Polska

W berlińskiej uczelni wyższej Touro University odbyła się w czwartek 16 listopada międzynarodowa konferencja naukowa pod hasłem „Jak edukować społeczeństwo niemieckie o zbrodniach niemieckich w Polsce podczas II wojny światowej?” Konferencję zorganizowało Stowarzyszenie Patria Nostra z Olsztyna we współpracy z Touro University Berlin. Działania zostały finansowane z budżetu państwa w ramach konkursu Ministra Spraw Zagranicznych RP "Dyplomacja Publiczna 2023”.

Konferencja miała wymiar edukacyjny, ale przede wszystkim jej celem była odpowiedź na pytanie „jak edukować?”. Bo że należy edukować to już wiemy… Wiedza o II wojnie światowej wśród młodych (i nie tylko młodych) Niemców jest bardziej niż nikła. Dlatego do współpracy zaprosiliśmy niemieckich naukowców, historyków, polityków czy organizatorów wystaw tematycznych w muzeach oraz organizatorów wycieczek młodzieży do miejsc pamięci w Polsce. W trakcie konferencji zostały więc przedstawione przykłady wiodących i najlepszych praktyk niemieckiej edukacji historyczno-politycznej na temat zbrodni popełnionych w okupowanej Polsce.

Innymi słowy, chcieliśmy wspólnie wypracować sposób na to, jak sama II wojna światowa, ale wielokulturowe społeczeństwo Polski w tamtych czasach powinno być uwzględniane w nauczaniu historii w Niemczech.

Na zakończenie konferencji odbył się pokaz filmu "Kamerdyner" w wersji angielskiej (PL, 2018r.) oraz dyskusja młodzieży uniwersyteckiej ze scenarzystą Markiem Klatem, która dotyczyła mniejszości kaszubskiej w debacie historycznej oraz zagłady tzw. „dobrych Gdańszczan”, czyli Danzigerów.

Konferencję otworzyła Jane Williams-Boock rektor Touro University Berlin. Następnie wygłoszone zostało przywitanie mec. Lecha Obary – prezesa Stowarzyszenia Patria Nostra, w którym podkreślono, że wspólnie realizowane programy stanowią jeden wielki projekt, który nazywamy „prawem do prawdy” i „obowiązkiem pamięci o ofiarach”. To prawo odnajdujemy chociażby w przepisach i duchu Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 17 czerwca 1991 roku. Te przepisy i tego ducha można będzie znaleźć referacie w przygotowywanej właśnie monografii pokonferencyjnej.

Oficjalną część zakończył Ambasador RP w Berlinie, Dariusz Pawłoś, od którego usłyszeliśmy wiele pozytywnych słów i na temat samej idei konferencji, i na temat samej idei czwartkowego wydarzenia.

Wielogodzinna konferencja była podzielona na trzy panele: Godz. 9:45-12:00
Panel 1: Podstawowe zagadnienia dotyczące transferu wiedzy (moderacja: Stephan Lehnstaedt, Touro University Berlin)
Panel 2: Mniejszości – wiedza i komunikacja (moderacja: Peter Klein, Touro University Berlin)
Panel 3: Projekcja filmu "Kamerdyner" w języku angielskim (PL, 2018), prezentacja i dyskusja ze scenarzystą Markiem Klatem.

W dyskusji udział wzięli: Frank Grelka (Uniwersytet Europejski Viadrina, Frankfurt nad Odrą), Uwe Hofschläger (Youth History Workshop Spandau), Robert Parzer i Agnieszka Wierzcholska (Dom Polsko-Niemiecki), Wanda Sielewicz (doktorantka UW), Stephan Lehnstaedt (Touro University Berlin), Marta Ansilewska Lehnstaedt (Stille Helden), Jens Baumann (Pełnomocnik ds. Przesiedleńców i Repatriantów Etnicznych Niemców w Saksonii) oraz Marek Klat (scenarzysta, producent, filmowiec).

Sama tematyka też była bardzo szeroka: badania nad pojednaniem, niemieckojęzyczna historiografia polska II wojny, wycieczki do Polski z młodzieżą, rozważania koncepcyjne o Domu Polsko-Niemieckim, wykład na temat etnicznych Niemców – sprawców i „spekulantów” okupacji, Tatarzy polscy w czasie wojny, zagłada Gdańszczan - Danzigerów czy rozważania o „małej Ojczyźnie” jako jednej z podstawowych potrzeb człowieka.

- Cieszę się, że kolejny raz mogliśmy gościć w Touro University, bo to oznacza, że programy edukacyjne stanowią doskonały punkt wyjścia do porozumienia między naszymi narodami i do nawiązywania głębszych relacji. Udowadniamy to od 5 lat, bo właśnie w listopadzie 2018 roku podjęliśmy współpracę. Przez ten czas zorganizowaliśmy kilka konferencji, spotykaliśmy się na wizytach studyjnych w Polsce i Niemczech, wydawaliśmy książki i broszury. Liczymy na dalszą, tak owocną jak do tej pory współpracę – podsumowuje mec. Lech Obara, prezes Stowarzyszenia Patria Nostra.

(pw)