Region

Abp Wojda: Słowo "wolność" to jedno z najważniejszych przesłań objawień gietrzwałdzkich

Szczegóły

Opublikowano: niedziela, 11 wrzesień 2022 11:35

W Gietrzwałdzie odbyły się uroczystości 145. rocznicy objawień NMP połączone z 56. Dożynkami Archidiecezjalnymi. W niedzielę 11 września 2022 roku na Mszę św. przybyli licznie pielgrzymi, głównie z Warmii i Mazur.

Niedzielna suma odpustowa rozpoczęła się o godzinie 11 na gietrzwałdzkich błoniach przy źródełku.

Homilię wygłosił abp Tadeusz Wojda, metropolita gdański. Na wstępie podkreślał, że jesteśmy pielgrzymami, którzy przybyli do Matki Bożej, do miejsca pięknego naturalnie i duchowo, gdzie bije źródło nieprzelicznych łask i darów duchowych. - Tchnie ono wyjątkowym klimatem modlitewny, dlatego, że doznało ono szczególnego błogosławieństwa i niecodziennego nawiedzenia. 145 lat temu Niebo wybrało sobie to piękne i malownicze miejsce, aby nawiązać kontakt z mieszkańcami tej ziemi, a przez nich z całą Polską i wszystkimi Polakami - mówił arcybiskup.

Nakreślił tło historyczne okresu objawień, kiedy Polska od dziesięcioleci była pod zaborami, gdzie walczono z polskością, katolicyzmem i kulturą narodową, a zaborcy karali za używanie języka polskiego i przechowywanie symboli związanych z Polską. - Bardziej niepokornych kapłanów i zgromadzenia zakonne rugowano z Warmii, aby nie były zarzewiem katolicyzmu i polskości. Naród cierpiał, ale nie przestawał się modlić do Boga i do Maryi, którą król Jan Kazimierz parę wieków wcześniej w katedrze Lwowskiej proklamował Królową Polski i Jej w opiekę oddał cały naród - przypominał pasterz.

Maryja objawiła się dwom nastoletnim dziewczynkom: Justynie Szafrańskiej i Barbarze Samulowskiej. - To z nimi Maryja w czasie objawień rozmawiała, ale nie po niemiecku, jak należało, tylko po polsku. Rozmawiała w języku zakazanym, co rozbudziło ogromny entuzjazm pośród ludności polskiej i konsternację władz pruskich. W ten sposób Maryja dała ważny znak, że sama staje w obronie polskich katolików i polskiej społeczności. Pokazała, że niebu nikt nie może rozkazywać, do nieba trzeba zanosić w pokorze modlitwy i nieba trzeba słuchać - podkreślał kaznodzieja.

Objawienia trwały przez dwa i pół miesiąca. Początkowo Matka Boża objawiała się raz na dzień, potem dwa, a w końcu nawet trzy razy dziennie. Dziewczynki rozmawiały z Matka Bożą na różne tematy, stawiały wiele pytań dotyczących konkretnych osób i zdarzeń, chorych i zaginionych, trudności z modlitwą i wyznawaniem wiary, zwłaszcza tam gdzie nie zabraknie kapłanów. - Maryja zaś udzielała odpowiedzi, niekiedy napominała, ale nade wszystko zachęcała do modlitwy Anioł Pański i Różańca - nakreślał abp Wojda

Zauważał, że jednym z najważniejszych przesłań płynących z objawień w Gietrzwałdzie jest wolność - ta historyczna, zapowiadająca odzyskanie przez Polskę niepodległości, jak i duchowa, będąca wynikiem nawrócenia, a której owocami jest trzeźwość, wierność Bożym przykazaniom i odwrócenie się od grzechów. Maryja mówi do dzieci: „Jeśli ludzie będą się lepiej modlić, wszystko obróci się na dobro” i prosi o zwrócenie swoich serc ku Sercu Jezusowemu, jak i zaleca, aby ufać kapłanom, często korzystać z sakramentu pojednania, uczestniczyć w Eucharystii i wiernie trwać przy Chrystusie. - Po wielokroć Maryja zachęcała dziewczynki do modlitwy, do modlitwy przebłagania, do modlitwy zadośćuczynienia i do modlitwy różańcowej - mówił kaznodzieja.

