Region

W poniedziałek 9 czerwca składanie wyjaśnień przed sądem rozpoczął 48-letni Tomasz Kaczmarek, jeden z głównych oskarżonych w sprawie Helpera. Sąd wyraził zgodę, żeby mówił na siedząco. (Kaczmarek twierdził, że nie może długo stać z powodu uszkodzenia nogi kilkanaście lat temu w wypadku samochodowym). Nie przyznał się do winy i oskarżył o zemstę byłych ministrów Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, szefa CBA Ernesta Bejdę oraz Zbigniewa Ziobrę, na którego usługach byli „służalczy prokuratorzy”.

Tomasz Kaczmarek (wyraził zgodę na publikację wizerunku i nazwiska) znany jako "agent Tomek", to były funkcjonariusz CBA oraz były poseł PiS. On i jego żona mieli być - według śledczych - kluczowymi osobami, które w ramach zorganizowanej grupy przestępczej miały przywłaszczyć z dotacji na prowadzenie Środowiskowych Domów Samopomocy ponad 34 mln zł i następnie część tej kwoty „wyprać” poprzez kupno nieruchomości.

Na pytanie sędzi Iwony Litwińskiej-Palacz, czy przyznaje się do zarzuconych czynów, odparł:

- Nie, Wysoki Sądzie nie przyznaję się i będę składał wyjaśnienia.

(Wyjaśnienia w procesie karnym to szczególny rodzaj dowodu, który składają oskarżony lub podejrzany. Są one istotnym elementem prawa do obrony. Oznacza to, że oskarżony ma prawo przedstawić swoją wersję wydarzeń, wyjaśnić okoliczności zdarzenia, a także odmówić składania wyjaśnień, bez konieczności podawania przyczyn).

- Wysoki Sądzie, zarzuty, jakie zostały mi przedstawione przez Prokuraturę Regionalną w Białymstoku obejmują okres od czerwca 2014 roku. Pragnę podkreślić, że w 2014 roku nie wykonywałem żadnych czynności na rzecz Stowarzyszenia Helper, ani na rzecz środowiskowych domów samopomocy. W roku 2014 realizowałem mandat posła na Sejm Rzeczypospolitej.

W miesiącu lutym 2014 roku wziąłem ślub z moją żoną Katarzyną Kaczmarek i do kwietnia 2015 roku nie prowadziłem żadnych czynności, nie wykonywałem żadnych prac na rzecz Stowarzyszenia Helper i środowiskowych domów. Jednoznacznie zaznaczam, że w tamtym czasie nic mnie nie łączyło z działalnością Helpera i poszczególnych domów samopomocy.

W 2015 roku, kiedy byłem jeszcze posłem, urodziła się moja córka, w podjąłem decyzję, aby zrzec się mandatu posła na Sejm, gdyż chciałem więcej czasu spędzać w Olsztynie z rodziną.

„Nie rozumiem zarzutu kierowania zorganizowaną grupą przestępczą i prania pieniędzy”

- Mam również postawione zarzuty w związku z udziałem w zorganizowanej grupie przestępczej. Jak Wysoki Sąd dobrze wie, w przeszłości byłem funkcjonariuszem Centralnego Biura Śledczego oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego i zarówno w akcie oskarżenia, jak i w innych dokumentach, które znajdują się w przedmiotowym postępowaniu, nie dopatrzyłem się, aby prokurator, uzasadniając ten zarzut, oparł się na definicji tego zarzutu. Nie mogę dopatrzeć się w zgromadzonych materiałach, jaką rolę pełniłem w tej zorganizowanej grupie przestępczej? Nie dopatrzyłem się też okoliczności, kto miałby mi wydawać polecenia w ramach tej zorganizowanej grupy, czy też przekazywać jakiekolwiek pieniądze. Do dziś nie mogę znaleźć uzasadnienia, jaką rolę pełniłem.

Mam też postawione zarzuty dotyczące prania brudnych pieniędzy. Również nie dopatrzyłem się definicji charakteryzującej ten czyn.

