Debata marzec2023 okl

logo flaga polukr

 

 

 

Prosimy Czytelników i Przyjaciół o wpłaty na wydawanie miesięcznika „Debata” i portalu debata.olsztyn.pl. Od Państwa ofiarności zależy dalsze istnienie wolnego słowa na Warmii. Nr konta bankowego Fundacji „Debata”: 26249000050000450013547512. KRS: 0000 337 806. Adres: 10-686 Olsztyn, ul. Boenigka 10/26.

wtorek, marzec 21, 2023
  • Debata
  • Wiadomości
    • Olsztyn
    • Region
    • Polska
    • Świat
    • Urbi et Orbi
    • Kultura
  • Blogi
    • Łukasz Adamski
    • Bogdan Bachmura
    • Mariusz Korejwo
    • Adam Kowalczyk
    • Ks. Jan Rosłan
    • Adam Jerzy Socha
    • Izabela Stackiewicz
    • Bożena Ulewicz
    • Mariusz Korejwo
    • Zbigniew Lis
    • Marian Zdankowski
    • Marek Lewandowski
  • miesięcznik Debata
  • Baza Autorów
  • Kontakt
  • Jesteś tutaj:  
  • Start
  • Wiadomości
  • Olsztyn
  • Kula w łeb od Xawerego Dunikowskiego

Olsztyn

Kula w łeb od Xawerego Dunikowskiego

Szczegóły
Opublikowano: środa, 15 marzec 2023 21:23
Bogdan Bachmura

Gdy piszę te słowa Rosja gromadzi swoje wojska na wschodzie Ukrainy i w rocznicę rozpoczęcia wojny szykuje się do wielkiej ofensywy. Trudno zliczyć rodzaje oraz ilość sankcji jakie spadły na Rosję w ostatnim roku. Tym bardziej ciężko o rachunek niezliczonych form pomocy i solidarności z Ukraińcami i Ukrainą. Także tych symbolicznych.

Olsztyn miał tutaj do odrobienia zadanie szczególne. W mig zrozumiał to prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz, gdy 3 marca 2022 r. na konferencji prasowej ogłosił konieczność natychmiastowego usunięcia Pomnika Wdzięczności Armii Radzieckiej z Olsztyna, by po kilku godzinach radykalnie zmienić zdanie, ogłaszając się strażnikiem jego ideowego przesłania. Zapewne nigdy się nie dowiemy, kto w tej sprawie tak skutecznie interweniował, że prezydent ośmieszył siebie i sprawowany urząd.

W ciągu ostatnich jedenastu miesięcy wiele w sprawie „szubienic” się zmieniło. Przede wszystkim pomnik został wykreślony z rejestru zabytków, a wojewoda na podstawie tzw. ustawy dekomunizacyjnej wydał decyzję o usunięciu go z przestrzeni publicznej. I w tym kierunku, pomimo zapowiedzi prezydenta o dalszej, niezłomnej walce, wszystko wydaje się zmierzać.

Dzisiaj bardziej niż kiedykolwiek jestem przekonany, że ten stempel sowieckiego panowania powinien z Olsztyna zniknąć. Choć być może dobrze się stało, że trwa to tak długo. Dzięki temu otrzymaliśmy przecież unikalną, regionalną lekcję historii, podczas której dotknęliśmy zasadniczych pytań o prawdę, znaczenie przekazu historycznego, istotę zbiorowej pamięci. Osią tej lekcji jest forma i czas. Czy zatem upływający czas powoduje – jak twierdzi profesor historii Robert Traba – że istotą pomnika przestaje być jego wartość ideologiczna, a staje się nią wartość artystyczna? Czy my, obywatele, pod nieobecność artysty, mamy prawo wynegocjować w demokratycznym dialogu i nadać dziełu artystycznemu nowy sens? Czy są jakieś granice takich negocjacji?