Maryja rozbudziła w Polakach nadzieję wolności. Pod ich wpływem naród rozbudził się duchowo, zmieniło się życie moralne. - Tutejsze sanktuarium stało się miejscem odnowy wiary Polaków przybywających ze wszystkich zaborów. Naród jeszcze bardziej wzmógł modlitwę w intencji swojego nawrócenia. Podjęto walkę z nałogami narodowymi. Rozbudziła się świadomość narodowa, która stała się iskrą i źródłem nadziei. Polska odzyskała wolność i suwerenność narodową, zjednoczyła się wewnętrznie mimo 123 lat rozbicia, i wreszcie umocniła duchowo. Ta przemiana była tak mocna i wyraźna, że nawet mimo pozostających różnic politycznych, kulturowych i społecznych, Polska stała się na powrót narodem - przypominał abp Wojda.

Zadawał pytania, dlaczego po 145 latach powracamy do Gietrzwałdu, czy to sentyment, ciekawość, czy chęć przeżycia emocji każą nam tu przyjeżdżać? W odpowiedzi twierdził, iż przyzywa nas tu nieustanna żywa obecność Maryi, która prowadzi do wewnętrznego nawrócenia, wyzwolenia z grzechów i słabości, ożywia wiarę. - Przyjeżdżamy tu, bo widzimy, że w Polsce dzisiaj dzieje się wiele zła. Nasze społeczeństwo jest mocno podzielone i skłócone, wylewa się wiele nienawiści i hejtu. Promowane są postawy, które nie mają nic wspólnego z dobrem społecznym ani godnością człowieka. Wręcz przeciwnie, aborcję i eutanazję zaczyna nazywać się „prawem” i „osiągnięciem cywilizacyjnym”! Wielu nie ma odwagi dawać świadectwo swojej wiary, ani też bronić wartości, które tak mocno zakorzenione były w naszej chrześcijańskiej kulturze - podkreślał arcybiskup.

Mówił o wierze, która wiedzie nas do Matki, że zniknie mowa nienawiści i powróci język serca i miłości, poszanowania godności, język poprawności społecznej i politycznej zastąpi język miłosierdzia, przebaczenia i wzajemnej za siebie modlitwy. - Wierzymy, że Ona, jako nasza Matka i Królowa, może nam pomóc w zachowaniu naszej wiary i naszej tożsamości narodowej w poszanowaniu wartości, które jednoczą i budują zgodnie z wolą Bożą - przekonywał pasterz.
Reklama

Maryi w tym miejscu polecamy nasze rodziny, ich świętość i poszanowanie w nich życia od poczęcia aż do naturalnego końca. Na zakończenie homilii cytował słowa bł. kard. Wyszyńskiego wypowiedziane w Warszawie 7 maja 1958 r.: „Jeśli rodzina domowa będzie rodzić żywych, to i naród będzie żył; jeśli rodzina domowa uszanuje dziecię, będzie uszanowany w tej Ojczyźnie człowiek. Jeśli nie będą umieli uszanować maleńkiego życia, które rodzi się w komórce ogniska domowego, nie uszanuje się życia obywateli, bo mordować nauczą się już w rodzinie”.

- Przychodzimy wreszcie, aby jeszcze raz usłyszeć wypowiedziane przy końcu objawień przez Maryję te pocieszające słowa: „Nie smućcie się, bo Ja zawsze będę przy was”. Dziękujemy Ci za to Maryjo Królowo Polski - mówił metropolita gdański.

We Mszy św., której przewodniczący abp Józef Górzyński, Metropolita Warmiński udział wzięli też politycy. Dary na ołtarz przekazali: wojewoda Artur Chojecki, marszałek województwa Gustaw Marek Brzezin, starosta olsztyński Andrzej Abako i prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz. Ponadto z polityków rozpoznałem: senator Lidię Staroń (od wielu lat ją widuję) i poseł PiS Iwonę Arent, z samorządowców wójta Gietrzwałdu Jana Kasprowicza, ponadto m.in. szefa Zarządu Regionu "S" w Olsztynie Józefa Dzikiego, komendanta wojewódzkiego policji w Olsztynie nadinsp. Tomasza Klimka.