Aby móc mówić o praniu brudnych pieniędzy, należy przede wszystkim wskazać źródło ich pochodzenia, czyli w toczącym się procesie należy w sposób zero-jedynkowy dokonać analizy i wyliczeń kosztów i środków finansowych, jakie zostały wydatkowane na poszczególne budynki, które były remontowane na potrzeby środowiskowych domów samopomocy.
Skąd miałyby pochodzić te pieniądze, które miałem rzekomo prać? Kto miałby mi te pieniądze przekazać? Jaka by to miała być ilość? Ten zarzut jest daleko idącym nadużyciem ze strony prokuratora.

- Ale Wysoki Sądzie, nie zaskakuje mnie to, ponieważ już podczas moich doświadczeń związanych chociażby z moim udziałem w sprawie, którą prowadziło Centralne Biuro Antykorupcyjne przeciwko byłej parze prezydenckiej, Jolancie i Aleksandrowi Kwaśniewskim, ten zarzut był wykorzystywany przez prokuraturę do tego, aby uzasadniać swoje nieprawdziwe tezy, czy też w ogóle podejmować niezgodne z prawem czynności wobec osób, które nie popełniły żadnego przestępstwa.

Pamiętam taką sytuację w CBA, kiedy aby wszcząć operację specjalną należało do prokuratury i do sądu przedstawić uzasadnienie, które potwierdzałoby zasadność podjęcia takich działań operacyjnych, jakim jest operacja specjalna z wykorzystaniem funkcjonariusza pod przykryciem.

Pamiętam kłótnie pomiędzy funkcjonariuszami, którzy nie zgadzali się na uzasadnienie podjęcia działań w tamtej sprawie, właśnie powołując się na pranie brudnych pieniędzy, ponieważ nie potrafili uzasadnić źródła ich pochodzenia. Widzę, że analogiczne postępowanie, jak w tamtej sprawie, przyjęła prokuratura w Białymstoku pod kierownictwem pani Pieniążek. Pamiętam też, że w tamtym czasie wprowadzono w błąd zarówno prokuraturę, jak i sąd, uzasadniając ten wniosek o wszczęcie tej operacji specjalnej, nie mając do tego podstawy.

„Prokuratorzy z politycznego nadania”

- Zarzuty postawiła mi Prokuratura Regionalna w Białymstoku, która kierowana w tamtym czasie była przez panią [Elżbietę] Pieniążek. W mojej opinii, była to osoba z nadania politycznego, ponieważ wywodziła się wprost z Centralnego Biura Antykorupcyjnego i w momencie, kiedy w nim pracowała, jej przełożonymi byli Mariusz Kamiński, Maciej Wąsik i Ernest Bejda.

W kuluarach Sejmu w tamtym czasie mówiło się wprost, że prokuratura regionalna w Białymstoku była podporządkowana politycznie właśnie tym osobom, to jest Mariuszowi Kamińskiemu i Maciejowi Wąsikowi, którzy w tamtym czasie pełnili funkcję ministrów koordynatorów ds. służb specjalnych.

Ernest Bejda w tamtym okresie pełnił funkcję szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Ja z tymi osobami byłem skonfliktowany i wprost zależało im na tym, aby moja reputacja i dobre imię w oczach opinii publicznej zostało naruszone. Szerzej, Wysoki Sądzie, o tym kontekście politycznym będę mówił na późniejszym etapie składanych przeze mnie wyjaśnień.

Uważam, że w działaniu tych ludzi z nadania politycznego Prawa i Sprawiedliwości nic się nie zmieniło i tak samo w tym postępowaniu nadużywane są sformułowania i twierdzenia po to, aby wykończyć swoich przeciwników. Osoby, które potrafią mieć odmienne zdanie od tych, którzy byli mocodawcami prokuratury regionalnej w Białymstoku. Z tego, co wiem, obecny tu pan prokurator [Piotr K. Bilewicz] w tamtym okresie nie prowadził żadnego innego postępowania.

Prowadził tylko i wyłącznie postępowanie dotyczące mnie i stowarzyszenia Helper. Został do prokuratury regionalnej oddelegowany z prokuratury rejonowej.

