniżej przedstawiamy nasze stanowisko do zapisów w w/w dokumencie:
1. Przedstawiony do konsultacji dokument zawiera zapisy o planowanej inwestycji budowy instalacji termicznego przekształcania odpadów pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych w Olsztynie" (tabela 32, Plan inwestycyjny). Nieprecyzyjnie zdefiniowana inwestycja wprowadza w błąd co do rzeczywistych planów inwestycyjnych. Zapis ten nie precyzuje, jakiego rodzaju ma to być przetworzenie (pasteryzacja, sterylizacja, gazyfikacja, spalenie). Jak więc mieszkańcy regionu mają się odnieść do projektu dokumentu, skoro nie wiedzą o jakie przetworzenie termiczne autorom chodzi?
Prosimy o wskazanie, w którym miejscu w przedmiotowym dokumencie jest opisany proces termicznego przetwarzania, jaki ma mieć miejsce w planowanej instalacji. Opis instalacji w WPGO powinien być wykonany w taki sposób, żeby umożliwić zidentyfikowanie technologii przetwarzania, rozpoznania planowanej instalacji w zakresie jej zasadności merytorycznej, oddziaływania na środowisko i zdrowie mieszkańców, kosztów przetwarzania odpadów i możliwości dostosowywania się do zmian w przepisach regulujących gospodarkę odpadami w przyszłości. Podane konkretne koszty tej inwestycji każą domyślać się, że autorzy projektu inwestycji posiadają stosowną wiedzę w tym zakresie, a nie znanych bliżej powodów nie ujawniają jej w przedmiotowym dokumencie. Niezwykle ważne jest ze społecznego punktu widzenia aby nie dopuścić do sytuacji , jaka ma miejsce w przypadku zakładu ZGOK w Olsztynie, gdzie 3 miesiące po uruchomieniu, zakład stał się anachronicznym przeżytkiem, jego trwałość jest pod znakiem zapytania, a dalsza eksploatacja wymaga kolejnych nakładów.
2. Prosimy o precyzyjne podanie szczegółowych kosztów inwestycji o nazwie "Budowa instalacji termicznego przekształcania odpadów pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych w Olsztynie" (tabela 32, Plan inwestycyjny). Takie zestawienie pozwoli społeczeństwu ocenić merytoryczność przedsięwzięcia, racjonalność finansową i środowiskową niniejszej inwestycji.
3. Stowarzyszenie nasze jest przeciwne budowie instalacji termicznego przetwarzania odpadów. Uważamy budowę tej instalacji za zbędną. Stoimy na stanowisku, że poniesie tak ogromnych nakładów inwestycyjnych i konieczność utrzymania inwestycji przez okres co najmniej 25 lat uniemożliwi wprowadzenie jakichkolwiek zmian w systemie gospodarki odpadami. Jest to utrwalanie zbudowanego systemu zamkniętego w sektorze rynku o dużej dynamice innowacyjności i zmian zarówno technologicznych jak i organizacyjnych. Zainwestowanie kwoty 320 mln zł zamiast w tą instalację, w zdecentralizowanie systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych nie tylko zmniejszy ilość odpadów przeznaczanych do termicznego przetwarzania do ilości, które mogą być przetworzone przez inne spalarnie, w tym cementownie ale również pozwoli efektywnie wdrażać model gospodarki o obiegu zamkniętym.
4. Jesteśmy za pro-innowacyjnym modelem gospodarki odpadami. Dlatego postulujemy zniesienie regionów gospodarowania odpadami w naszym województwie i utworzeniem jednego regionu gospodarki odpadami o powierzchni województwa. Tworzenie monopoli i sztucznych barier sprzyja i uruchamia nierynkowe mechanizmy, co przekłada się na wzrost cen za odbiór odpadów i eliminuje postęp technologiczny i konkurencję cenową oraz środowiskową,. Mieszkańcy województwa w obecnym zmonopolizowanym systemie traktowani są przedmiotowo. Zniesienie barier administracyjnych, dopuszczenie nowych podmiotów gospodarczych do rynku odpadów spowoduje, że mieszkańcy a tym samym samorządy gminne staną się podmiotem gry rynkowej. Negatywny aspekt społeczny spowodowany obecnym systemem gospodarki odpadami jest oczywisty, gminy są skazane na łaskę sejmiku województwa.
5. Jesteśmy przeciwni obecnemu zamkniętemu modelowi gospodarki odpadami w naszym województwie, czego patologicznym przykładem jest spółka ZGOK w Olsztynie. Związanie sztywnymi umowami 37 gmin i wyrugowanie w ten sposób potencjalnych prywatnych, przedsięwzięć proinnowacyjnych, konkurencyjnych cenowo i środowiskowo uznajemy za nieetyczne i społecznie nieracjonalne. W tym kontekście narracja zwolenników budowy spalarni śmieci w Olsztynie o domknięciu systemu spalarniowego jest groźną zapowiedzią wyrugowania innowacyjności, gospodarności, efektywności środowiskowej w gospodarowaniu odpadami na dziesiątki lat.