Gietrzwałd stał się sławny dzięki Objawieniom Matki Bożej, które miały miejsce dziewiętnaście lat po Objawieniach w Lourdes i trwały od 27 czerwca do 16 września 1877 roku. Głównymi wizjonerkami były trzynastoletnia Justyna Szafryńska i dwunastoletnia Barbara Samulowska. Obie pochodziły z niezamożnych polskich rodzin. Matka Boża przemówiła do nich po polsku, co miało ważne znaczenie dla podtrzymania polskości na Warmii. To jedyne miejsce Objawień w Polsce uznane przez Kościół katolicki.

PS. Wszystkim pielgrzymom, którzy przyjechali autami, wsunięto za wycieraczki ulotki (na zdjęciu w galerii). Na jej odwrocie czytamy, że "W Kościele synodalnym na poziomie diecezjalnym aktywiści Fundacji Wiara i Tęcza dążą, aby Kościół zaakceptował związki i "małżeństwa" homoseksualne z prawem adopcji dzieci. Lider fundacji Marcin Dzierżanowski chciałby, żeby "Kościół zamiast rewidować swoje stanowisko w sprawie osób LGBT+, powinien w ogóle z niego zrezygnować".

Autorzy uloty wzywają do podpisywania protestu na www.polskakatolicka.org.

"Fundacja Wiara i Tęcza" na swojej stronie informuje:

Działamy na rzecz chrześcijan homoseksualnych, biseksualnych, transpłciowych, niebinarnych i interpłciowych, opowiadając się za pełną akceptacją LGBT+ w Kościołach i w społeczeństwie. Uważamy, że każda orientacja seksualna i tożsamość płciowa jest darem od Boga i można ją pogodzić z wiarą. Sprzeciwiamy się wszelkim formom dyskryminacji osób LGBT+, zwłaszcza motywowanej religijnie oraz wszelkim formom tak zwanej terapii reparatywnej.

Tworzymy przyjazne środowisko, w którym polscy chrześcijanie LGBT+ są w pełni akceptowani – również ze swoją seksualnością, w którym mogą rozwijać swoją wiarę i życie duchowe.

Staramy się przyspieszyć zmianę nauczania Kościołów w kierunku uznania pełnej wartości małżeństw i innych związków zawieranych przez osoby LGBT+, w tym tęczowych rodzin wychowujących dzieci. Wierzymy, że zmieniając świadomość wewnątrz Kościołów, przyczyniamy się do zwiększenia dobrostanu całego społeczeństwa".

zdjęcia A.Socha i Dariusz Całka

Zapraszamy na Konferencję "Aktualność Objawień Gietrzwałdzkich"

Konferencja ma charakter regionalno-ogólnopolski, skierowana jest do wszystkich warstw społeczeństwa. Pragniemy poprzez Konferencję przypomnieć o ideałach społecznie zapomnianych, chcemy aby na nowo zostały odkryte i wdrażane w obszar aktywności społeczno-narodowej.

Modlitwa Prywatna i Publiczna na Różańcu Świętym, Narodowa Ofiara i Pokuta, Ekspiacja i Wynagrodzenie, Odnowa Moralna Narodu Polskiego. Te wartości choć niezmienne w katolickim kodeksie postępowania, jednakże pomijane w debacie publicznej, zapomniane w życiu politycznym, gospodarczym czy społecznym a także rodzinnym czy osobistym. Uważamy, że Orędzia Matki Bożej Pani Gietrzwałdzkiej należy implementować do czasów obecnych i wdrażać je w obszar życia społeczno-narodowego.

Podczas Konferencji mają wystąpić następujący Prelegenci:

ks. dr hab. Krzysztof Bielawny autor książki: "Niepodległość Wyszła z Gietrzwałdu"
Kazimierz Krawczyk, Inwestor i Fundator Muzeum Objawień Gietrzwałdzkich w Gietrzwałdzie.
dr Alicja Święcicka, autorka książki: "Objawienia gietrzwałdzkie a współczesne objawienia maryjne".

Miejsce wydarzenia:
al. Józefa Piłsudskiego 7/9, Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie.
Godz: 12.00-16.00.

Dzień: sobota 8 października

W skład współorganizatorów wchodzą katolickie organizację świeckich katolików: Akcja Katolicka Archidiecezji Warmińskiej, Żołnierze Chrystusa i Bractwo Przedmurza-Olsztyn.