Inne pytanie dotyczy ochrony pomników jako „świadków historii”. Rozważania co i w jakich okolicznościach zasługuje na taki status zostawiam na inną okazję. Jednak bezsprzecznie cechą każdego świadka jest wiarygodność i stałość zeznań. Tylko co nam z takiego świadka historii, na którego „zeznania” sami zamierzamy wpływać? A tak właśnie postąpił prezydent Grzymowicz, który w korespondencji do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków stwierdził, że pomnik Xawerego Dunikowskiego gloryfikuje Armię Czerwoną, której spadkobiercą poczuwa się obecna armia Federacji Rosyjskiej. A teraz ogłosił na konferencji prasowej, że Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej już nie kojarzy się społeczeństwu z tamtym systemem, że nie zawiera żadnych napisów i po odpowiedniej korekcie nazwy i samego pomnika spełnia wyłącznie funkcję edukacyjną. W ten oto sposób uwolnił siebie i społeczeństwo od ciężaru obciążającej pamięci. Niestety, ta diagnoza to nie wyrok sądu, bo wtedy z takiego orzekania Grzymowicz musiałby się wyłączyć. Ale gdy to wszystko robi i firmuje były komunista, negocjując sam ze sobą, to i tak chichot historii jest wystarczająco donośny.

Jak łatwo zauważyć, nie ma w tym wszystkim miejsca na prawdę. Takie słowo w ogóle nie pada.

Nie tylko prawdę o totalitarnym systemie, która ma być reedukowana, ale na prawdę o samym Dunikowskim. Jedyna wygodna prawda jaka po nim pozostała, jaką mamy kultywować, to artystycznej forma pomnika. O to, co „artysta miał na myśli” i dlaczego, nikt nie pyta. Po usunięciu sierpa i młota takie kwestie przestały być istotne. Ale czy na pewno? Każdy, kto zagłębił się w życiorys Dunikowskiego musi przyznać, że był to człowiek z krwi i kości. Wyrazisty, wręcz porywczy, do tego stopnia, że był stanie zabić człowieka. Próbuję oddać głos Dunikowskiemu i zrozumieć, jak zachowałby się gdyby dzisiaj żył, bo to jedyny sposób na przywrócenie mu roli podmiotu i należnej roli. Jakie zatem stanowisko zająłby w sporze o swoje dzieło artysta? A może należałoby zapytać, jaki artysta zgodziłby się, aby z jego dzieła zrobić „świadka historii”, który okresowo zmienia zeznania? Potraktować je jak ozdobną ramę w którą można oprawiać ideowo poprawne narracje, wsadzić w nią zabawy sylwestrowe, uroczystości Bożego Ciała, przemarsz Orszaku Trzech Króli, a na co dzień pejzaż strzeżonego parkingu. „Mój” Dunikowski, taki o jakim czytałem i słyszałem, najprawdopodobniej strzeliłby autorom takich pomysłów w łeb. Albo byłby nadal dumny z ideowego przekazu swojego dzieła, uważając je za „wiecznie żywe” i obstając przy jego pozostawieniu, albo spaliłby się ze wstydu, uderzył w pierś za kolaborację ze zbrodniarzami i wnioskował o jego natychmiastową rozbiórkę.

Być może nie jest przypadkiem, że ta szczególna lekcja historii została właśnie nam zadana do odrobienia. Nie mam wątpliwości, że właśnie nasze miasto i region jej szczególnie potrzebuje. Tymczasem czas mija, ale nie słyszę, żeby ktoś brał się za jej odrabianie. Takie sygnały nie płyną z uczelni, z IPN-u, Instytutu Północnego czy wreszcie Kościoła. Pomnik zniknie i miasto wróci do swojego prowincjonalnego snu ziemi „wyzwolonej”.

