Polska

Prof. Maksymowicz grozi procesem, prof. Dulak komentuje i proponuje rozmowę

Szczegóły

Opublikowano: środa, 02 listopad 2022 10:31

Prof. Wojciech Maksymowicz zareagował na serial dokumentalny TOK FM pt. EKSPERYMENT, na temat biznesu komórkowego w Polsce, zapowiedzią wytoczenia procesów sądowych. Zarzuty prof. Maksymowicza pod adresem autorów serialu skomentował prof. Józef Dulak. Zaproponował też prof. Maksymowiczowi bezpośrednią rozmowę na temat jego publikacji oraz publikacji, na które powołuje się prof. Maksymowicz, jako na dowód bezpieczeństwa i skuteczności stosowania tzw. „terapii komórkowych”.

Przytaczam cały wpis prof. Wojciecha Maksymowicza na jego FB:

"W związku z ostatnimi atakami medialnymi postanowiłem wystąpić na drogę prawną i dyscyplinarną przeciwko osobom, które szkalują moje dobre imię i podważają badania naukowe wielu wybitnych osób. Nauka to rozwój. Tworzenie wokół badań naukowych negatywnej atmosfery i nadawanie pejoratywnego znaczenia badaniom naukowym i eksperymentom naukowym nie może pozostać bez konsekwencji".

Wpis prof. Maksymowicza polubili m.in. jego partyjni koledzy i koleżanki z ugrupowania Polska 2050, a poseł z tej partii Mirosław Suchoń powiedział TOK FM, że czeka w tej sprawie na stanowisko izby lekarskiej, lekarskiej izby dyscyplinarnej i etycznej.

Przypomnijmy, że serial dokumentalny red. Michała Janczury w TOK FM poświęcony jest biznesowi komórkowemu w Polsce, odc. 4 i 5. traktował m.in. o działalności prof. Wojciecha Maksymowicza. Reporter odwiedził Olsztyn, w którym przez lata rozwijał się biznes oparty na eksperymentalnych podaniach komórek macierzystych ciężko chorym pacjentom, za które to podania sami pacjenci płacili dziesiątki tysięcy złotych. Prywatna spółka, dla której fundamentem stały się badania właśnie prof. Maksymowicza, skupiała jego bliskich współpracowników i działała w murach szpitala klinicznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Pacjenci albo dostawali pierwsze podania za darmo w szpitalu uniwersyteckim, a potem byli odsyłani do ITK, albo od razu kierowano ich do podmiotu komercyjnego. Wszystkich przekonywała sława i autorytet prof. Maksymowicza oraz nadzieja na cud.

TOK FM zamieścił groźbę prof. Maksymowicza i całą 2-godzinną rozmowę z nim, bez montażu, którą Michał Janczura przeprowadził w Olsztynie. Red. Michał Janczura skomentował też, na swoim TT, zapowiedź pozwu:

"Profesor Maksymowicz zapowiada pozwy przeciwko tym, którzy podważają jego eksperymenty! Musi więc pozwać kilkadziesiąt uczelni medycznych, Naczelną Radę Lekarską i dziekana wydziału medycznego Harvarda. No i jeszcze kilku noblistów".

Michał Janczura wymieniał - wpis po wpisie, w sumie ponad 140 - publikacji, stanowisk i opinii gremiów, instytucji i autorytetów kwestionujących eksperymentalne terapie z wykorzystaniem komórek macierzystych.

Jest wśród nich stanowisko EMA, czyli Europejskiej Agencji Leków, która jeszcze w 2010 roku przestrzegała przed nieuregulowanymi produktami medycznymi zawierającymi komórki macierzyste. Jest również Polskie Towarzystwo Okulistyczne i prof. Dariusz Śladowski, przedstawiciel Polski przy Komitecie ds. Terapii Zaawansowanych przy EMA, który przedstawił stanowisko - delikatnie mówiąc, sceptyczne - wobec stosowania komórek macierzystych w okulistyce. Jest także FDA, czyli amerykańska Agencja Żywności i Leków, Komitet Biotechnologii przy Polskiej Akademii Nauk, Naczelna Rada Lekarska, a także wielu naukowców o randzie światowej, którzy o swoich wątpliwościach pisali w uznanych czasopismach naukowych.

Przypomnę, że w 2020 roku Polski Bank Komórek Macierzystych S.A., producent preparatu z galarety Whartona sznura pępowinowego, oferowanego przez sieć prywatnych klinik medycznych w Polsce jako „cudowny lek” z „komórek macierzystych” na dziesiątki różnych, w tym nieuleczalnych chorób, za kwoty sięgające kilkaset tysięcy złotych, pozwał prof. Józefa Dulaka i prof. Tomasza Twardowskiego za stanowisko Komitetu Biotechnologii PAN w sprawie tzw. „terapii komórkowych”.

Rok później PBKM pozwał także Adama Sochę wraz z wydawcą i redaktorem naczelnym portalu Bogdanem Bachmurą o naruszenie dóbr osobistych w 14 artykułach nt. tzw „terapii komórkowych”. Pozew w tej sprawie złożyła też spółka-córki PBKM - ITK, która funkcjonowała na terenie szpitala uniwersyteckiego w Olsztynie. Obecnie spóła zniknęła, po tym, jak Senat UWM odsprzedał 10% udziałów w tej spółce, a następnie dyrekcja szpitala uniwersyteckiego wypowiedziała jej umowę dzierżawy na budynek szpitalny.

PBKM i ITK żądają usunięcia 14 artykułów z portalu debata.olsztyn, wykupienia przeprosin w "Rzeczpospolitej", wpłat na wskazany cel pieniędzy. Cały koszt wpłat i procesu spółki PBKM i ITK wyliczyły na 352 tys. zł.

Dziennikarz TOK FM Michał Janczura w dużej mierze w swoim serialu EKSPERYMENT inspirował się artykułami, które od 3 lat zamieszczamy na debata.olsztyn.pl.

Prof. Maksymowicz zamieścił też na swoim FB OŚWIADCZENIE, w którym na 42 stronach polemizuje z serialem EKSPERYMENT.

Na oświadczenie prof. Maksymowicza zareagował też prof. Józef Dulak, biotechnolog, który od lat zajmuje się badaniem możliwości komórek macierzystych i którego głos również znalazł się w serialu "Eksperyment".

Publikujemy komentarz prof. Dulaka w całości.

Czym mogą się skończyć niepotwierdzone terapie komórkami macierzystymi?

Na początku konieczne jest przypomnienie i podkreślenie - są różne komórki macierzyste, jeden rodzaj komórki macierzystej jest nierówny innej komórce macierzystej. Przekaz dziennikarski ze zrozumiałych powodów jest uproszczony i używa ogólnego określenia: „komórki macierzyste", natomiast naukowiec czy lekarz nie może stosować takich uproszczeń, by przekonać do swoich racji.

Wobec tego stwierdzenie przez prof. Maksymowicza oraz osoby, które napisały popierające go pisma, że „Badania i dotychczasowe wyniki wskazują, iż komórki macierzyste mają ogromy potencjał w terapii chorób neurodegeneracyjnych takich jak stwardnienie rozsiane lub stwardnienie boczne zanikowe" (cytat ze stanowiska prof. Selmaja) nie odnosi się do problemu podniesionego w serialu „Eksperyment", jest w istocie odwracaniem uwagi i wprowadzaniem zamieszania dla osób nie będących specjalistami.