Czytaj więcej: Abp Wojda: Słowo "wolność" to jedno z najważniejszych przesłań objawień gietrzwałdzkich

Wyjechali do Niemiec spod Gietrzwałdu, za przejęte gospodarstwo Skarb Państwa musi zapłacić

Szczegóły

Opublikowano: czwartek, 08 wrzesień 2022 09:03

Warmiacy, którzy w 1978 r. wyjechali do Niemiec, zostawiając pod Gietrzwałdem gospodarstwo rolne, wygrali 900 tys. zł odszkodowania. Wyrok co do wysokości kwoty jest prawomocny.

Sprawa ciągnie się od 2017 r., kiedy do Sądu Okręgowego w Olsztynie wpłynął pozew w tej sprawie.

Powódka w uzasadnieniu pozwu podniosła, że w dniu 20 maja 1978 r. wraz z mężem wyjechała na pobyt stały za granicę pozostawiając swoje 24-hektarowe gospodarstwo ze znajdującymi się na nim zabudowaniam bez użytkowania. Natomiast już w dniu 23 maja 1978 r. decyzją Naczelnika Gminy Gietrzwałd została wraz z mężem bezprawnie pozbawiona prawa własności do tej nieruchomości. Po wyjeździe za granicę ich gospodarstwo zostało przejęte na rzecz Skarbu Państwa, a z czasem działki składające się na pozostawiony majątek zostały zbyte przez Skarb Państwa innym osobom oraz przeszły na własność Państwowych Gospodarstw Leśnych Lasów Państwowych.

W 2014 r. powódka wraz z mężem rozpoczęli starania o odszkodowanie za utraconą nieruchomość w gminie Gietrzwałd. Po śmierci męża powódka jako jego jedyna spadkobierczyni nabyła prawo do całości nieruchomości. Pierwszym efektem tych starań była decyzja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2017 roku, którą uchylono w całości zaskarżoną przez powódkę decyzję Naczelnika Gminy Gietrzwałd z 1978 r. i stwierdzono jej nieważność.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 14 lipca 2022 r. w zdecydowanej części uwzględnił powództwo, zasądzając od pozwanego Skarbu Państwa na rzecz powódki odszkodowanie w wysokości 900 tys. zł, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Wyrok w zakresie kwoty odszkodowania jest już prawomocny. Pozwany zaskarżył orzeczenie w części zasądzającej od pozwanego na rzecz powódki odsetki ustawowe od kwoty głównej odszkodowania oraz w części dotyczącej zwrotu poniesionych przez pozwaną kosztów procesu.

– Moim klientom po prostu zabrano w PRL ich majątek. Nikt z nas nie chciałby być w takiej sytuacji postawiony. Odszkodowanie za to, co zabrało im państwo, jest to po prostu sprawiedliwe – powiedział reprezentujący Warmiaków mecenas Wojciech Wrzecionkowski (konsul honorowy RFN w Olsztynie).

Wcześniej odszkodowania za przejęte gospodarstwa w gminie Gietrzwałd otrzymali:

W 2018 roku Erika Tyzak, spadkobierczyni ponad pięćdziesięciohektarowego gospodarstwa w w Podlejkach niedaleko Gietrzwałdu, otrzymała prawie półtora miliona złotych odszkodowania za utracony w latach 70. ubiegłego wieku majątek.

W 2018 roku klemens Bandt otrzymał 468 tys. zł odszkodowania. Gospodarstwo rolne w gminie Gietrzwałd miało 58 hektarów, a siedlisko było zabudowane siedmioma budynkami: mieszkalnym i gospodarskimi. Należało do matki Klemensa Bandta, Cecylii W., a po śmierci jej męża także do trójki dzieci, w tym do Klemensa. Gdy matka zdecydowała się w 1978 r. na wyjazd do Niemiec, pozostawiła nieruchomość dzieciom. Chociaż Klemens Bandt był zameldowany w gospodarstwie i tam mieszkał do czasu wybudowania własnego domu, ówczesne władze zdecydowały o przejęciu nieruchomości. Mężczyzna skończył studia w Olsztynie, a potem pracował jako urzędnik państwowy. Dopiero w 1990 roku wyjechał wraz z żoną do Niemiec, gdzie mieszka do dzisiaj.