[Prokuratury regionalne zostały powołane po przejęciu władzy przez PiS w 2015 roku i część prokuratorów oddelegowano, a część pochodziła z prokuratury apelacyjnej. Prok. Piotr Bilewicz w chwili podjęcia pracy w Prokuraturze Regionalnej w Białymstoku miał 15-letni staż, wcześniej dwukrotnie był delegowany do prokuratury okregowej, do wydziału gospodarczego, do prokuratury regionalnej, to była jego trzecia delegacja. W prokuratorze rejonowej pracowal w wydziale śledztw gospodarczych. Ma stopień doktora nauk prawnych i jest wykładowcą w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie - przypis A.Socha]

- Wysoki Sądzie, będąc funkcjonariuszem CBA i mając kontakt ze Zbigniewem Ziobro, takie awanse widziałem tylko wobec prokuratorów, którzy byli służalczy wobec swoich przełożonych i bezrefleksyjnie i ślepo wykonywali ich polecenia. Dodam jeszcze, Wysoki Sądzie, że obecny tu Pan Prokurator został również doceniony finansowo, ponieważ jego oddelegowanie w ramach nagrody zakończyło się przyjęciem go na stałe w poczet prokuratorów Prokuratury Regionalnej w Białymstoku.

Chciałoby się, Wysoki Sądzie, powiedzieć błyskotliwy awans, ale takie „dzieci szczęścia” w swojej pracy w CBA i wypełnianiu mandatu posła na Sejm widziałem tylko wtedy. Zbigniew Ziobro i jego zastępcy doceniali swoich politycznych prokuratorów właśnie takimi skokami awansów oraz podniesieniem wynagrodzeń finansowych. O kontekście politycznym, tak jak powiedziałem, będę, Wysoki Sądzie, mówił jeszcze szerzej na późniejszym etapie. Pokażę Wysokiemu Sądowi zależności i powiązania pomiędzy osobami, które chciały zniszczyć Stowarzyszenie Helper.

„Czekam na oskarżenie Kamińskiemu, Wąsikowi, Bejdzie i Ziobrze i Kaczyńskiemu, chyba że Koalicja straci władzę...”

- Na tym etapie chciałbym Wysokiemu Sądowi powiedzieć, że biorę czynny udział w kilku postępowaniach prokuratorskich, które obejmują przestępstwa popełniane przez wysokich rangą urzędników i polityków Prawa i Sprawiedliwości. W postępowaniach tych wskazuję na nazwiska polityków znanych z pierwszych stron gazet, w tym Mariusza Kamińskiego, Ernesta Bejdą, Macieja Wąsika, Zbigniewa Ziobro i Jarosława Kaczyńskiego. Z uwagi na skomplikowaną procedurę tych postępowań, są one przewlekłe i wymagają po stronie prokuratury czasu na to, aby prokuratura mogła w sposób uczciwy, rzetelny i merytoryczny postawić tym ludziom zarzuty za popełnione przez nich przestępstwa i złamane ludziom życia.

W trakcie tych postępowań został złożony wniosek o objęcie mnie ochroną polegającą na instytucji świadka koronnego. Wysoki Sąd dobrze zdaje sobie sprawę, że prokuratura za rządów PiSu była sterowana kierunkowo i nie zdziwiłbym się, że na przestrzeni kilku lat władza, którą dziś sprawuje Koalicja Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe wraz z panem Hołownią i Lewicą Demokratyczną, przeszła ponownie w ręce PiSu, to postępowaniom tym nadano by zupełnie inny bieg. Sąd w Olsztynie również doświadczył nacisków politycznych i ma doświadczenie, w jaki sposób postępują sędziowie, którzy są po prostu politycznymi aparatczykami.

Ale tak jak powiedziałem będę o tych kontekstach politycznych mówił jeszcze szerzej później.