„furmanka jest pojazdem, ale nie jest pojazdem kosmicznym”

Używając porównania – furmanka jest pojazdem, ale nie jest pojazdem kosmicznym. Zatem to, że pojazdy kosmiczne latają w kosmos, na Księżyc, Marsa czy celnie trafiają w planetoidy nie oznacza, że to samo mogą furmanki, czy nawet inne bardziej wyrafinowane pojazdy, jak samochody, autobusy, pociągi czy nawet samoloty… Mam nadzieję, że to trywialne porównanie uświadomi także niespecjalistom o czym dyskutujemy i że nie można skutecznych i uzasadnionych zastosowań jednych komórek macierzystych (w innych chorobach !) przenosić na inne komórki i do innych chorób, ponadto na komórki często bez wystarczających podstaw nazywane macierzystymi. By użyć dodatkowego porównania już z dziedziny biologii i medycyny – to, że możemy ten sam antybiotyk stosować w infekcjach dróg oddechowych czy dróg moczowych wynika z szerokiego spektrum działania niektórych antybiotyków na liczne bakterie. Ale tak nie jest z komórkami macierzystymi, czy tym bardziej komórkami tylko tak nazywanymi. Owszem, wiemy, że są komórki macierzyste, które mogą być POTENCJALNIE (czyli nie dzisiaj) wykorzystane w różnych chorobach, ale to wymaga jeszcze wielu lat badań i na pewno nie może być uzasadnieniem do komercyjnego oferowania takich komórek, przedstawianych w serialu „Eksperyment", jako „produktu" rynkowego mającego podstawy naukowe. Komórek z galarety Whartona pępowiny, co do których właściwości jako macierzystych naukowcy mają liczne i bardzo uzasadnione wątpliwości, których w tym krótkim tekście ze względu na brak miejsca nie sposób dyskutować.

Profesor Maksymowicz użył znanego triku zwolenników „terapii" komórkowych

Profesor Maksymowicz użył znanego triku zwolenników „terapii" komórkowych, przytaczając listę kilkudziesięciu publikacji i doniesień konferencyjnych. Są wśród nich także prace, których jest współautorem, do których też za chwilę się odniosę. Niemniej należy w tym miejscu zaznaczyć, to co wielokrotnie podkreślałem i na co zwracają uwagę inni badacze – liczba publikacji nie jest wystarczająca miarą słuszności twierdzeń o zasadności stosowania komórek zwanych mezenchymalnymi (w skrócie: MSC) w terapii tak wielu chorób. Niestety, w biologii i medycynie komórek zwanych „macierzystymi" mamy do czynienia z licznymi publikacjami, których uzasadnienie, metodyka i jakość budzą uzasadnione wątpliwości (nie jest to oczywiście tylko problem badaczy zajmujących się komórkami macierzystymi), podobnie jak proces ich oceny (recenzji) przed publikacją. W takiej sytuacji tym, co pozwala orientować się w gąszczu takich wątpliwych publikacji są stanowiska uznanych instytucji i towarzystw naukowych – a te są jednoznaczne i przestrzegają przed stosowaniem jednego rodzaju komórek na tak liczne schorzenia. Lista takich stanowisk oraz wybranych publikacji przedstawiona jest jako załącznik do tego tekstu.

Odnosząc się do zestawienia publikacji i doniesień konferencyjnych, przytoczonych przez prof. Maksymowicza, w tym tych, w których jest współautorem. Większość z nich nie ma żadnego związku z terapią stwardnienia zanikowego bocznego. Są to publikacje co najwyżej pośrednio odnoszące się do komórek macierzystych, dotyczą innych zagadnień i ich przytaczanie jest tylko dodatkowym stwarzaniem zamieszania i sugerowaniem kompetencji i dowodów. Przytaczanie licznych doniesień konferencyjnych jest praktykowane przez młodych naukowców jako wskazówka ich aktywności badawczej, natomiast nie jest żadną miarą merytoryczną, do której próbuje nas przekonać prof. Maksymowicz. Pozwolę sobie na porównanie i pytanie retoryczne: czy kilkadziesiąt publikacji, których jestem współautorem, wskazujących zdecydowanie na znaczenie oksygenazy hemowej-1 w rozwoju nowotworów oraz ich oporności na terapie, cytowanych setki razy przez innych badaczy i popartych setkami publikacji innych zespołów, uprawniałoby mnie, gdybym był lekarzem, do komercyjnego podawania pacjentom z nowotworami inhibitorów oksygenazy hemowej-1, bez uprzednich rzetelnych badań klinicznych? Dlaczego więc komórki mają być pod tym względem wyjątkiem?

Natomiast przytoczone przez prof. Maksymowicza trzy publikacje jego zespołu odnoszące się do zastosowania komórek z galarety Whartona (i dodatkowo szpiku kostnego) w terapii ALS (publikacje nr 13, 14 i 17) w żaden sposób nie dowodzą ani zasadności ani skuteczności ani bezpieczeństwa tych zabiegów. Ze względu na to, iż szersze wyjaśnienie i dyskutowanie szczegółowe wątłych danych przytoczonych przez prof. Maksymowicza i współpracowników w tych publikacjach byłoby niezrozumiałe dla szerokiego grona odbiorców, nie będę tego rozwijał tutaj, natomiast bardzo chętnie spotkam się publicznie z prof. Maksymowiczem, by przedyskutować te jego publikacje.

„Badania były wykonane na myszach...”

Odnosząc się do publikacji przytoczonych w oświadczeniu prof. Selmaja. Jedna z nich to artykuł w prestiżowym czasopiśmie Nature Medicine ( Baloh RH et al. Nat Med. 2022 Sep;28(9):1813-1822). Ta praca sprzed kilku tygodni dotyczy eksperymentalnego wykorzystania płodowych komórek macierzystych, które były w laboratorium zróżnicowane do progenitorów (prekursorów) astrocytów i takie komórki wszczepiano pacjentom z ALS. Były to badania bezpłatne, poprzedzone opisanymi w tej pracy badaniami na zwierzętach, wykonane w oparciu o niezwykle bogatą metodykę i zgodnie ze ścisłymi standardami, których brakuje w publikacjach z wykorzystaniem tzw. MSC, w szczególności komórek z galarety Whartona. Ponadto zastosowanie progenitorów astrocytów jest uzasadnione tym, co już wiadomo na temat mechanizmu ALS – w odróżnieniu od podawania komórek z galarety Whartona pępowiny – pochodzących z zupełnie innego narządu oraz pochodzących od innych dawców (a podawanych bez immunosupresji). Także pozostałe badania przytoczone przez prof. Selmaja nie dotyczyły komórek z galarety Whartona. W pracy Kim et al., badacze wykorzystali indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste różnicowane do neuronów motorycznych. Badania były wykonane na myszach a schematu eksperymentu nie można porównywać z podawaniem komórek z galarety Whartona i nie miejsce tutaj na jego szczegółowe dyskutowanie. Cudkowicz i wsp. używali autologicznych (czyli własnych) komórek mezenchymalnych ze szpiku pacjenta, podobnie jak Karussis i wsp. Skuteczność tych dwóch ostatnich zabiegów jest dyskusyjna i wymaga weryfikacji, należy jednak podkreślić, że pacjenci nie płacili za te zabiegi.