W 2019 roku Anton B. otrzymał ponad 493 tysięcy złotych odszkodowania za bezprawne przejęcie w latach 70. a następnie zbycie gospodarstwa rolnego w Gietrzwałdzie o powierzchni ponad 57 ha, na którym znajdowały się budynek mieszkalny i zabudowania gospodarcze. Nieruchomość nabyła w drodze dziedziczenia matka powoda, Cecylia W., która w latach 70. wyjechała z Polski pozostawiając swoje gospodarstwo. Spadkobiercami majątku było jej troje dzieci: Anton, Klemens i Renate.

Nieruchomości te zostały przejęta przez Skarb Państwa na mocy decyzji naczelnika gminy w Gietrzwałdzie.

Fala pozwów od Mazurów i Warmiaków, którzy w czasach PRL wyjeżdżali do Niemiec na mocy porozumienia Schmidt – Gierek o łączeniu rodzin (za umożliwienie emigracji do RFN w zamian za kredyty), przetoczyła się przez sąd w Olsztynie przed kilkoma laty. Prekursorką tego typu spraw była Mazurka Agnes Trawny, która przez kilka lat walczyła o pozostawiony w Nartach pod Szczytnem majątek – dom i ziemię. W ostatnich latach fala roszczeń tego typu wyraźnie zmalała.

Transfer „humanitarny”

Po II wojnie światowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, na Dolnym i Górnym Śląsku, Pomorzu, Mazurach i Warmii, pozostało poza kilkudziesięcioma tysiącami Niemców także kilka milionów przedstawiciele tzw. społeczności rodzimej. Władze komunistyczne uznały ich za Polaków, rzeczywistość była jednak bardziej skomplikowana. Wielu z tych tzw. autochtonów czuło się bowiem Niemcami, wielu nie czuło związków z Polską, szczególnie taką, jaka wyłoniła się w 1945 r. Pragnęli wyjechać do Republiki Federalnej Niemiec, niektórzy też do Niemiec Wschodnich, gdzie przebywali ich bliscy i krewni.

Wielu z tzw. autochtonów czuło się Niemcami, wielu nie czuło związków z Polską, szczególnie taką, jaka wyłoniła się w 1945 r. Pragnęli wyjechać do Republiki Federalnej Niemiec, niektórzy też do Niemiec Wschodnich, gdzie przebywali ich bliscy i krewni.

Już w latach 1956–1959 opuściło PRL 190 tys. ludzi w ramach akcji, którą nazwano „łączeniem rodzin”. Niemal wszyscy wyjechali do RFN. Władze zachodnioniemieckie za pośrednictwem Czerwonego Krzyża (Bonn i Warszawa nie utrzymywały wówczas kontaktów dyplomatycznych) naciskały na Polskę, aby kontynuowała akcję i wypuściła kolejne 280 tys. osób. Warszawa jednak nie chciała o tym słyszeć. Aż do lata 1970 r., gdy tematyka ta wypłynęła w ramach pertraktacji wokół układu normalizującego stosunki między PRL a RFN. Kanclerz federalny Willy Brandt naciskał na premiera PRL, Józefa Cyrankiewicza, aby zapewnić osobom, które tego chcą „swobodę wyboru miejsca zamieszkania”. Strona polska uległa i w specjalnej informacji rządu PRL z 18 listopada 1970 r. zagwarantowała transfer przynajmniej 35 tys. mieszkańców Polski do RFN, znów, jak ponad dekadę wcześniej, w ramach łączenia rodzin.

„Psychoza wyjazdowa”

Gdy wieść o tym, że PRL poluzuje „żelazną kurtynę”, rozeszła się po Polsce, ruszyła ogromna fala podań o zgodę na wyjazd stały do RFN. Dla władz komunistycznych był to wstrząs, nie spodziewały się bowiem, że aż tak liczna grupa „autochtonów” będzie chciała opuścić kraj. Tym bardziej, że w grudniu 1970 r. miały miejsce dwa znamienne akty: podpisanie układu PRL-RFN oraz zmiana na szczytach władzy w Polsce. To pierwsze wydarzenie rodziło oczekiwanie, że kontakty z rodzinami w Niemczech Zachodnich będą łatwiejsze. To drugie budziło nadzieję, że w kraju „małej stabilizacji” Władysława Gomułki może faktycznie dojdzie do wieszczonego przez Edwarda Gierka „dynamicznego rozwoju”, a PRL stanie się „ósmą potęgą gospodarczą świata”, jak chciała tego propaganda sukcesu.