6. Oczekujemy szczegółowego wyjaśnienia co oznacza zapis w tabeli 32 załącznika inwestycyjnego: "Spółka celowa utworzona m.in. przez Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Olsztynie, ul. Słoneczna 46, 10-710 Olsztyn" . Jak można odnieść się do takiego zapisu skoro precyzyjnie podany adres jednego z podmiotów koliduje z enigmatycznym : "m.in.:
Zatem pytamy: Jakie inne podmioty tworzą wraz z MPEC Sp. z o.o. spółkę celową ? Informacja ta powinna być niezwłocznie uzupełniona, a po uzupełnieniu dokument ponownie skierowany do konsultacji społecznych.
7. Prosimy o poinformowanie nas, kiedy odbyły się konsultacje społeczne, podczas których poinformowano mieszkańców województwa, a zwłaszcza Olsztyna o planach budowy instalacji do termicznego przetwarzania odpadów komunalnych oraz spalarni odpadów medycznych, weterynaryjnych i niebezpiecznych ? Taki obowiązek spoczywa na podmiocie procedującym projekt .
8. Zwracamy uwagę na nazwę projektu zapisanego w załączniku inwestycyjnym: Budowa instalacji termicznego przetwarzania odpadów pochodzacych z przetworzenia odpadów komunalnych w Olsztynie. Zatem, przedmiotem obecnych konsulatcji społecznych jest instalacja, która nie będzie przetwarzała termicznie odpadów pochodzących z innych instalacji, niż położonych w Olsztynie. Zgodnie z projektem WPGO, w regionie centralnym (ZGOK Olsztyn) w 2022 roku odebranych będzie 79.536 t odpadów komunalnych zmieszanych, a do spalenia przewiduje się w tym samym roku 110.000 ton, domagamy się podania prawdziwej informacji w tym zakresie.
9. Nasze zastrzeżenia dotyczą również trybu przebiegu samych konsultacji. Uważamy, że tak ważny dokument zawierający zapis o istotnej dla regionu i budzącej wiele protestów społecznych inwestycji powinien być przyjmowany w warunkach jawności i otwartej bezpośredniej dyskusji z mieszkańcami. Brak możliwości bezpośredniego spotkania się odbieramy jako lęk twórców projektu WPGO przed publiczną konfrontacją z mieszkańcami i środowiskami przeciwników planu zawierającego projekt budowy w Olsztynie spalarni odpadów komunalnych. Taka postawa miała już miejsce w niedalekiej historii, należy w tym miejscu przypomnieć konsultacje z 2012 roku w sprawie budowy w Olsztynie projektu budowy elektrociepłowni na gaz. Po to aby nie usłyszeć głosów protestu, autorzy pomysłu budowy spalarni zamiast konsultacji z mieszkańcami organizują pseudokonferencje podczas których strona społeczna nie ma możliwości wypowiedzenia się. Tak było podczas imprez propagandowych niespełniających naszym zdaniem elementarnych wymagań konsultacji społecznych. Zarówno 6 października 2015 roku, jak i 19 marca 2016 roku w Parku Naukowo-Technologicznym konferencja p.n. " Sposób zagospodarowania odpadów w postaci paliwa alternatywnego w gminach województwa warmińsko-mazurskiego" były przykładem manipulowania opinią publiczną, a nie informowania o zamiarze budowy spalarni odpadów komunalnych i chęcią wysłuchania opinii mieszkańców. Na dodatek lokalizacja konferencji daleko od centrum miasta miała na celu zniechęcenie potencjalnych uczestników do wzięcia udziału. Głównym organizatorem był Marszałek Województwa Pan Gustaw Marek Brzezin. W związku z powyższym wzywamy Zarząd Województwa i Sejmik do przeprowadzenie rzetelnych konsultacji.
10. Nie znajdujemy w przedstawionym dokumencie odniesienia do nowych wymagań KPGO względem segregowania odpadów biodegradowalnych i zakazu łączenia ich z innymi strumieniami odpadów komunalnych. Pozbawienie odpadów zmieszanych frakcji biodegradowalnej , naszym zdaniem czyni nieracjonalnym działanie instalacji Mechaniczno-Biologicznego Przetwarzania (np. olsztyński ZGOK). Zatem, ta nowo uruchomiona, za 160 mln instalacja wymaga zainwestowania kolejnych środków finansowych na dostosowanie do nowych dyrektyw KE i KPGO. Z lektury projektu WPGO nie wynika, aby twórcy dokumentu rozumieli znaczenie tego problemu. Dostrzegamy jedynie chęć wpompowania w ten zakład kolejnych 20 mln zł, bez podania do czego maja one być wykorzystane.
11. Projekt WPGO błędnie bilansuje potrzeby inwestycyjne sortowni odpadów w Regionie Północno-Wschodnim w relacji do danych statystycznych dotyczących ilości wytworzonych odpadów.
12. Projekt zawiera błędy w zakresie zbilansowania potrzeb i przewidywanych inwestycji w zakresie kompostowania odpadów biodegradowalnych i zagospodarowania osadów ściekowych.