Sądzę, że prof. Selmaj doskonale orientuje się, że komórki zastosowane w przytoczonych przez niego badaniach Baloha i wsp. to nie to samo co fibroblasty z galarety Whartona… Używając wcześniejszego porównania – rakieta kosmiczna to nie furmanka … I żeby jeszcze „lot" takim „pojazdem" miał być tak kosztowny…?

Krótka uwaga na temat Neuronata-R, koreańskiej metody oferowanej pacjentom z ALS. Reguły dopuszczania eksperymentalnych zabiegów w niektórych krajach, w tym w Korei czy Japonii są krytykowane w środowisku naukowym jako zbyt przyzwalające (Sipp & Seebpm-Faulkner – Downgrading of regulation in regenerative medicine; Science 2019 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31416952/ ; Sipp et al., Marketing of unproven stem cell intervention: a call to action, Science Translational Medicine, 2017 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28679655/ ), także z powodu ich komercyjnego charakteru mimo wątłych dowodów skuteczności. Ponadto Neuronata-R to komórki mezenchymalne ze szpiku kostnego pacjenta – czyli autologiczne – nie ma więc takiego ryzyka ich odrzucenia przez układ immunologiczny pacjenta jak w przypadku obcych dla pacjenta komórek z galarety Whartona (zob. także raport EASAC-FEAM z 2 czerwca 2020 r. na temat medycyny regeneracyjnej – strona 11 - Akademie nauk ostrzegają przed „cudownymi" terapiami komórkami macierzystymi (pan.pl). Niezależnie od tego, zasadność stosowania i skuteczność Neuronata-R są niepewne i także dyskusyjne.

Dodatkowo, wbrew temu co twierdzą wyznawcy „MSC" komórki określane jako MSC a pochodzące z różnych tkanek są zupełnie różnymi komórkami. Uprzedzając od razu odpowiedź, że obce komórki MSC (z galarety Whartona czy innych tkanek) są rzekomo szczególnie tolerowane przez układ odpornościowy pacjenta – nie ma na to przekonujących dowodów, a wręcz przeciwnie, nawet np. badacze promujący stosowanie takich komórek w terapii autyzmu (mimo braku skuteczności…) donoszą o reakcji odpornościowej na te komórki ( zob. publikacje dr Joanne Kurtzberg z Duke University).

Lokalizacja geograficzna kliniki nie jest miarą zasadności

Wymienione przez prof. Maksymowicza kliniki w innych krajach, oferujące „terapie" na nieuleczalne choroby, w tym ALS, należą do tej samej kategorii co instytucje, których działalność w Polsce budzi zastrzeżenia, na które zwraca uwagę stanowisko NRL z 8 kwietnia tego roku, stanowisko CAT EMA z 28 kwietnia z 2020 r, raport EASAC-FEAM z 2 czerwca 2020 r, stanowisko IAP z lipca 2021. Lokalizacja geograficzna nie jest miarą zasadności…

Komentarz do sposobu oceny skuteczności terapii.

Standardem jest, że w przypadku gdy badania prowadzone były w ramach odpłatnych zabiegów badacze i lekarze biorący udział w tych zabiegach i oceniający ich skuteczność powinni jednoznacznie w publikacji poinformować o konflikcie interesu, a czasopisma powinny na to zwracać szczególną uwagę (zob. L. Turner & J. Snyder, Ethical issues concerning a pay-to-participate stem cell study, 2021 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34010517/ . Ponadto, każdy znający się na metodyce badań naukowych orientuje się, że ocena efektów przez członka zespołu podającego komórki i wiedzącego, co pacjent otrzymał, jest obciążona ryzykiem subiektywizmu. Należy o tym pamiętać zwłaszcza wtedy, gdy mamy do czynienia z chorobą, której przebieg jest bardzo zmienny, a tak jest w przypadku ALS, pacjenci otrzymują inne leki, które podawane wraz komórkami mogą na pewien czas poprawić samopoczucie chorych, pacjenci poddawani są równocześnie rehabilitacji. Świadomość takich ograniczeń to podstawowa „kuchnia" badań naukowych i klinicznych i szczególnie lekarze oferujący nadzieję powinni być jej świadomi.

Kończąc jedynie krótko poruszony temat oceny skuteczności stosowania komórek „macierzystych" wymagający szerszej dyskusji, warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden problem. Zwolennicy takich procederów, o których mówi serial „Eksperyment" przytaczają także jako „"dowód" skuteczności terapii wypowiedzi osób, którym rzekomo te zabiegi pomogły. Te tak zwane „świadectwa pacjentów" (ang. testimonials) są powszechnie wykorzystywane przez zwolenników nieuprawnionych terapii (zob. Sipp et al. – jw. - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28679655/). Wiele osób twierdzi, że pielgrzymki do rozmaitych tzw. świętych miejsc przywróciły im zdrowie, podobnie jak inne „zabiegi" wynikające z wiary. Czy do takich „dowodów" ma się sprowadzać w XXI wieku medycyna oparta na faktach?

Na koniec jeszcze jedna uwaga do oświadczenia prof. Maksymowicza i stanowiska Agencji Badań Medycznych. To właśnie w trosce o rzetelną naukę i medycynę, w trosce o uzasadnione eksperymenty terapii komórkowej Naczelna Rada Lekarska przyjęła 8 kwietnia tego roku stanowisko wypracowane przez zespół ekspertów. https://nil.org.pl/aktualnosci/5996-terapie-komorkowe-sukcesy-i-zagrozenia. Czytamy w nim (w drugim akapicie): „Promowanie i przeprowadzanie komercyjnych zabiegów o nieustalonym bezpieczeństwie i skuteczności naraża pacjentów na efekty uboczne oraz często olbrzymie koszty. Może podważać także zaufanie społeczne do medycyny i nauki, w tym do innowacyjnych metod leczniczych.".

Prof. dr hab. Józef Dulak
Zakład Biotechnologii Medycznej
Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

STANOWISKA INSTYTUCJI, TOWARZYSTW NAUKOWYCH ORAZ WYBRANE ARTYKUŁY ZNANYCH NAUKOWCÓW WS. NIEPOTWERDZONYCH I NIEUPRAWNIONYCH TERAPII KOMÓRKOWYCH

1. Stanowisko EMA z 2010 r. przestrzegające przed nieuregulowanymi produktami medycznymi zawierającymi komórki macierzyste (16.04.2010) https://www.ema.europa.eu/en/documents/public-statement/public-statement-concerns-over-unregulated-medicinal-products-containing-stem-cells_en.pdf

2. Zestawienie innych dokumentów z lat 2010 -2-15 ( w tym stanowisko 01) https://www.eurostemcell.org/regulation-unproven-stem-cell-therapies-medicinal-product-or-medical-procedure

3. Artykuł autorstwa Paolo Bianco i wsp, w EMBO Journal z 2013 zwracający uwagę na brak zasadności stosowania licznych terapii „komórkowych" w szczególności z tzw MSC (zwracam uwagę na tytuł rozdziału „MSC – Most suspicious cells" („najbardziej podejrzane komórki…"

(prof. Paolo Bianco był jednym z kilku badaczu włoskich, których zdecydowane działania przyczyniły się do zamknięcie „kliniki" Stamina we Włoszech)

4. Wytyczne ISSCR (International Society for Stem Cell Research) – czerwiec 2016 rok

(ISSCR – International Society for Stem Cell Research to największa naukowa organizacja non-profit zrzeszająca badaczy komórek macierzystych, w tym klinicystów)