Niemniej wśród ludności rodzimej parcie do emigracji było potężne. Codziennie spływały do specjalnych „migracyjnych” komisji powiatowych województw katowickiego, olsztyńskiego i opolskiego tysiące podań o zgodę na wyjazd stały do RFN. Przed biurami paszportowymi stały długie kolejki. Liczba chętnych do wyjazdu dalece wykraczała poza przyobiecane 35 tys. Co więcej, liczba gotowych na emigrację stanowiła realne zagrożenie dla gospodarki. Bowiem opuścić Polskę chcieli często ludzie młodzi, w wieku produktywnym, zatrudnieni w przemyśle, często w jego tzw. kluczowych gałęziach, do tego nierzadko posiadający kilkoro dzieci.
Mniej więcej od lata 1973 r. władze PRL postanowiły powiązać kwestię zgody na wyjazdy z żądaniami kredytowymi. Oczekiwały, że za „wypuszczenie” ponad 100 tys. osób Polska mogłaby uzyskać nawet 3 miliardy niskooprocentowanego kredytu do RFN, dodatkowo półtora miliarda regulacji rentowych.

Władze przystąpiły więc do kontrofensywy. Po pierwsze, wedle wytycznych przyjętych przez Wydział Administracyjny KC PZPR pod kierunkiem Stanisława Kani, zgody na emigrację w pierwszej kolejności otrzymywać mieli ludzie „obarczający” polski system finansowy: emeryci, renciści, inwalidzi. Po drugie: ludzie „uciążliwi” – margines społeczny, niebieskie ptaki, nieroby, pijacy, prostytutki. Także ci, którzy publicznie krytykowali Polskę Ludową i podkreślali swoje niemieckie pochodzenie. I dopiero na koniec miano wyrażać zgody na migrację młodszych, produktywnych osób.

Jednocześnie, aby wyhamować pęd do migracji, nazwany przez władze „psychozą wyjazdową”, w prasie i innych mediach pojawiły się materiały o trudnych warunkach bytowych panujących w RFN, o narkomanii, bezrobociu i terroryzmie, o niepowodzeniu emigrantów z Polski. W zakładach pracy wszczęto rozmowy z deklarującymi chęć wyjazdu, aby odwieść ich od tych zamiarów. Skutki były niemal żadne. W lipcu 1972 r. władze zakończyły więc wydawanie zezwoleń na wyjazd do RFN. Żelazna kurtyna ponownie zapadła.

„Handel ludźmi” w Helsinkach

Po zakończeniu akcji z lat 1971–1972 władze RFN, w obliczu masy podań o zezwolenie na emigrację, naciskały polskie władze, aby ponownie zliberalizowały politykę wyjazdową. Mniej więcej od lata 1973 r. władze PRL postanowiły powiązać kwestię zgody na wyjazdy z żądaniami kredytowymi. Oczekiwały, że za „wypuszczenie” ponad 100 tys. osób Polska mogłaby uzyskać nawet 3 miliardy niskooprocentowanego kredytu do RFN, dodatkowo półtora miliarda regulacji rentowych. Te kwoty były jednak zbyt wysokie dla Niemców, a liczba zgód na migracje – zbyt niska.

Do porozumienia doszło latem 1975 r. podczas Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, obradującej w stolicy Finlandii – Helsinkach. Z jednej strony w akcie końcowym z 2 sierpnia 1975 r. zapisano kwestie swobodnej migracji jako element praw człowieka. Z drugiej strony kanclerz federalny Helmut Schmidt i I sekretarz KC PZPR Edward Gierek zawarli umowę: kredyt „Jumbo” na 1 mld marek oprocentowanych na 2,5 proc., ryczałt rentowy na 1,3 mld marek oraz zgoda PRL na wyjazd 120–125 tys. osób w formule łączenia rodzin. Zawarto to w specjalnym dokumencie zwanym „zapisem protokolarnym”. Nie sposób było nie odnieść wrażenia, że sprzedano owych ludzi za kredyt i tak też, przynajmniej na Zachodzie sprawę tę komentowano.