„Moja praca w Helperze jako dyrektora ds. organizacyjnych”

- Kiedy rozstałem się z Sejmem, w kwietniu 2015 roku podjąłem pracę w HELPERZE. Objąłem stanowisko dyrektora ds. organizacyjnych, nie było potrzebą chwili po to, aby stworzyć konkretnie dla mnie takie stanowisko.
Zanim objąłem tę funkcję, była ona realizowana przez panią Justynę B., która sobie nie radziła, co przekładało się na nieprawidłowości, które należało uporządkować, naprawić. Na samym początku zostałem na tym stanowisku zatrudniony na okres próbny. Przez ten okrespoddany zostałem weryfikacji, czy moja wiedza, umiejętności, doświadczenie sprawdzą się na zajmowanym przeze mnie stanowisku.

- Jako dyrektor do spraw organizacyjnych, do moich obowiązków należało koordynowanie, współpracy wszystkich placówek prowadzonych przez Stowarzyszenie Europejskie Centrum Wsparcia Społecznego Helper.

Następuje bardzo drobiazgowe wyliczanie obowiązków, które wchodziły w zakres jego stanowiska. Szczegółowo wyjaśniał, jak nadzorował i koordynował pracę kierowców pojazdów służbowych.

- Zajmowałem się nadzorem, kontrolą, koordynacją pracy ponad setki pracowników oraz funkcjonowaniu siedmiu placówkach środowiskowych domów samopomocy ilością około 400 podopiecznych, odpowiedzialny byłem za budżet wartości kilku milionów złotych w skali roku na wszystkie domy. Aby móc w taki sposób rzetelny, merytoryczny sprawować swój nadzór, niezbędne było korzystanie z pojazdu służbowego. Aby móc przemieścić się pomiędzy poszczególnymi placówkami, które znajdowały się na terenie kilku gmin i pomiędzy tymi placówkami były duże odległości.

Przepisy wskazują na to, że taki transport dla udogodnienia życia i funkcjonowania podopiecznych jest po prostu możliwy. Wysoki sądzie wprowadziłem rozwiązanie w postaci karty drogowej, w której poszczególni kierowcy zobowiązani byli do tego, aby każdego dnia rozpisywać, co z danym samochodem się działo.

Tomasz Kaczmarek na moment przerwał wyjaśnienia, by zwrócić uwagę sądowi, że – jego zdaniem - prokurator śmieje się z jego wyjaśnień. 

- Mam wrażenie, że pana prokuratora bawią moje wyjaśnienia, bo po prostu się śmieje i się zachowuje nieprzyzwoicie. Jakby pan wysoki sąd mógł zwrócić uwagę, bo to nie jest w porządku takie zachowanie. Ja wiem, ale po prostu się śmieje mi w twarz.

Sędzia nie podziedliła zdania oskarżonego, nie dopatrzyła się w zachowaniu prokuratora niczego niestosownego.

[Prokurator uśmiechnął się, gdy oskarżony chwalił się swoim niesamowitym i wyjątkowym osiągnięciem, jako dyrektor ds. organizacyjnych, wprowadzeniem obowiązku dla kierowców codziennego wypełniania kart drogowych, co jest w każdej firmie oczywistością. Uśmiech wywołały również słowa o poświęceniu dyrektora ds. organizacyjnych, który musiał jeżdzić służbowym luksusowym mercedesem po fatalnych drogach do Środowiskowych Domów Samopomy w Reszlu, Marcinkowie, Prejłowie i Jedwabnie.Nie dziwię się prokuratorowi, bo trudno przez kilka godziny wytrzymać narrację oskarżonego, z kamienną twarzą, w której oskarżony rżnie głupa, opowiada duby smalone, wciska kity sędzi, licząc chyba na to, że nie była w stanie przeczytać wszystkich akt sprawy, które zajmują pół dużego pokoju. Wiem co piszę, bo po wystąpieniu oskarżonego w czytelni sądu czytałem akta sprawy karnej i nóż mi się otwierał w kieszeni, jak bezczelnie i zuchwale doili budżet państwa, przy całkowitej bierności urzędników samorządowych i urzędu wojewódzkiego, który przyklepywali każdy wniosek Helpera na każdą kwotę dotacji, bez mrugnięcia okiem. Opiszę, co przeczytałem w aktach, w lipcowym numerze miesięcznika "Debata"- przypis A.Socha]

Tomasz Kaczmarek przyznał, że samochody osobowe stowarzyszenie Helper wynajmowało m.in. od spółki Plaza. Prokurator dodał, że były to luksusowe auta takich marek jak Mercedes i Audi.