5. Stanowisko opublikowane na stronie Polskiego Towarzystwa Okulistycznego – 2016

6. Artykuły Petera Marksa i innych - pracowników FDA (Food and Drug Administration) w sprawie nieuprawnionych terapii komórkowych, opublikowane w marcu 2017r. (pdf -06a) oraz marcu 2018 r (pdf-06b) na lamach New England Journal of Medicine (NEJM) -jedno z najważniejszych czasopism medycznych na świecie (obok the Lancet, JAMA) -

W art. 06a obok innych krytycznych uwag jest wzmianka o braku zasadności, skuteczności i w dodatku ryzyku stosowania autologicznych komórek macierzystych krwiotwórczych w terapii raka piersi (to artykuł z roku 2017…)

7. Artykuł prof. George Daley, dziekana Wydziału Medycznego Uniwersytetu Harvarda

(artykuły nr 06a, 06b, oraz 07 ukazały się po opublikowaniu w NEJM artykułu o utracie wzroku przez trzy osoby poddane „terapii" z wykorzystaniem ich komórek izolowanych z tłuszczu)

8. Artykuł D. Sipp, Robey & Turner – Clear up this stem cell mess – Nature 2018 - zwracający uwagę na brak podstaw do szerokiego stosowania tzw. mezenchymalnych komórek macierzystych (MSC – zob. pkt 3 wyżej) w licznych chorobach (oraz nieścisłość terminu MSC i przypisywanie rozmaitym komórkom szeregu właściwości bez podstaw)

9. Stanowisko ISSCR z 2019 roku

10. Artykuł prof. Deepaka Srivastavy, ówczesnego prezydenta ISSCR (prof. Srivastava jest dyrektorem Gladstone Institute w San Francisco, kardiologiem dziecięcym i wybitnym badaczem komórek macierzystych) – wrzesień 2019 r. („Don’t believe everything you hear about stem cells")

11. Stanowisko Komitetu Biotechnologii PAN z 9 września 2019 roku

12. Kolejne stanowisko KB PAN z 29 października 2019 roku, potwierdzające i rozwijające to z pkt. 11 (wysłane także do PBKM)

13. Stanowisko Prezydium KB PAN z 25 marca 2020 zwracające uwagę na brak podstaw do stosowania tzw. komórek macierzystych w terapii COVID-19

14. Stanowisko CAT EMA z 28 kwietnia 2020 rok – tłumaczenie polskie na stronie Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego ukazało się 5 maja 2020 roku Ostrzeżenie EMA przed stosowaniem niepotwierdzonych terapii komórkowych - Główny Inspektorat Farmaceutyczny - Portal Gov.pl (www.gov.pl) To stanowisko wskazuje na te same problemy, na które wskazało stanowisko KB PAN z 2019 roku

15. Raport EASAC-FEAM z 2 czerwca 2020 roku – tłumaczenie i pełny pdf raportu na stronie Polskiej Akademii Nauk

(EASAC-FEAM - European Academies Science Advisory Council -Federation of European Academies of Medicine) Akademie nauk ostrzegają przed „cudownymi" terapiami komórkami macierzystymi (pan.pl)

Ten raport wskazuje na te same problemy, na które wskazało stanowisko KB PAN z 2019 roku

16. Artykuł Marksa & Hahna (Hahn - ówczesny dyrektor FDA) z JAMA wskazujący na te same problemy, co stanowisko KB PAN, CAT EMA oraz EASAC-FEAM (w tym brak podstaw do stosowania komórek z pępowiny)

17. Artykuł z Cytotherapy (czasopismo International Society for Cell Therapy, inne towarzystwo niż ISSCR) podnoszący problem nadużywania zasady „wyjątku szpitalnego" w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem Polski

18. Uaktualnione wytyczne ISSCR z maja 2021 roku (por. pkt 4).

19. Stanowisko ponad 140 światowych akademii nauk (IAP – InterAcademy Partnership) – omówienie w języku polskim i link do pdf na stronie Polskiej Akademii Nauk

https://informacje.pan.pl/index.php/informacje/materialy-dla-prasy/3404-swiatowe-akademie-o-medycynie-regeneracyjnej

Stanowisko to potwierdza raport EASAC-FEAM (pkt 15, a tym samym stanowisko KB PAN)

20. Stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej z 8 kwietnia 2022 roku NIL - Terapie komórkowe - sukcesy i zagrożenia

Publikujemy całą rozmowę Michała Janczury z prof. Wojciechem Makzymowiczem. Jej fragmenty pojawiły się w serialu "Eksperyment". W nagraniu słychać głosy współpracowniczek prof. Maksymowicza.

https://audycje.tokfm.pl/podcast/130768,Rozmowa-z-prof-Wojciechem-Maksymowiczem-CALOSC-bez-montazu

Eksperymenty z komórkami macierzystymi "porównywalne z in vitro"? Poseł Polski 2050 pokrętnie o prof. Maksymowiczu

opracowała Dorota Kalinowska-Bartosewicz 26.10.2022 10:05

Od redakcji debata.olsztyn.pl

Prof. Maksymowicz w swoim Oświadczeniu powołuje się na opinie prof. Marcina Majki, prof. Piotra Walczaka, którzy potwierdzają, że leczenie ALS za pomocą komórek mezenchymalnych „ma bardzo mocne podstawy naukowe jak i kliniczne”. Prof. Piotr Walczak dodatkowo uzasadnia „zasadność pobierania opłaty za przeprowadzenie takiego zabiegu”.

Prof. Dr hab. nauk med. Marcin Majka (immunolog) jest udziałowcem spółki RegenMed w Krakowie, która od 2015 roku, jak czytam na jej stronie internetowej. ODPŁATNIE: „prowadzi terapie wykorzystujące komórki macierzyste mezenchymalne (WJ MSC)w ramach Produktu Leczniczego Terapii Zaawansowanej od 2015 roku. Od początku swojej działalności wykonał kilkaset zabiegów u ponad 150 pacjentów”.

Dr. hab. Piotr Walczak był podwładnym prof. Maksymowicza na Wydziale Lekarskim UWM. Prof. Maksymowicz był promotorem jego pracy doktorskiej. Dr Walczak habilitował się także na Wydziale Lekarskim UWM.

Prof. Maksymowicz powołuje się też na prof. Krzysztofa Selmaja. Neuorologa. Prof. Selmaj jkest właścicielem prywatnej kliniki w Łodzi, która oferuje odpłatnie chorym terapie z komórek mezenchymalnych.

Prof. Maksymowicz w 2018 roku podzielił Katedrę Neurologii i Neurochirurgii i Katedrę Neurologii oddał prof. Selmajowi. Prof. Selmaj był recenzentem pracy habilitacyjnej dr hab. Moniki Barczewskiej, prof. UWM, najbliższej współpracownicy prof. Maksymowicza i jego zastępczyni jako kierownika Kliniki Neurochirurgii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego UWM. Prof. Selmaj związany jest też z prof. Maksymowiczem jako współautorem badań nad komórkami mezenchymalnymi.

