Region

Protestujący przeciwko budowie Centrum Dystrybucyjnego Lidl w Gietrzwałdzie wiązali nadzieje z decyzją wojewody warmińsko-mazurskiego uchylającą pozwolenie na budowę Centrum wydane przez Starostę Olsztyńskiego. To uchylenie zaskarżyli: Gmina Gietrzwałd, właściciel gruntu, na którym ma powstać Centrum (sp. Rolłajsy) oraz inwestor Lidl. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie przyznał rację skarżącym.

Wojewoda, jako organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

Tymczasem wojewoda w swojej decyzji w ogóle nie wykazał, aby starosta olsztyński naruszył przepisy postępowania!

Decyzja wojewody została wydana w związku z wnioskiem o wznowienie postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę wniesioną przez Annę i Marka K., Barbarę T. i Janusza S. oraz stowarzyszeń i fundacji: Zielony Zrównoważony Rozwój Warmii i Mazur, Fundacji Działań Społecznych i Ekologicznych Nexus oraz Ekologicznego Stowarzyszenia Przyjaciół Jeziora Pieniążek. Wnoszący podnosili, że wydanie pozwolenia na budowę i decyzji środowiskowej nastąpiło z rażącym naruszeniem szeregu aktów i przepisów prawa, zarówno na etapie procesu postępowania, jak i wydania pozwolenia.

Tymczasem wojewoda uznał, że te osoby wnoszą odwołanie z uwagi na nieuwzględnienie tych podmiotów w procesie postępowania, jako stron postępowania.

Wojewoda, jako organ II instancji stwierdził w swojej decyzji, że obowiązek ustalenia stron postępowania administracyjnego - znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu - spoczywa na organie administracyjnym I instancji. Wojewoda jako strony wskazał właścicieli działek Annę i Marka K., Barbarę T. i Janusza S. znajdujących się w odległości do 100 metrów od planowanej inwestycji, natomiast nie uznał za strony postępowania stowarzyszeń i fundacji.
Zdaniem wojewody właścicielom działek Starosta był zobowiązany zagwarantować uczestnictwo w postępowaniu. Wobec tego Wojewoda, jako organ odwoławczy II instancji, doszedł do przekonania, że zaskarżona decyzja została podjęta z naruszeniem prawa, w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy.
Natomiast sąd stwierdził, że decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wydana została w postępowaniu nie wymagającym udziału społeczeństwa.

Sąd wytknął wojewodzie, że nie tyle wskazywał w swojej decyzji na braki postępowania wyjaśniającego co starał się ukierunkować organ (starostwo) na przyjęcie określonej interpretacji przepisów materialnych.

W przedmiotowej sprawie wojewoda pominął de facto kwestie wskazania okoliczności jakie należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy. Niejako w zastępstwie wskazał na zasadność przyjęcia określonego modelu wykładni przepisów prawa materialnego prowadzącego do przyjęcia konkretnego zakresu podmiotowego postępowania.

Tym samym wojewoda wkroczył w zakres ustaleń merytorycznych organu I instancji (starostwa). Powyższe wskazuje, że wojewoda w istocie nie dążył do poszerzenia postępowania wyjaśniającego lecz zmiany przez organ I instancji przyjętej wykładni przepisów materialnoprawnych.

Wojewoda sprowadził swoją decyzję właśnie do oceny stanu faktycznego i prawnego sprawy. Podnoszona przez Wojewodę kwestia interpretacji i wzajemnych relacji 28 ust. 3a P.b. oraz art. 86g i art. 86h u.i.ś.o. sprowadza się jedynie do kwestii oceny prawnej i oceny możliwości ich zastosowania w ustalonym – i co do zasady – nie spornym stanie faktycznym sprawy. Na żadnym etapie postępowania nie podważano bowiem faktu, że decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wydana została w postępowaniu nie wymagającym udziału społeczeństwa.

Również uwagi wojewody w zakresie braku uwzględnienia przez organ I instancji uchwały nr XXVI/605/17 Sejmiku Województwa Warmińsko- Mazurskiego z dnia 25 kwietnia 2017 r., w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Pasłęki nie wypełniały hipotezy art. 138 § 2 k.p.a.