Spółka Plaza to własność żony Kaczmarka, która również jest w tym procesie osobą oskarżoną i jeszcze nie składała wyjaśnień.

Tomasz Kaczmarek zapowiedział składanie wyjaśnień jeszcze przez wiele dni. Na sam koniec ma ujawnić spisek polityków PiS i prokuratorów przeciwko Helperowi.

O co jest oskarżony Tomasz Kaczmarek i inni?

Przypomnijmy, że proces w Sądzie Okręgowym w Olsztynie rozpoczął się w lutym tego roku, po 6 latach śledztwa i trzech latach przepychanek o to, który sąd ma prowadzić proces. Prokurator z Prokuratury Regionalnej w Białymstoku przedstawił oskarżonym zarzut stworzenia zorganizowanej grupy przestępczej i kierowania nią do 2017 roku. Kierownictwu Helpera zarzucono udział w zorganizowanej grupie przestępczej oraz wyłudzenie od czterech samorządów z terenu województwa warmińsko-mazurskiego ponad 71 mln zł dotacji na organizację i funkcjonowanie domów samopomocy oraz przywłaszczenie części dotacji w wysokości powyżej 34 mln zł.

Prokuratur Piotr Bieliński oskarża również kierownictwo stowarzyszenia o pranie brudnych pieniędzy, polegające na finansowaniu zakupu nieruchomości ze środków pochodzących z przestępstw i przenoszeniu własności tych nieruchomości na siebie lub zarejestrowane na Kaczmarków spółki. Zdaniem prokuratury ceny remontów budynków Helpera nie odpowiadały rzeczywistości.

Akt oskarżenia objął 42 osoby, w tym byłego prezydenta Olsztyna Piotra Grzymowicza, jego zastępcę Jarosława Słomę, byłego burmistrza Reszla Marka Janiszewskiego, byłych wójtów Purdy – Jerzego Laskowskiego i Jedwabna – Sławomira Ambroziaka, który nadal sprawuje swój urząd, byłego wojewody z PSL Mariana P., byłej dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie Edyty J.

Licznie na ławie oskarżonych zasiedli przedsiębiorcy, którzy w zmowie z władzami Helpera albo wystawiali fikcyjne faktury, albo zawyżali wartość robót. Kluczową w tym gronie osobą jest Henryk Cz. z Bartoszyc, znajomy prezes Helpera Katarzyny K. i skarbnik Marzeny H., który bez doświadczenia budowlanego i bez sprzętu, tuż przed rozpoczęciem działalności Helpera zarejestrował w swoim mieszkaniu spółkę. Na konto spółki zaczęły płynąć milionowe dotacje, które następnie w części, w różnej formie przekazywał Katarzynie K. i Marzenie H.

Część przedsiębiorców oraz pracowników Helpera przyznało się do winy i poddało się dobrowolnie karze. Sześć innych wyłączono do odrębnego postępowania.

Początkowo Tomasz Kaczmarek, który do winy się nie poczuwa, starał się o zwrócenie sprawy do prokuratury. Twierdził, że akta wymagają uzupełnienia i brakuje w nich ustaleń dotyczących rzeczywiście wydatkowanych pieniędzy na remonty. Wniosek obrońców "agenta Tomka" został przez sąd odrzucony jako bezzasadny.

Do tej pory wyjaśnienia składali Piotr Grzymowicz (w sumie 6 dni i ma jeszcze wyjaśniać kolejne 2 dni), jego były zastępca Jarosław Słoma, burmistrz Reszla, wójtowie Purdy i Jedwabna, skarbnik Helpera Marzena H., prezes Helpera po rezygnacji Tomasza Kaczmarka i dyrektora ŚDS w Olsztynie Elżbieta W. oraz przedsiębiorcy.

Adam Socha

• 
• 
• 
• 
• 
•