Prof. Selmaj był w konflikcie interesów z dr Moniką Barczewską jako habilitantką. Prowadzili wspólne badania pt. „Ocena bezpieczeństwa i skuteczności autologicznego przeszczepu mezenchymalnych komórek macierzystych u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym” (czas realizacji od 3.09.2013 do 3.09.2016), główni badacze prof. W. Maksymowicz i prof. K Selmaj, wykonawca dr. Barczewska, recenzja Pani pracy habilitacyjnej była wykonana przez Prof. Selmaja 15 stycznia 2019. Nie ma wspólnych publikacji naukowych na temat tych badań a jedynie doniesienia naukowe (Clinical and optical coherence tomography outcome in secondary progressive multiple sclerosis patients after autologous mesenchymal stem cells intrathecal transplantation. (P6.403): Mariola Swiderek-Mariola, Malgorzata Siger, Joanna Wojtkiewicz, Monika Barczewska, Katarzyna Jezierska-Wozniak, Igor Selmaj, Wojciech Maksymowicz, Krzysztof Selmaj Neurology April 17, 2017).

Prof. Krzysztof Selmaj oraz prof. Maksymowicz nie odpowiedzieli na moje pytania w tej kwestii.
Adam Socha

Na zdjęciu, od lewej prof. Józef Dulak (fot. Grzegorz Jasiński /RMF FM) i prof. Wojciech Maksymowicz (fot. Adam Socha)

Czytaj więcej: Prof. Maksymowicz grozi procesem, prof. Dulak komentuje i proponuje rozmowę

Powstanie tymczasowa zapora na granicy Polski z obwodem kaliningradzkim!

Szczegóły

Opublikowano: środa, 02 listopad 2022 09:07

Wicepremier i szef MON Mariusz Błaszczak poinformował na środowej konferencji prasowej, że w związku z uruchomieniem lotów z Bliskiego Wschodu i Afryki północnej do Kaliningradu zdecydował o podjęciu działań, które wzmocnią bezpieczeństwo na granicy Polski z obwodem kaliningradzkim „poprzez uszczelnienie tej granicy”.

- W związku z tym już dziś rozpoczną się prace podjęte przez saperów żołnierzy Wojska Polskiego w sprawie zbudowania tymczasowej zapory na granicy z obwodem kaliningradzkim — poinformował Błaszczak.

Jak dodał, decyzja że będzie to robić właśnie MON zapadła podczas posiedzenia Komitetu ds. Bezpieczeństwa i Spraw Obronnych Rady Ministrów.

- Zapora będzie składała się z trzech szeregów drutu ostrzowego, który to drut jest wykorzystywany przez wojsko na całym świecie — poinformował wicepremier.

Zaznaczył, że będzie to taka sama zapora jak na granicy polsko-białoruskiej, o wysokości 2,5 metra, szerokości 3 metrów.

- Od polskiej strony będzie także postawione ogrodzenie, które ochroni zwierzęta — powiedział Błaszczak.

„Zależy nam na tym, żeby granica była szczelna” - podkreślił. „Wykorzystujemy doświadczenia nabyte w ubiegłym roku. Nie ulega żadnej wątpliwości, że ta tymczasowa zapora spowodowała ochronę granicy polsko-białoruskiej, uniemożliwiła atak hybrydowy z terytorium białoruskiego, czy też znacząco ten atak spowolniła” - zaznaczył szef MON.

Wicepremier wyraził nadzieję, że tym razem „opozycja nie będzie urządzała wycieczek na granicę z pizzą, nie będzie wywierała presji na polskich żołnierzy i strażników granicznych, nie będzie nękała żołnierzy”.

„To, co wydarzyło się w ubiegłym roku było dowodem tego, że opozycja i celebryci wykorzystując przychylność swoich mediów starali się wymóc na strażnikach granicznych i żołnierzach to, żeby granica została otwarta, żeby migranci mogli przekraczać nielegalnie granicę, ale społeczeństwo stanęło murem za polskim mundurem. Jestem przekonany, że tym razem też tak będzie. Zobaczymy jak zachowa się opozycja” - mówił Błaszczak.

Podkreślił, że nie zważając na to, zadaniem rządu jest zapewnienie bezpieczeństwa Polsce. „A więc dziś rozpoczynają się prace. Jeszcze raz podkreślam, że tymczasowa zapora będzie się składała z trzech rzędów drutu ostrzowego o szerokości 3 metrów i wysokości 2,5 metra” - powtórzył minister.

Poinformował, że równolegle prowadzone będą prace związane z założeniem perymetrii. „Czyli urządzeń, które pozwolą na elektroniczny dozór granicy z obwodem kaliningradzkim” - zaznaczył.

Na decyzję MON zareagowała Janina Ochojska na TT:

Wpis MON z tą wypowiedzią ministra Błaszczaka skomentowała Janina Ochojska.

Czy Pan i rząd @pisorgpl zostaliście pozbawieni rozumu? Wydaliście 1,6 mld zł na „zaporę” na granicy PL-BY po to żeby mieć furtki do dalszego łamania prawa, na pushbacki a teraz chcecie zbudować następną? Przestrzegajcie prawa i procedur. To tańsze i skuteczniejsze. @GrupaGranica

Czy Pan i rząd @pisorgpl zostaliście pozbawieni rozumu? Wydaliście 1,6 mld zł na „zaporę” na granicy PL-BY po to żeby mieć furtki do dalszego łamania prawa, na pushbacki a teraz chcecie zbudować następną? Przestrzegajcie prawa i procedur. To tańsze i skuteczniejsze. @GrupaGranica https://t.co/AqeMJoA3Y1

— Janina Ochojska (@JaninaOchojska) November 2, 2022

(pw)

Czytaj więcej: Powstanie tymczasowa zapora na granicy Polski z obwodem kaliningradzkim!

TOK FM: Komórki jako lek na wszystko. W Olsztynie chcieli eksperymentować na niemowlętach i chorych na COVID

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 24 październik 2022 18:58

Na TOK FM jest już 5. odcinek serialu pt. EKSPERYMENT. Dziennikarz Michał Janczura ustalił, że od 28 dni do 17 lat miały mieć dzieci, na których chciano eksperymentować, podając komórki macierzyste. Chodziło o dzieci z rozszczepem kręgosłupa i porażeniem mózgowym. Wszystko w prywatnej firmie i za pieniądze pacjentów. Głównym badaczem w tym eksperymencie miał być prof. Wojciech Maksymowicz - tyle że jego nazwisko w tajemniczych okolicznościach zniknęło z wniosku. On sam twierdzi, że nic takiego nie pamięta.

Piąty odcinek serialu "Eksperyment" to ciąg dalszy wizyty w Olsztynie. "Świątynia", która w serialu jest symbolem mitu o cudownej mocy komórek macierzystych, już tu stoi. Fundament pod nią położył prof. Wojciech Maksymowicz, który jako podporę wykorzystał Uniwersytet Warmińsko-Mazurski i swoją klinikę w szpitalu uniwersyteckim. Świątynia rosła, pomagali współpracownicy profesora, aż przerodziła się w prywatną spółkę - Instytut Terapii Komórkowych. Chorym na stwardnienie zanikowe boczne ITK zaczęło podawać komórki macierzyste. Trzy podania kosztowały chorego 54 tysiące złotych. Chorzy wierzyli, ufali, płacili i pozwalali na sobie eksperymentować.

