Region

Proces laicyzacji Polski pogłębia się z roku na rok – wynika z raportu za 2023 Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego. Dotyczy to też diecezji warmińskiej. Słowa Jana Pawła II wypowiedziane w Olsztynie w 1991 roku: „Warmia była zawsze wierna Bogu i Kościołowi katolickiemu, zasługując na zaszczytne miano Świętej Warmii. Świadczą o tym liczne kościoły, kaplice i krzyże przydrożne, kult Męki Pańskiej, w szczególności cześć oddawana Matce Najświętszej w Gietrzwałdzie, Świętej Lipce, Krośnie i Stoczku Warmińskim”, straciły aktualność.

Tylko co piąty wierny chodzi do kościoła

Na 42 diecezje, warmińska zajęła pod względem uczęszczania wiernych na msze siódme miejsce od końca.

W diecezji warmińskiej na Msze św. uczęszcza 20,72% mieszkańców a do komunii przystępuje 10,36%. W Polsce jest to odpowiednio 29 proc. oraz 14 proc.

Trochę lepiej jest w diecezji ełckiej było to odpowiednio 23,26 proc. (msze) oraz 13,58 proc. (komunia św.), i w elbląskiej 21,28 i 10,22 proc.

Najbardziej wierne kobiety żyją na Warmii 

Jeśli chodzi o porównanie udziału procentowego kobiet i mężczyzn we mszach św., to, w 2023 roku diecezja warmińska wykazywała najwyższy w całej Polsce odsetek kobiet biorących w nich udział, a co za tym idzie najniższy mężczyzn (64 i 36 proc.). W Polsce było to średnio 59,35 oraz 40,65 proc.

Mieszkańców wsi dwa razy więcej

Trzeba przy tym dodać, że o ile w warmińskich parafiach miejskich do kościoła chodzi 21 proc. wiernych, to w wiejskich wskaźnik ten przekracza 48 proc.

Śluby, chrzty, bierzmowania

Kościół warmiński zarejestrował w 2023 roku 1055 śluby - o 300 mniej niż w 2022 roku. W 2019 było ich natomiast 1984. W całej Polsce w 2019 było ich 125 032 ale w 2020 już tylko 91 468, w 2023 roku zaledwie 77 244.

Spada liczba chrztów - z 6 667 w 2019 roku do 4 245 w 2023 roku. To zjawisko charakterystyczne dla całej Polski i mające swoje źródło nie tylko w kwestiach światopoglądowych, ale po prostu niżu demograficznym.

W przypadku bierzmowania w diecezji warmińskiej odnotowuje się z roku na rok spadek z 6 436 do 5 908 (2023 r.)

Wzrosła natomiast liczba sakramentów pierwszej komunii świętej z 5 770 w 2022 roku do 5 845 w 2023 roku. W tym czasie w całej Polsce nieznacznie ona spadła.

W przypadku bierzmowania w diecezji warmińskiej odnotowuje się z roku na rok spadek z 6 436 do 5 908 (2023 r.)

Stosunek liczby alumnów uczących się na księdza do liczby księży diecezjalnych to jedynie 2,1 w przypadku diecezji warmińskiej. W 2023 roku było zaledwie 9 alumnów, podczas kiedy w 2018 było ich jeszcze 25. W sąsiednich diecezjach elbląskiej i ełckiej było w 2023 roku po 15 alumnów.

Ubywa uczniów na lekcjach religii

Procent uczniów uczęszczających na lekcje religii we wszystkich typach placówek edukacyjnych łącznie w roku szkolnym 2023/24 wyniósł w Polsce średnio 78,6 proc. Na Warmii było to 71,9. Zatem poniżej średniej. W tym czasie najmniej uczniów zanotowano natomiast w diecezji warszawskiej - ledwie 58,3 proc. (to jedyna diecezja w Polsce z odsetkiem poniżej 60 proc).

W praktyce im wyższy stopień edukacji, tym mniejszy odsetek uczestników lekcji religii.

