Projekt uchwały społeczników o przystąpieniu do rewitalizacji obszaru Koszar Dragonów w Olsztynie został przez prezydenta Olsztyna odrzucony. Przewodnicząca Rady Miasta Olsztyna Halina Ciunel poinformowała społeczników, którzy wnieśli projekt, że na ukończeniu są prace nad Miejskim Programem Rewitalizacji Olsztyna 2020, który obejmuje również obszar koszar.
Od wielu lat trwają starania społeczników o przywróceniu do życia niezwykłej historycznej dzielnicy Olsztyna Koszary Dragonów – XIX-wiecznych obiektów wojskowych zbudowanych z czerwonej cegły klinkierowej oraz konstrukcji szachulcowej. Przez ostatnie lata artyści i ludzie kultury organizowali wystawy i koncerty w budynku stajni przy ul. Gietkowskiej 9L. W 2013 roku zawiązała się „Koalicję dla Koszar Dragonów” skupiająca różne środowiska, organizacje pozarządowe i pojedyncze osoby, która postawiła sobie za cel doprowadzenie do rewitalizacji tego unikalnego obszaru.
W 2015 roku Stowarzyszenie Warnija uzyskało środki z Europejskiego Obszaru Gospodarczego na realizacje projektu pn.: "Wzorcowe konsultacje w sprawie rewitalizacji Koszar Dragonów w Olszynie". Projekt wystartował 17 kwietnia i trwał do czerwca 2015 r. Partnerami stowarzyszenia Warnija byli: Urząd Miasta, Forum Rozwoju Olsztyna, OLCAMP, Związek Stowarzyszeń „Razem w Olsztynie”. Do współpracy został zaproszony Arkadiusz Bogusławski z Łodzi, autor projektu rewitalizacji Miasta Tkaczy w Zgierzu oraz Księżego Młyna w Łodzi. Na rzecz projektu zostały przeprowadzone badania socjologiczne.
Przez 5 miesięcy odbywały się spotkania, warsztaty, konferencje, w które zaangażowała się duża grupa społeczników poświęcając wiele weekendów.
Wyniki tej ogromnej pracy zostały zebrane w postaci Raportu. Jego współautor architekt Tomasz Birezowski tak podsumował wynik prac:
„Koszary, a dokładnie ich zabytkowa część, powinny zostać w rękach miasta oraz oferować w przyszłości jak najszerszy zakres funkcji – od mieszkań na wynajem po warsztaty i galerie artystyczne, puby, restauracje, drobne sklepiki, ale i instytucje publiczne. To ma być tętniący życiem kawałek Olsztyna, a nie zamknięte osiedle. Enklawa mieszkańców, a nie korporacji. Gdzie ludzie, którzy mają dobry pomysł na działalność na tym terenie – czy to będzie pub, dom spokojnej starości czy warsztat artystyczny – mogliby ją rozpocząć na podstawie spisanych wcześniej i transparentnych zasad.”
Korzystając z istniejącego prawa (mieszkańcy Olsztyna w ramach Inicjatywy Obywatelskiej mają prawo zgłaszać własne projekty uchwał, poparte 150 podpisami), grupa obywateli zaangażowana w sprawę, zebrała 299 podpisów mieszkańców miasta i złożyła 15 marca 2016 roku do Rady Miasta projekt uchwały o przystąpieniu do rewitalizacji obszaru Koszar Dragonów w Olsztynie.
Po dwóch miesiącach otrzymali odpowiedź że uchwała nie będzie rozpatrywana gdyż tak uważa pan prezydent.
ODPOWIEDŹ PREZYDENTA PODPISANA PRZEZ PRZEWODNICZĄCĄ RADY MIASTA STR. 1
Odczytują tę decyzję prezydenta Piotra Grzymowicza jako kpinę i lekceważenie obywateli. Przy okazji ta odmowa i ograniczenie się przewodniczącej rady miasta do roli listonosza pana prezydenta pokazuje jaka jest pozycja rady miasta i radnych.