W Olsztynie nie chcieli jednak na tym poprzestać. Po eksperymentach z chorymi na stwardnienie zanikowe boczne i stwardnienie rozsiane planowali iść zdecydowanie dalej. Do komisji bioetycznej trafił wniosek o zgodę na podawanie komórek mezenchymalnych dzieciom z rozszczepem kręgosłupa i porażeniem mózgowym. We wniosku, do którego dotarliśmy, jako potencjalnych pacjentów wymienia się dzieci od 28. dnia do 17. roku życia. Eksperyment miał dotyczyć 200 dzieci i miał być realizowany w prywatnej firmie ITK, za pieniądze pacjentów.
Posłuchaj piątego odcinka serialu "Eksperyment":

Prof. Wojciech Maksymowicz twierdzi, że takiego wniosku nie pamięta. - Nic takiego sobie nie przypominam. Nie mieliśmy takich pacjentów - słyszymy w odpowiedzi na pytanie o ten eksperyment. I do samego eksperymentu rzeczywiście nie doszło, a stało się tak dlatego, że zablokowała go komisja bioetyczna. Główną rolę odegrał tu inny profesor - Marcin Jóźwik, który był wówczas szefem ginekologii w szpitalu klinicznym. Widząc, że eksperymentowanie ma objąć dzieci, poprosił o opinię zewnętrznych ekspertów. Ci nadesłali jednoznaczne stanowiska, w których stwierdzali, że z naukowego puntu widzenia takie zabiegi nie mają nic wspólnego z nauką, a płacenie za nie przez rodziców jest po prostu handlowaniem nadzieją.

Komisja bioetyczna nie mogła więc dopuścić do przeprowadzenia takiego eksperymentu na dzieciach. Jednak prof. Jóźwik na tym nie poprzestał - widząc podobieństwo tego wniosku do wcześniejszych eksperymentów prof. Maksymowicza, zażądał ich kontroli. Nigdy się jej nie doczekał. Zamiast tego komisja bioetyczna próbowała go wyrzucić ze swojego grona. Przestał być szefem ginekologii.

W 2020 roku Maksymowicz chciał kolejnego eksperymentu. Tym razem ogłosił, że w obliczu szalejącej pandemii będą leczyć komórkami macierzystymi COVID-19. Ten pomysł jednak nigdy nie wyszedł poza zapowiedzi medialne.

To tylko niektóre wątki poruszane w piątym odcinku radiowego serialu dokumentalnego "Eksperyment". Michał Janczura opisuje też m.in., co się działo z sygnalistami, którzy alarmowali o nieprawidłowościach. Opowie historię księdza, dla którego parafianie zebrali setki tysięcy złotych na podanie komórek macierzystych. Poruszy też temat eksperymentów na płodach, którymi kilkanaście miesięcy temu zainteresowała się cała Polska. To wtedy opinia publiczna poznała donos do prokuratury złożony przez działacza pro life, który zarzucał lekarzom eksperymentowanie na konających płodach. Co dziś wiemy na ten temat? I co mówi o tym sam prof. Maksymowicz?

Słuchaj piątego odcinka serialu "Eksperyment":

Pierwsze dwa odcinki mówiły o odpłatnych eksperymentach na ludziach z użyciem komórek mezenchymalnych czyli  "cudownego leku" produkowanego z galarety Whartona sznura pępowinowego.

W trzecim usłyszeliśmy, jak

Jedna poselska wrzutka Piechy uratowała biznes na komórkach macierzystych

Czwarty odcinek opowiadał o eksperymentach prof. Wojciecha Maksymowicza z chorymi na stwardnienie zanikowe boczne, czyli o cudach w Olsztynie za pieniądze chorych

Wszystkie odcinki dostępne w podcastach TOK FM.

Po emisji pierwszych odcinków głos krytyczny w sprawie odpłatnych eksperymentów z zastosowaniem komórek mezenchymalnych z galarety Whartona na wszelkie możliwe choroby, zabrali:

RZECZNIK PRAWO OBYWATELSKICH: RPO bada sprawę komercyjnych eksperymentów medycznych z wykorzystaniem komórek macierzystych.

Prof. Błażej Kmieciak o terapiach komórkowych: Lekarz sprzedający nadzieję gorszy niż uzdrowiciel.

Prof. Wiesław Jędrzejczak o terapiach komórkowych: "To jest oszustwo".

 a Ministerstwo Zdrowia obiecuje zakazać pobierania pieniędzy od chorych za udział w eksperymencie

Wymijające stanowisko zajęła partia Szymona Hołowni Polska2050, która przygarnęła prof. Maksymowicza po jego odejściu z rządu Zjednoczonej Prawicy.

Po emisji ocinka 4. poświęconego eksperymentom prof. Wojciecha Maksymowicza,

TOK FM o eksperymentach prof. Maksymowicza czyli o cudach w Olsztynie za pieniądze chorych

Profesor odniósł się do tej audycji na swoim FB TUTAJ. Jak zwykle skarży się: "Po raz kolejny stałem się obiektem ataku medialnego". Wkrótce zamieszczę swój komentarz do tego wpisu prof. Maksymowicza, jak zwykle pełnego manipulacji i mijania się z prawdą.

Dziennikarz TOK FM w dużej mierze w swoim serialu inspirował się artykułami, które od 3 lat zamieszczamy na debata.olsztyn.pl Za te artykuły mamy wraz z wydawcą i redaktorem naczelnym portalu Bogdanem Bachmurą dwa pozwy sądowe o naruszenie dóbr osobistych, od producenta preparatu z komórek mezenchymalnych, spółki PBKM oraz od spółki-córki PBKM - ITK, która funkcjonowała na terenie szpitala uniwersyteckiego w Olsztynie. Obecnie spóła zniknęła, po tym, jak Senat UWM odsprzedał 10% udziałów w tej spółce, a następnie dyrekcja szpitala uniwersyteckiego wypowiedziała jej umowę dzierżawy na budynek szpitalny.

PBKM i ITK żądają usunięcia 14 artykułów z portalu debata.olsztyn, wykupienia przeprosin w "Rzeczpospolitej", wpłat na wskazany cel pieniędzy przeze mnie oraz wydawcę i redaktora naczelnego portalu Bogdana Bachmurę. Cały koszt wpłat i procesu spółki PBKM i ITK wyliczyły na 352 tys. zł.

Adam Socha

Czytaj więcej: TOK FM: Komórki jako lek na wszystko. W Olsztynie chcieli eksperymentować na niemowlętach i...

KRS: w sprawie sędziego Juszczyszyna decydować może tylko Sąd Najwyższy

Szczegóły

Opublikowano: piątek, 21 październik 2022 19:48

Krajowa Rada Sądownictwa przyjęła 20 października stanowisko w sprawie doniesień medialnych dotyczących niewykonywania orzeczeń sądów powszechnych przez Prezesów Sądu Okręgowego w Warszawie i Sądu Rejonowego w Olsztynie. (Sprawa dotyczy m.in. sędziów Igora Tuleyi, Piotra Gąciarka z Warszawy i Pawła Juszczyszyna z Olsztyna).

Rada stwierdziła, że problem wynika ze sprzeczności między orzeczeniem Sądu Najwyższego, który zawiesił wymienionych sędziów w czynnościach służbowych a orzeczeniami sądów rejonowych, które nakazały Sądowi Okręgowemu w Warszawie i Sądowi Rejonowemu w Olsztynie dopuszczenie zawieszonych sędziów do orzekania.

Krajowa Rada Sądownictwa stwierdza, że wyłączną kompetencję do orzekania w sprawach sędziów ma Sąd Najwyższy. Prezesi wspomnianych Sądów powinni respektować jedynie rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego i tylko ten Sąd może uchylić orzeczone zawieszenie.