Diecezja warmińska w liczbach:

Parafii ogółem - 262

Liczba księży przypisanych do diecezji – 426, posługujących – 273, diakonów stałych – 2.

Dane dla całego Kościoła w Polsce

W 2023 r. działalność duszpasterską prowadziły w Polsce 10 344 parafie katolickie (z czego 680 stanowiły parafie zakonne). W stosunku do 2022 roku liczba parafii zmalała o 0,1 %.

Największa liczba parafii znajduje się na terenie diecezji krakowskiej – 448, tarnowskiej – 445 i poznańskiej – 416, zaś najmniejsza liczba prowadzona jest przez Ordynariat Polowy WP – 72, diecezję drohiczyńską – 98 i białostocką – 113.

Liczba księży inkardynowanych (przypisanych) do diecezji i eparchii w 2023 roku wyniosła 23 612, czyli o 153 księży mniej niż w roku poprzednim.

Najwyższa liczba księży inkardynowanych posługuje w diecezji tarnowskiej – 1 486, krakowskiej – 1 135 oraz katowickiej – 978.

Najmniejszymi diecezjami pod względem liczby księży były: Ordynariat Polowy WP – 51, drohiczyńska – 250 oraz elbląska – 267.

Liczba księży posługujących duszpastersko w parafiach w 2023 roku wyniosła 18 553, czyli o 0,4 % mniej niż w roku poprzednim.

W 2023 roku liczba alumnów diecezjalnych wynosiła 1 039, co stanowi spadek o 10,8 % w porównaniu z rokiem 2022. W przeliczeniu na 100 księży inkardynowanych, najwięcej alumnów diecezjalnych formuje się w diecezji warszawskiej (10 alumnów na 100 księży diecezjalnych), łódzkiej (9/100) oraz bielsko-żywieckiej (7/100), najmniej zaś w diecezjach bydgoskiej (2/100), warmińskiej (2/100) oraz legnickiej (2/100).

W żeńskich zgromadzeniach czynnych w 2023 roku liczba sióstr zakonnych wyniosła 15,6 tys., co stanowi spadek w porównaniu do roku poprzednio (15,9 tys.). Zmniejszyła się również liczba domów zgromadzeń żeńskich: z 1 985 do 1 950. Najliczniejsze zgromadzenie czynne to służebniczki NMP (starowiejskie) – ich liczba łącznie wynosiła 784, nazaretanki (637 sióstr), elżbietanki (614 sióstr).

Liczba członków męskich zgromadzeń zakonnych oraz stowarzyszeń życia apostolskiego w 2023 roku wynosiła łącznie 7 337 (nie licząc zakonników przebywających poza granicami Polski). Najliczniejszymi męskimi zgromadzeniami są franciszkanie, salezjanie oraz pallotyni. W 2023 roku było w Polsce 102 diakonów stałych, czyli o 3 więcej niż w roku poprzednim.

W 2023 roku sakrament chrztu udzielono 267,2 tys. osobom, czyli o 11,6 p. proc. mniejszej liczbie osób niż w roku poprzednim.

Do I Komunii św. przystąpiło niespełna 325 tys. osób (spadek o 3,6 p. proc.). Sakrament bierzmowania przyjęło 294 tys. osób (spadek o 3,5 p. proc.).

Sakrament małżeństwa został udzielony 77,2 tys. parom (spadek o 12,1 p. proc.).

Wskaźnik dominicantes w roku 2023 r. wyniósł 29,02 %, zaś communicantes 14,02 %. W stosunku do 2022 r. oznacza to spadek wskaźnika dominicantes o 0,5 p. proc. oraz wzrost communicantes o 0,1 p. proc.

Najwyższy wskaźnik dominicantes odnotowano w diecezji tarnowskiej (60,5 %), rzeszowskiej (53,2 %) i przemyskiej (49,1 %).

Najwyższy wskaźnik communicantes w diecezji tarnowskiej (24,4 %), zamojsko-lubaczowskiej (21,1%) oraz białostockiej (20,1 %).

Oprac as