- Najprostsza byłaby droga sądowa, ale to wymaga zaangażowania prawnika, pojawiają się koszty itd. - powiedział „Deb@cie” jeden z sygnatariuszy projektu uchwały. - Wkrótce wypracujemy stanowisko w tej sprawie.
KOMENTARZ
Od początku, od startu projektu konsultacji i wystąpienia prezydenta Piotra Grzymowicza w Tartaku Raphaelsonów 17 kwietnia 2015 roku na ogłoszeniu otwarcia konsultacji zorganizowanych przez Stowarzyszenie Warnija, było dla mnie oczywiste, że prezydent ani myśli respektować wypracowanego w ramach projektu raportu społeczników na temat przyszłości Koszar Dragonów. Prezydent ma swoją wizję zagospodarowania budynków pokoszarowych. Pokazał to sprzedając jeden z obiektów, a następnie wydzierżawiając kolejne obiekty Bankowi Żywności, w tym kultową stajnię przy Gietkowskiej, w której odbywały się spontaniczne wydarzenia artystyczno-kulturalne.
Adam Socha
RAPORT KOŃCOWY Z PRZEBIEGU PROJEKTU „WZORCOWE KONSULTACJE W SPRAWIE REWITALIZACJI KOSZAR DRAGONÓW W OLSZTYNIE”
Czy można leżącą w sercu miasta smutną, opustoszałą i popadającą w ruinę dzielnicę hurtowni, składów i magazynów przekształcić w prawdziwe POLIS – tętniącą życiem wspólnotę obywateli? Miejsce zamieszkania, kreacji, biznesu, sztuki, sportu i zabawy? Wierzymy, że tak. Narzędzia by do tego doprowadzić są w naszych, Olsztynian, rękach.
Postulaty – charakter terenu Koszar Dragonów
1. Uczestnicy konsultacji podkreślali, że miasto powinno pozostać właścicielem zabytkowej części Koszar Dragonów (tj. pomiędzy ulicami: Gietkowską, Dragonów, Artyleryjską i jarem od strony północnej). Wynajem lokali powinien odbywać się tam na przejrzystych i ogólnie dostępnych zasadach ustalonych w ramach projektu rewitalizacji.
2. Niepożądana jest sprzedaż dużych obszarów konsultowanego terenu jednemu podmiotowi lub grupie powiązanych podmiotów. Postuluje się możliwie duże rozdrobnienie własności (z wyłączeniem punktu 1.), tak aby teren nie został zdominowany przez jednego właściciela. Określenie tych proporcji powinno być częścią projektu rewitalizacji.
3. Podkreślano, że do czasu sporządzenia projektu rewitalizacji miasto powinno wstrzymać sprzedaż działek dla całego konsultowanego obszaru.
4. Ukierunkowania obszaru jako dzielnicy o charakterze artystycznym i kulturalnym, z silną dywersyfikacją występujących na jej terenie funkcji umożliwiających jej funkcjonowanie jako żywej tkanki miasta.
5. Zakaz lokowania na terenie Koszar wielkopowierzchniowych obiektów handlowych, powyżej 2000m2.
6. Oprócz możliwie szerokiej funkcji kulturalnej (teatry, kina, kina letnie, sale wystawowe, warsztaty artystów, muzea, wyroby rzemiosła artystycznego, etc.)
dopuszczalne są funkcje komercyjne:
- gastronomia, puby, kawiarnie – zwłaszcza od strony ul. Dragonów
- rekreacyjna (np. ścianki wspinaczkowe, boisko rugby, sale treningowe, kluby
sportowe, ośrodek jeździecki etc)
- biurowa
- hotelowa – np. hostele, małe hotele
- mieszkaniowa – w obszarze zabytkowym - mieszkania na wynajem a wzdłuż ul. 15 Dywizji – funkcja mieszkaniowa
- sale koncertowe
- przedszkola, szkoły
- siedziby organizacji pozarządowych
- drobne sklepy, butiki
- obiekty użyteczności publicznej jak np. poczta, domy kultury
- targowiska, food-markety, giełdy etc.
- domy seniora
- dziedzińce obszaru zabytkowego – funkcja: parkowa, rekreacyjna, dziedzińce sztuki, food-markety, targowiska, wystawy wielkogabarytowe etc.