Krajowa Rada Sądownictwa prezentuje stanowisko, że sprawa sędziów ma charakter dyscyplinarny, a wyłączną kompetencję do orzekania ma w niej Sąd Najwyższy – jako organ postępowania dyscyplinarnego. Sądy powszechne, nakazując dopuszczenie zawieszonych sędziów do pełnienia obowiązków, orzekły poza swą właściwością, uzurpując kompetencje i wdzierając się w uprawnienia i kognicję Sądu Najwyższego

– czytamy w oświadczeniu KRS, kierowanej przez sędzię Dagmarę Pawełczyk-Woicką.

Rada przypomina też sądom i sędziom, że orzekanie poza kompetencjami jest nie tylko groźne dla systemu prawnego, ale wręcz nosi znamiona przestępstwa, a to może nieść za sobą określone konsekwencje.

Stanowi to naruszenie prawa, a tym samym ich orzeczenia pozbawione są wszelkiej mocy i nie wiążą prezesów sądów. Prezesi sądów obligowani są respektować orzeczenia Sądu Najwyższego w przedmiocie zawieszenia sędziego do czasu uchylenia tego środka przez Sąd Najwyższy. Wcześniejsze dopuszczenie sędziów do pracy na podstawie orzeczeń sądów powszechnych stanowiłoby zaś złamanie prawa i akt nieposłuszeństwa prawomocnym i wykonalnym orzeczeniom Sądu Najwyższego

– informuje Krajowa Rada Sądownictwa.

PEŁNA TREŚĆ OŚWIADCZENIA KRS

Sędzia Paweł Juszczyszyn, według zarządzenia prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie, został co prawda przywrócony do pracy, ale jednocześnie otrzymał zarządzenia o przeniesieniu do innego wydziału i wysłaniu na zaległy urlop. - Te decyzje będę kwestionował, te decyzje są podjęte z rażącym naruszeniem prawa - mówił Juszczyszyn do dziennikarzy. Dodał, że złoży skargę do do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.

Paweł Juszczyszyn pojawił się przed Sądem Rejonowym w Olsztynie w środę 1 czerwca chwilę po godzinie 8. Towarzyszyły mu ekipy telewizyjne stacji komercyjnych. Sędzia zaprosił ekipy do swojego pokoju pracy. Powiedział reporterom, że nie może jednak wrócić do orzekania z powodu zarządzeń, które otrzymał.

- Prezes Maciej Nawacki zdecydował o tym, że wysyła mnie przymusowo na urlop i jednocześnie podjął decyzję o tym, że przenosi mnie do wydziału rodzinnego z mojego macierzystego wydziału I cywilnego. Te decyzje będę kwestionował, te decyzje są podjęte z rażącym naruszeniem prawa, w szczególności decyzja o przeniesieniu mnie z wydziału cywilnego do rodzinnego - tłumaczył w środę Juszczyszyn.

Jak podkreślił, decyzja ta "nie spełnia ani wymogów merytorycznych, ani nie wypełnia warunków formalnych".

- Ja mam ponad 20-letnie doświadczenie w sprawach cywilnych i drugi co do długości staż w moim wydziale cywilnym, a Prawo ustroju sądów powszechnych wymaga uwzględnienia przy przenoszeniu sędziego do innego wydziału, który się zajmuje inną dziedziną, w szczególności

Sędzia Paweł Juszczyszyn dodał, że Prawo ustroju sądów powszechnych przewiduje w takim przypadku dowołanie do Krajowej Rady Sądownictwa, ale "my Krajowej Rady Sądownictwa nie mamy jako organu konstytucyjnego".

- Krajowa Rada Sądownictwa w obecnym składzie obsadzona niemal w całości przez polityków nie spełnia standardów konstytucyjnych, nie zapewnia w mojej sprawie niezależnego i bezstronnego rozstrzygnięcia. W tej Krajowej Radzie Sądownictwa choćby zasiada prezes mojego sądu Maciej Nawacki, od którego decyzji będę się odwoływał. W związku z tym, wraz z moim pełnomocnikiem prof. Michałem Romanowskim podjęliśmy decyzje, że nie będziemy składać odwołania od tej decyzji do Krajowej Rady Sądownictwa, tyko złożymy skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, który jest organem całkowicie bezstronnym, niezależnym od wpływu politycznego płynącego z kraju - tłumaczył w środę Juszczyszyn.

Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego uchyliła 23 maja decyzję o zawieszeniu olsztyńskiego sędziego Pawła Juszczyszyna. Konflikt rozpoczął się w lutym 2020 roku, gdy sędzia Juszczyszyn został zawieszony po tym, jak rozpatrując w listopadzie 2019 roku apelację w sprawie cywilnej, uznał za konieczne rozstrzygnięcie, czy sędzia nominowany przez nowo powstałą Krajową Radę Sądownictwa był uprawniony do orzekania w pierwszej instancji. W związku z powyższym w wydanym postanowieniu nakazał Kancelarii Sejmu przedstawienie list poparcia kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa. Decyzję o zawieszeniu sędziego podjęła Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego.

Jednak 25 maja sędzia Juszczyszyn w rozmowie z TVN24 mówił o kolejnych decyzjach podejmowanych przez prezesa Nawackiego w jego sprawie: o przeniesieniu go do wydziału rodzinnego oraz o wysłaniu na zaległy urlop.

Jak tłumaczył sędzia Juszczyszyn, zaległy urlop przysługuje mu za lata 2019-2020. Wysłał wniosek do Sądu Rejonowego w Olsztynie o udzielenie zaległego urlopu, ale na przełomie czerwca i lipca tego roku, tłumacząc, że "urlopu nie mógł wykorzystać wbrew swojej woli, po tym, jak zawiesiła go nielegalna Izba Dyscyplinarna".

Prezes Nawacki o przymusowym urlopie: to racjonalne z punktu widzenia pracodawcy

Sędzia Maciej Nawacki tłumaczył w telewizji wPolsce.pl powody, dla których sędzia Paweł Juszczyszyn musiał skorzystać z urlopu wypoczynkowego, który nie miał charakteru „przymusowego”, ale wynikał on wprost z przepisów kodeksu pracy. Prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie i członek prezydium KRS wyjaśnił też dlaczego sędzia Juszczyszyn będzie po urlopie orzekał w wydziale rodzinnym.

Wielu obywateli chciałoby być tak „szykanowanych”. Pan sędzia ma zaległy urlop od 2019 roku, a to oznacza, że przedawnia się on w tym roku. Gdybym więc nie wysłał go na urlop, to groziłoby mi postępowanie dyscyplinarne. Gdym nie podjął tej decyzji, to sprawa skończyłaby się kontrolą z inspekcji pracy oraz sprawą w sądzie pracy. Byłem więc zobligowany do udzielenia urlopu panu sędziemu – mówił sędzia dr Maciej Nawacki, członek prezydium KRS, a także Prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie, w którym może już orzekać sędzia Paweł Juszczyszyn.

W sądzie wciąż obowiązują przepisy „covidowe”. W tym wypadku pan sędzia wraca do pracy, ale jego referat (po niemal dwóch latach absencji - red.) jest pusty, gdyż sprawy przydzielane są w sposób losowy. Trzeba więc odbudować jego referat. Gdyby więc nie skorzystał z urlopu i przychodził do sądu, to efekt byłby taki, że pan sędzia nie mógłby prowadzić żadnej sprawy „z marszu”. Nic by więc nie robił i to na koszt podatnika. Dlatego zasadnym było udzielenie mu urlopu i zbudowanie referatu w trakcie jego trwania. Każdy mój ruch jest przedstawiany przez media jako „szykany”. Tymczasem, to Izba Dyscyplinarna przywróciła go do orzekania więc paliwo dla protestu się wyczerpało – dodał sędzia Nawacki w rozmowie z telewizją wPolsce.pl.