13. Nie dostrzegamy w projekcie WPGO uzasadnienia budowy spalarni odpadów medycznych, weterynaryjnych i niebezpiecznych (Załącznik inwestycyjny, Tabela 30, poz. 8) Zwracamy jednocześnie uwagę, że inwestycja ta nie była dotychczas przedmiotem konsultacji społecznych z mieszkańcami Olsztyna. Mieszkańcy osiedla Zielona Górka, ulicy Wyszyńskiego, Dworcowej powinni być poinformowani o powstania źródła potencjalnych emisji.
14. Projekt WPGO, w którym wpisana jest budowa spalarni odpadów komunalnych powinien zawierać, naszym zdaniem zapisy dotyczące społecznego monitorowania emisji spalarni odpadów. Należy stworzyć mechanizmy niezależnej społecznej kontroli emisji zarówno planowanej spalarni odpadów komunalnych, jak i już funkcjonujących spalarni odpadów medycznych, osadów ściekowych, odpadów poubojowych. Wyniki badań tych emisji powinny być udostępniane opinii publicznej on-line. Brak takiej propozycji traktujemy jako lekceważenie mieszkańców i traktowanie ich przedmiotowo przez twórców projektu konsultowanego dokumentu. Strona społeczna, której jesteśmy uczestnikiem pragnęła wprowadzić własne propozycje do projektu WPGO. W związku z tym strona społeczna przedłożyła propozycję powołania do składu komisji opracowującej projekt WPGO naszych przedstawicieli. Taką propozycję strona społeczna przedłożyła na spotkaniu z przedstawicielami klubów radnych sejmiku w dniu 31 maja 2016 roku. Propozycja nie została uwzględniona przez Pana Marszałka Brzezina.
15. . W procedowanym dokumencie nie ma propozycji wykorzystania skojarzonej produkcji ciepła systemowego przez zakłady przemysłowe naszego województwa funkcjonujące na terenach zurbanizowanych. Przykładem takiego zaniedbania jest zakład Michelin. Zabrakło, naszym zdaniem propozycji współpracy w zakresie modernizacji źródła ciepła będącego w ich posiadaniu, które jest dostawcą ciepła do sieci ciepłowniczej Olsztyna. Wobec budzącej kontrowersje społeczne postawy Prezydenta Olsztyna, który nie chciał lub nie potrafił osiągnąć porozumienia w sprawie kontynuacji dostaw ciepła do sieci miejskiej, jako mieszkańcy, oczekiwalibyśmy zaangażowania się samorządu wojewódzkiego. Sprawa ta nieodłącznie wiąże się z problemem budowy spalarni, a zatem wchodzi w zakres WPGO. Rezygnacja z budowy spalarni uwolni środki finansowe, któe postulujemy wykorzystać na inwestycje w Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) w gminach, zagospodarowanie w nich odpadów biodegradowalnych, popiołów z gospodarstw domowych, odpadów budowlanych itp. Zaoszczędzone środki należy róweniż wykorzystać na przekonfigurowanie instalacji ZGOK, obecnie nie spełniającej postulatów KPGO i KE. Przypominamy w tym miejscu, że ZGOK Sp. z o.o. w Olsztynie wymieniany jest w projekcie WPGO jako jedyny dostawca paliwa do planowanej instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych, krótko mówiąc spalarni śmieci.
16. Zdaniem Chrześcijańskiej Wspólnoty Samorządowej projekt Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami w wersji udostępnionej w ramach konsultacji społecznych nie zawiera niezbędnych działań dla należytego wypełnienia zobowiązań wynikających z unijnych dyrektyw dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi ani efektywnej alokacji dostępnych środków. Alokacja środków wskazuje na inny cel, niż selektywna zbiórka odpadów, celem ich dalszego recyklingu. Procedowany projekt WPGO jest zorientowany na prospalarniową , nieefektywną gospodarkę odpadami. Ignoruje ogłoszony 4 grudnia 2015 roku przez Komisję Europejską pakiet o gospodarce o obiegu zamkniętym (GOZ) i nie przygotowuje w należytym stopniu gospodarki odpadami do przepisów, które zaczną obowiązywać za 4 lata. Projekt WPGO nie przewiduje naprawienia karygodnych błędów popełnionych podczas planowania i realizacji inwestycji ZGOK Olsztyn. Przeznaczenie kolejnych 20 mln zł nie sposób traktować jako procedurę naprawczą. Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów z dnia 15 czerwca 2016 nie znajduje należytego zastosowania w projekcie WPGO. Dokument WPGO razi brakiem konsekwencji i spójnej wizji rozwiązywania problemu gospodarki odpadami komunalnymi w naszym województwie. Apelujemy do radnych sejmiku województwa o odrzucenie projektu w całości, wszczęcie prac nad dokumentem od nowa i włączenie do prac komisji przygotowującej projekt WPGO przedstawicieli organizacji społecznych w tym zajmujących się gospodarką o obiegu zamkniętym.
Jacek Pachucki
Prezes Zarządu
Chrześcijańska Wspólnota Samorządowa
Skomentuj
Komentuj jako gość