7. Funkcje i obiekty niepożądane:
- obiekty wielkopowierzchniowe, centra handlowe
- fabryki, duże zakłady produkcyjne
- magazyny, składowiska
8. Podczas konsultacji zwracano uwagę na szerokie możliwości zagospodarowania stadionu, min na siedzibę klubu rugby.
9. Funkcje obiektów nie mogą być zdefiniowane „z góry”, jednakże preferencje dla funkcji powinny być składową projektu rewitalizacji.
10. Uczestnicy wielokrotnie zwracali uwagę na to, że w zabytkowej części koszar powinno znaleźć się muzeum. Najczęściej powtarzały się propozycje
utworzenia:
- muzeum miasta Olsztyna
- muzeum Żołnierzy Niezłomnych
- muzeum Dragonów
- muzeum, jako ciąg historyczny Tartak Raphaelsohnów – przepompownia przy Al. Wojska Polskiego.
11. Organizacje pozarządowe, w tym członkowie Grupy Roboczej ds. Rewitalizacji Koszar Dragonów postulowali aby budynek dawnej wartowni na
rogu ulic Dąbrowskiego i Dragonów przeznaczyć na siedzibę fundacji zajmującej się rewitalizacja obszaru Koszar.
12. Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej – Krzysztof Dąbkowski postulował utworzenie na terenie koszar nowej placówki biblioteki jako „interdyscyplinarnej przestrzeni zarówno do pracy twórczej, jak również edukacji kulturalnej. Nowa biblioteka oprócz tradycyjnej działalności
związanej z wypożyczaniem książek, będzie stanowić miejsce do pracy indywidualnej i grupowej, do przeprowadzania rożnego rodzaju szkoleń, konferencji, pracy dydaktycznej i wystawienniczej”.
13. Pani Małgorzata Jackiewicz-Garniec, ówczesna dyrektor BWA i wiceprezes Warmińsko-Mazurskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych wystosowała list w którym proponuje utworzenie na terenie koszar filii Biura Wystaw Artystycznych.
5.5.4. Postulaty – inwestycje miejskie
1. Uczestnicy zwracali uwagę na konieczność etapowego wprowadzania miejskich inwestycji na teren Koszar, w tym przede wszystkim:
- oczyszczenie terenu i wyburzenie substandardowej zabudowy na dziedzińcach obszaru zabytkowego
- budowa kładki nad torami i ewentualnie nad ul. Artyleryjską
- doprowadzenie prądu
- wprowadzenie komunikacji publicznej na ulicę Dąbrowskiego, oraz przystanek przy ul. Artyleryjskiej
- uporządkowanie terenów zielonych
- wprowadzenie oświetlenia miejskiego
- wprowadzenie infrastruktury rowerowej
- wyznaczenie miejsc parkingowych (np. przy stadionie)
- wyznaczenie tras spacerowych wzdłuż rzeki Łyny
- remont przejścia podziemnego na ul. 1 Maja
- zagospodarowanie trasy pieszej na zapleczu ul. M.Skłodowskiej-Curie
- wprowadzenie monitoringu miejskiego
2. Etapowanie wraz z harmonogramem kolejnych inwestycji miasta należy zawrzeć jako część projektu rewitalizacji.
5.5.5. Postulaty – zagospodarowanie terenu zabytkowej części Koszar Dragonów
1. Zdecydowana większość uczestników konsultacji była zdania, że obiekty zabytkowe jak i przede wszystkim układ przestrzenny Koszar Dragonów
powinny podlegać ścisłej ochronie konserwatorskiej.
2. Poszczególne zachowane obiekty powinny odzyskać pierwotny kształt architektoniczny, z uwzględnieniem punktu 4.
3. Uczestnicy apelowali aby w proces rewitalizacji włączyły się służby konserwatorskie, w tym przede wszystkim przedstawiciele Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków, którzy – choć zaproszeni - byli nieobecni podczas konsultacji.