Łączenie rodzin i znikanie „autochtonów”

W marcu 1976 r. obie strony ratyfikowały umowy, a już od jesieni roku poprzedniego wydawano ponownie zgody na wyjazd. Podobnie jak pięć lat wcześniej lawinowo rosła liczba podań wyjazdowych, podobnie też jak wówczas władze PRL zastosowały cały repertuar zabiegów mających osłabić tendencje emigracyjne. Do rezygnacji z wyjazdów nawoływał także Kościół katolicki. Gdy teksty krytykujące emigrację pojawiły się w katowickim „Gościu Niedzielnym”, władze państwowe podniosły mu nawet nakład.

W latach 1976–1979 z województwa katowickiego emigrowano zwłaszcza z trzech miast, które przed 1939 r. znajdowały się w Rzeszy Niemieckiej – Bytomia, Gliwic i Zabrza. W województwie opolskim emigracja „połknęła” 80 proc. przyrostu naturalnego „autochtonów”: liczebność wyjazdów była trzykrotnie wyższa niż ów przyrost.
Mazurskie wioski wyludniały się, a rodowitych Mazurów pozostała w Polsce zaledwie garstka.

Migracje lat siedemdziesiątych były efektem zmian w globalnej polityce – przejścia od twardych reguł zimnowojennej gry do polityki odprężenia między zwaśnionymi blokami. Stanowiły wielki wyłom w „żelaznej kurtynie”, który wszakże dopiero zapowiadał to, co miało nadejść: masowy exodus lat osiemdziesiątych, kiedy to z PRL wyjechało do Niemiec Zachodnich ponad 630 tys. osób. Te wyjazdy miały już jednak odmienny kontekst polityczny.
Źródło: Przystanek Historia

KOMENTARZ
W tym artykule Przystanku Historia zabrakło istotnego elementu. Otóż w woj. Olsztyńskim komuniści wywierali presję na autochtonów, by opuścili swoje gospodarstwa w atrakcyjnie turystycznie i przyrodniczo położonych wsiach. W przypadku tzw „Imperium Łańskiego”, ogromnego obszaru wokół Jeziora Łańskiego, które władze komunistyczne ogrodziły i przeznaczyły na swoją rekreację, zmuszono do wyjazdu wszystkich mieszkańców wsi Orzechowo. W gminie Gietrzwałd zasłużeni dla komunistów wybierali sobie piękne, kwitnące gospodarstwa, z zabudowaniami w dobrym stanie, następnie urzędnik wręczał ich właścicielom paszporty. Ale dotyczyło to i innych wsi położonych malowniczo nad jeziorami. Ich posiadłości dostawali dziennikarze, artyści, naukowcy i działacze PZPR w nagrodę za wierną służbę komunistom. Dzisiaj te posiadłości dziedziczą ich wnuki.
Adam Socha

Czytaj więcej: Wyjechali do Niemiec spod Gietrzwałdu, za przejęte gospodarstwo Skarb Państwa musi zapłacić

Odpowiedzi wójta Stawigudy na pytania dotyczące "Kuriera Łańskiego"

Szczegóły

Opublikowano: piątek, 02 wrzesień 2022 19:40

Planowana budowa największego hotelu na Warmii i apartamentowców w Rybakach nad Jeziorem Łańskim, nadal budzi kontrowersje i spory. Dowiodła tego ponad 4-godzinna publiczna dyskusja nad skorygowanym projektem „Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Terenu Położonego nad Jeziorem Łańskim w obrębie Rybaki”. Ogromna sala dopiero co oddanego do użytku GOK-u w Stawgudzie była 23 sierpnia wypełniona do ostatniego miejsca. Relację z tej dyskusji napiszę później, z powod braku "mocy przerobowych".

Tymczasem zamieszczam odpowiedzi Wójta Stawigudy w sprawie informacji podanych w „Kurierze Łańskim”. Na terenie gminy Stawiguda latem rozkolportowano bezpłatną gazetę reklamową „Kurier Łański”, bez jakichkolwiek oznaczeń dotyczących jej wydawcy, autorów, redakcji czy źródeł przekazanych w niej treści. Jedyną cytowaną z nazwiska osobą jest Rafał Szczepański, związany z warszawską firmą deweloperską BBI Development, zarazem prezes spółki celowej „Projekt Rybaki-Łańsk”. Ta gazeta jest reklamą planowanej budowy kompleksu hotelowego w miejscowości Rybaki nad Jeziorem Łańskim.