Przeniesienie do wydziału rodzinnego

Dlaczego jednak sędzia Paweł Juszczyszyn został przesunięty z wydziału cywilnego sądu do wydziału rodzinnego? Sędzia Nawacki słusznie nie widzi w tej sprawie niczego szczególnego.

Sam byłem kiedyś przeniesiony z wydziału karnego do wydziału gospodarczego. W sytuacji, w której wydziały rodzinne są obciążone ponad miarę, mamy wojnę na Ukrainie i względem dzieci ukraińskich należy wydawać szybkie decyzje, to mamy do czynienia z sytuacją, która nie powinna budzić kontrowersji. Wiele spraw ponadwymiarowo zostało wtłoczonych do wydziałów rodzinnych. Następują więc przesunięcia sędziów i asystentów do tych wydziałów. Już kilka miesięcy temu przesunąłem sędziego z wydziału karnego do rodzinnego – tłumaczył sędzia Maciej Nawacki.

Trzeba też pamiętać, że do tych obłożonych wydziałów rodzinnych nie można kierować asesorów. Istnieje tu prawny zakaz. Trzeba więc kierować tam sędziów z doświadczeniem życiowym oraz zawodowym. Dlatego sędzia Juszczyszyn tam trafił
– dodał.

Przypomnijmy, że w październiku 2022 roku Paweł Juszczyszyn wygrał z Polską przed ETPC. Trybunał przyznał sędziemu Juszczyszynowi 30 tys. euro zadośćuczynienia.

Trybunał stwierdził, że celem zastosowania przeciwko niemu środków dyscyplinarnych było ukaranie go za ocenę statusu sędziów powołanych z udziałem nowego KRS.

Sędzia Juszczyszyn rozpatrując apelację w sprawie cywilnej, uznał za konieczne rozstrzygnięcie, czy sędzia nominowany przez obecną Krajową Radę Sądownictwa był uprawniony do orzekania w pierwszej instancji. W wydanym postanowieniu nakazał Kancelarii Sejmu przedstawienie m.in. list poparcia kandydatów do KRS. Wkrótce potem Minister Sprawiedliwości odwołał sędziego Juszczyszyna z delegacji. Dodatkowo, wszczęto przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne.

4 lutego 2020 r. sędzia Paweł Juszczyszyn został zawieszony w czynnościach przez ówczesną Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego w związku z prowadzonym wobec niego postępowaniem dyscyplinarnym. Ponadto ID SN uchwaliła zmniejszenie jego wynagrodzenia o 40 proc. na czas trwania zawieszenia.

Sędzia Juszczyszyn nie zgodził się z tym rozstrzygnięciem i wystąpił z pozwem przeciwko swojemu pracodawcy olsztyńskiemu Sądowi Rejonowemu, którego prezesem jest sędzia Maciej Nawacki, o przywrócenie do pracy, do orzekania. W pierwszej instancji sprawę rozpatrywał Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Rejonowego w Bydgoszczy. Sąd ten orzekł, że sędziemu Juszczynowi przysługują wszelkie prawa i obowiązki służbowe wynikające z powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego w Olsztynie, a uchwała Izby Dyscyplinarnej SN pozostaje bez wpływu na jego prawa i obowiązki. Nakazał Sądowi Rejonowemu w Olsztynie dopuszczenie sędziego do wykonywania tych wszystkich praw i obowiązków służbowych, a w szczególności do pełnienia funkcji orzeczniczej.

Od tego wyroku apelacje złożyły bydgoska prokuratura oraz sędzia Maciej Nawacki, jako prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie. Niedawno zostały one oddalone przez Sąd Okręgowy, a samo orzeczenie stało się prawomocne.

To jednak nie koniec. Sędzia Juszczyszyn postanowił złożyć bowiem również skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.
Zarzucił w niej m.in. naruszenie prawa do sądu w zakresie w jakim gwarantuje ono prawo do rozpoznania sprawy przez sąd niezależny, bezstronny i ustanowiony ustawą. Takim sądem, zdaniem skarżącego, nie była Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego. Istotne tutaj były bowiem okoliczności jej utworzenia, jak również fakt, iż orzekają w niej sędziowie powołani przez tzw. neoKRS.

Sędzia Juszczyszyn zarzucił również naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego gwarantującego prawo do ochrony reputacji. Ta została bowiem naruszona poprzez zawieszenie go w czynnościach służbowych. Ponadto stwierdzenia zawarte w uchwale Izby Dyscyplinarnej miały godzić w jego dobre imię.

W skardze zarzucono także naruszenie art. 18 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, stanowiącego o granicach stosowania ograniczeń praw. Sędzia podniósł, że ograniczenie jego prawa do prywatności nastąpiło dla realizacji celów nieprzewidzianych w przepisie, tj. po to, by zastraszyć skarżącego i innych sędziów oraz zniechęcić ich do działań mających na celu weryfikację legalności powołań sędziów nominowanych w upolitycznionej procedurze.
ETPC: Naruszono trzy przepisy Konwencji

W pierwszej kolejności ETPC uwzględnił zarzut naruszenia art. 6 Konwencji stanowiący o prawie do sądu. Trybunał powtórzył tutaj argumentację ze sprawy Reczkowicz przeciwko Polsce, zgodnie z którą proces powoływania sędziów do Izby Dyscyplinarnej SN był wadliwy z uwagi na to, że Krajowej Radzie Sądownictwa, jako organowi rekomendującemu, brakowało niezależności. Nie był to zatem sąd powołany z mocy prawa.

Trybunał uwzględnił również naruszenie art. 8 Konwencji. ETPC wskazał bowiem, że tak długie zawieszenie w czynnościach (ponad 2 lata) musiało wpłynąć w znaczącym stopniu na jego życie prywatne.

ETPC stwierdził również naruszenie art. 18 Konwencji. Trybunał zauważył, że zmiany wprowadzone do systemu sądownictwa w Polsce miały na celu osłabienie niezawisłości sędziowskiej, a sądy krajowe zostały narażone na ingerencję władzy wykonawczej i ustawodawczej.
Zdaniem Trybunału uznanie orzeczenia sędziego Juszczyszyna za przewinienie dyscyplinarne, które uzasadniało zawieszenie go w czynnościach było sprzeczne z podstawowymi zasadami sądownictwa.

Trybunał uznał zatem, że nadrzędnym celem środków dyscyplinarnych wymierzonych w sędziego Juszczyszyna było ukaranie go za ocenę statusu sędziów powołanych z udziałem tzw. neoKRS i zniechęcenie do podejmowania takich czynności.

ETPC przyznał sędziemu Juszczyszynowi 30 tys. euro zadośćuczynienia.

(opracował A.Socha, źródło: tvn24, tv wpolsce.pl)

Fotomontaż: posiedzenie KRS, w dolnym lewym rogu sędzia Maciej Nawacki, prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie, u góry sędzia Paweł Juszczyszyn

Czytaj więcej: KRS: w sprawie sędziego Juszczyszyna decydować może tylko Sąd Najwyższy