4. Zwracano uwagę, że wnętrza zabytkowych stajni są na ogół wtórne, i do pewnego stopnia mogą podlegać adaptacji na nowe funkcje
5. Większość uczestników postulowała za zakazem zabudowy dziedzińców koszar, przy jednoczesnym umożliwieniu wprowadzenia uzupełnień zabudowy wokół nich. Dziedzińce powinny być wykorzystywane na cele publiczne.
6. Należy wyburzyć substandardową zabudowę na terenie dziedzińców.
7. Na ogół wyrażano opinię, iż możliwe jest lokowanie na dziedzińcach obiektów tymczasowych i małej architektury, jak np. namioty, obiekty mobilne, stragany, lodowiska, place zabaw, instalacje artystyczne, wybiegi dla psów (dziedziniec północny), wprowadzenie zieleni parkowej etc.
8. Zdecydowana większość uczestników opowiedziała się aby dziedziniec południowy (tj. pierwszy na północ od stajni południowych) pełnił funkcję
dziedzińca sztuki, umożliwiając tworzenie na nim wystaw artystycznych, organizację warsztatów itp.
9. Duża część uczestników postulowała „aby budynek stajni południowych (ul. Gietkowska 9L) i przyległy do niego od południa dziedziniec – miejsca dotychczasowych działań animowanych przez stronę społeczna –przeznaczyć na taką właśnie aktywność mieszkańców miasta: działania nieformalne, spontaniczne, kulturalne, artystyczne, edukacyjne itd. Wymaga to jedynie przeprowadzenia drobnych prac remontowych i odstąpienia od zamiaru wynajmowania tego budynku. Niewielkim nakładem społeczeństwo Olsztyna wzbogaciłoby się o niespotykana w skali kraju formę niesformalizowanej aktywności społecznej, gdzie każdy mieszkaniec, grupa mieszkańców,
stowarzyszenie, itd. mogłoby z tej przestrzeni skorzystać (początek rewitalizacji społecznej obszaru Koszar Dragonów). Niezbędne jest w tym celu
ustalenie i sformułowania czytelnych zasad na jakich miałoby się to odbywać oraz stworzenie właściwych uregulowań formalnoprawnych. W tym celu
można np. wyłonić Radę, z udziałem dotychczasowych aktywistów oraz przedstawicieli Miasta, która odpowiadałaby za prawidłowe wykorzystanie
tego obiektu. Rewitalizację Koszar Dragonów można rozpocząć już od zaraz – właśnie od takich niewielkich acz praktycznych działań.”
5.5.6. Postulaty – tymczasowe użytkowanie zabytkowego obszaru Koszar Dragonów
1. Do czasu rozpoczęcia wdrażania projektu rewitalizacji Urząd Miasta powinien w możliwie szybkim czasie sformalizować (np. za pomocą rozporządzenia Prezydenta) zasady wynajmu organizacjom pozarządowym budynków w części zabytkowej Koszar Dragonów. W szczególności dotyczy to tzw. stajni południowych, a w dalszej kolejności innych budynków.
2. Dostęp i zasady wynajmu powinny być przejrzyste i możliwie przyjazne dla zainteresowanych, np. za pomocą odpowiedniej strony internetowej. Uczestnicy rekomendowali aby procesem zasad wynajmu, powierzyć wyspecjalizowanej w tym celu organizacji, w rodzaju „The Field” (www.thefieldnx.com), 3Space (www.3space.org), Mama Luise (www.mamalouise.nl).
3. Uczestnicy zwracali uwagę na pilną potrzebę wstępnego przystosowania budynków koszar (w pierwszej kolejności stajni południowych) do użytkowania, przede wszystkim poprzez doprowadzenie do budynku prądu (udostępnianego np. na żetony).
4. Budynki powinny być udostępniane dla mieszkańców Olsztyna, stowarzyszeń itd. bezpłatnie przez właściciela budynku - Urząd Miasta Olsztyna.
5. Użytkownik pokrywałby koszty energii, sprzątania, zabezpieczenia, ochrony i ubezpieczenia wydarzeń (obowiązkowe ubezpieczenie) oraz ponosiłby wszelką odpowiedzialność za bezpieczeństwo uczestników i stan obiektu.
Skomentuj
Komentuj jako gość