Zawarte w „Kurierze” informacje stoją w dużej mierze w sprzeczności z informacjami przekazywanymi przez władze gminy Stawiguda w toku konsultacji nad projektem Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego dotyczącego terenu, na którym powstać ma docelowo ta inwestycja.

Dlatego Stowarzyszenie Łańskie Cud Natury (w trakcie rejestracji) oraz debata.olsztyn.pl prosiły o udzielenie przez wójta Michała Kontraktowicza wyjaśnień w tym zakresie. Poniżej nasze pytania i odpowiedzi wójta.

1. Czy Gmina Stawiguda brała udział w przygotowywaniu niniejszej publikacji? Czy zawarte w niej tezy i przekaz były przedmiotem dyskusji autorów ww. publikacji z władzami gminy? Jeśli tak, to prosimy o informację kto z ramienia wydawcy lub autorów „Kuriera Łańskiego” kontaktował się w tej sprawie z władzami Gminy?
2. Czy władze gminy ustalały z potencjalnym inwestorem budowy kompleksu hotelowego w Rybakach szczegóły realizacji takich zadań jak budowa i naprawa infrastruktury drogowej i kanalizacyjnej? Jeśli tak, to jakie są szczegóły tych ustaleń? Jakie środki finansowe będzie musiała zaangażować gmina w budowę ww. infrastruktury? Jakie będzie źródło tych środków? Jakie środki finansowe, zgodnie z przytoczoną w „Kurierze Lańskim” ofertą skierowaną do gminy zamierza na realizację tych zadań przeznaczyć potencjalny inwestor?
3. Czy władze gminy konsultowały się z potencjalnym operatorem sieci gazowej w zakresie warunków budowy ewentualnej sieci gazowej do miejscowości Rybaki?
4. Czy remont drogi brukowanej w Stawigudzie otrzymał dofinansowanie zgodnie z deklaracjami składanymi w marcu br. przez Pana Wójta?
5. Czy, mając na względzie wielkość kompleksu hotelowego deklarowanego przez potencjalnego inwestora, a także liczbę mieszkańców okolicznych miejscowości, możliwe jest spełnienie artykułowanej przez władze gminy liczby 2000 odbiorców sieci gazowej, ustalonej jako minimalny pułap opłacalności realizacji takiej inwestycji?
6. Jaki jest powód umożliwienia przez gminę w projekcie MPZP budowy nieruchomości liczących nawet 4-5 kondygnacji, podczas gdy zgodnie z deklaracjami inwestora zamierza on zbudować obiekt 3-kondygnacyjny? Czy w takim razie władze gminy w toku dalszych prac nad projektem MPZP zamierzają obniżyć możliwą maksymalną wysokość budynków budowanych na przedmiotowych terenach do wysokości deklarowanej przez potencjalnego inwestora?
7. Czy gmina posiada informacje o jakichkolwiek planach wznowienia na terenach byłych PGR-ów intensywnej działalności rolniczej?

Polecam też tekst na ten temat, który ukazał się na WP.pl pt. „Hotel od Pana Boga”.

Na zdjęciu: wizualicja planowanego 4-gwiazdkowego hotelu na 700 miejsc w Rybakach.

(as)

Czytaj więcej: Odpowiedzi wójta Stawigudy na pytania dotyczące "Kuriera Łańskiego"

Sprostowanie Spółki Projekt Rybaki-Łańsk

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 22 sierpień 2022 16:56

Spółka Projekt Rybaki-Łańsk, ktora planuje budowę zespołu hotelowo-apartamentowego w Rybakach nad Jeziorem Łańskim zareagowała sprostowaniem na mój tekst pt. "Poseł B. Kownacki interweniuje w sprawie planu budowy hotelu w Rybakach". Zamieszczam to sprostowanie w całości.

Zgodnie z prawem prasowym odpowiedzi udzielę jutro, po zebraniu konsultacyjnym w Stawigudzie, poświęconym projektowi Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Rybak.

Adam Socha

Czytaj więcej: Sprostowanie Spółki Projekt Rybaki-Łańsk