Odnosiły się nie do poszerzenia postępowania wyjaśniającego bądź zbadania okoliczności faktycznych sprawy, lecz stanowiły polemikę w zakresie braku uwzględnienia przez organ I instancji aktu prawnego. Organ II instancji może samodzielnie dokonać zmiany interpretacji przepisów prawa lub oceny prawnej okoliczności faktycznych. Nie jest to przesłanka wydania decyzji kasatoryjnej.
(…)
W dalszej kolejności sąd wskazał, że Wojewoda dokonał nadinterpretacji pism J. S., B. T. oraz A. K. i M. K. z 28 marca 2023 r. Wskazane wyżej osoby w sposób jednoznaczny w jednobrzmiących pismach (datowanych na 28 marca 2023) zawnioskowały o wznowienie postępowania zakończonego decyzją z 17 marca 2023 r. o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę Centrum Dystrybucyjnego podając podstawę prawną żądania tj. art. 145 § 1 pkt. 4 k.p.a.

Wskazane wyżej osoby, kolejnymi jednobrzmiącymi pismami (również z 28 marca 2023 r.) zażądały uznania ich za stronę postępowania którego wznowienia żądały. Treść złożonych wniosków jak i intencje wnioskodawców nie mogły budzić wątpliwości wobec jasnego ich określenia (w tym wypadku wznowienia postępowania administracyjnego) oraz podania spójnej z treścią żądania podstawy prawnej.

Stanowiska wyrażone przez J. S., B. T. oraz A. K. i M. K. w pismach z 28 marca 2023 r. były jednoznaczne. Wojewoda tymczasem, w pismach z 26 kwietnia 2023 r. skierowanych do A. K., M. K., B. T. i J. S. nie wskazał jakie wątpliwości powziął co do treści ich oświadczeń woli. Wojewoda zażądał jedynie odpowiedzi czy wnioski wyżej wymienionych osób ma potraktować jako odwołania, sugerując, że jest to rozwiązanie optymalne. Organ nie dążył zatem do zniesienia wątpliwości dotyczących intencji wnioskodawców – tych nie wskazał - ale do zmiany treści ich oświadczeń i wyboru innego niż pierwotny trybu zaskarżenia decyzji.

Skoro decyzja starosty z 17 marca 2023 r. stała się ostateczna i prawomocna z dniem 21 marca 2023 r. (skuteczność złożenia oświadczeń przewidzianych art. 127a k.p.a. nie była podważana na żadnym etapie postępowania) to organ odwoławczy, nie mógł prowadzić postępowania merytorycznego, a zatem rozstrzygać w oparciu o art. 138 § 2 k.p.a.:

"Organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy".

W sytuacji takiej zastosowanie mógł znaleźć art. 134 k.p.a.

"Organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia niedopuszczalność odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne".

Ewentualne merytoryczne rozpoznanie sprawy mogło by wchodzić w rachubę jedynie na skutek zastosowania instytucji przywrócenia terminu, co w sprawie nie nastąpiło.

Podsumowując: Lidl ma otwartą drogę do rozpoczęcia inwestycji w Gietrzwałdzie.

Zdaniem protestujących Wojewoda miał podstawy, by uchylić Uchwałę Nr XXIX/209/2020 Rady Gminy Gietrzwałd z dnia 15 grudnia 2020 r. w sprawie uchwalenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Gietrzwałd oraz Uchwałę Nr XLIII/314/2021 Rady Gminy Gietrzwałd z dnia 30 grudnia 2021 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów usługowych położonych w południowej części obrębu Gietrzwałd, gmina Gietrzwałd (Dz. Urz. Woj. Warmińsko-Mazurskiego z 2022 r. poz. 888).

Wystosowali w tej sprawie petycję do wojewody wnosząc o wniesienie skargi na te uchwały do Wojewódzkiego Sądu administracyjnego w Olsztynie ze względu na istotne naruszenie zasad sporządzania przyjętych tymi uchwałami: studium gminy oraz planu miejscowego, stanowiące przesłanki do stwierdzenia ich nieważności w całości na podstawie art. 28 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Petycja do Wojewody w sprawie inwestycji Lidla w Gietrzwałdzie

 

Adam Socha

Cały wyrok z uzasadnieniem TUTAJ