Wszystko byłoby o wiele łatwiejsze, gdyby nie ten Władimir Putin i uparcie broniący się Ukraińcy. Gdyby nie to, bezimienna, wykuta przez Dunikowskiego w kamieniu broń mogłaby symbolizować pełne menu uzbrojenia i sojuszy, dopasowanych do czasu i potrzeb, krasnoarmiejec mógłby robić za uniwersalnego partyzanta słusznej sprawy, a puste miejsce po sierpie i młocie to wymarzone miejsce na unijne gwiazdki lub inne okolicznościowo pożądane symbole. Tymczasem niektórzy uparli się by posłuchać Putina oraz prezydenta Grzymowicza i widzą w „wyzwoleńczej” symbolice „szubienic” złowrogi cień „wyzwalania” Ukrainy przez Armię Federacji Rosyjskiej. Wprawdzie prezydent szybko zmienił zdanie, ale Putin nie odpuszcza. Tymczasem Ukraińcy zdemontowali nawet pomnik carycy Katarzyny II w Odessie i ze zdumieniem patrzą na miasto rządzone przez pupilka Agencji TASS i radnych Koalicji Obywatelskiej.

Choć wydaje się, że i na to można szybko zaradzić. Wystarczy „demokratycznie wynegocjować”, że schody i pylony pomnika tworzą bramę do wolnej Ukrainy, czołg to symbol pędzących na pomoc Ukrainie niemieckich Leopardów, a krasnoarmiejec z czystą flagą to symbol poddającej się Rosji lub – do wyboru - dezerter z rosyjskiej armii. Tyle możliwości..., a Dunikowski przecież nie żyje.

Bogdan Bachmura

Tweet
Pin It
  • Poprzedni artykuł
  • Następny artykuł

Skomentuj

Komentuj jako gość

    0

    Biorą udział w konwersacji

    Komentarze (8)

    • Sortuj - najpierw najstarsze
    • Sortuj - najpierw najnowsze
    • Subskrybuj poprzez e-mail
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      wygonisz czlowieka ze wsi, ale wsi z czlowieka nigdy. tu jest to samo pzpru z czlowieka nie wygonisz, jego kumpel ze stowarzyszenia Tak dla Portfela!, milionami wspiera bylych agentów, ten sam swiat te same poglady

      około 4 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - inny gość

      Odnośnik bezpośredni

      Dbając o swoje zdrowie omijam wszelkie dywagacje na temat "szubienic". Bo ileż można zajmować się tym tematem.

      około 4 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      KULA DLA MORDERCOW COVIDOWYCH



      DR ZBIGNIEW MARTYKA -“Podsumowanie “KoronoŚwirusowej” globalistycznej ściemy 2020-2022…

      https://rumble.com/v2daqdk-podsumowanie-koronowirusowej-globalistycznej-ciemy-2020-2022.html

      około 4 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Rachela

      Odnośnik bezpośredni

      Sz. P. Redaktorze... już nudzą się nam te wierszówki o pomniku bo wszystkim, wszędzie kojarzy się on poprawnie z "szubienicami" i tamtymi bandziorami... a może by tak podnieść temat - czemu kościół katolicki w Polsce, na świecie i protestancki w Rosji nie WALCZY o życie krzywdzonych i zabijanych kobiet i dzieci na wojnie..?! Wprost przeciwnie...

      około 4 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      A w Polin zbrodniarze nadal reklamują te berbeluche.. .. “Od jesieni liczba uznanych ciężkich NOP- òw po szprycy na C19 w wielu krajach związkowych RFN podwoiła się – podaje FAZ. Jedna osoba na ponad 200 tys. zaszczepionych otrzymuje już stałe świadczenie rentowe z powodu trwałych szkòd na zdrowiu po “eliksirze”….
      https://twitter.com/agnieszkawolsk9/status/1636024414893486082


      Blisko 4 mln z kieszeni podatnika poszło już na odszkodowania dla ofiar “100% bezpiecznych” szprcach na C19. Spora grupa poszkodowanych, ktòrym już przyznano świadczenia, to dzieci lub młodzież…

      https://twitter.com/agnieszkawolsk9/status/1636324178151211010

      około 4 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      Dr David Martin: Eksplozja nowotworów, zawałów i chorób po zastrzykach na C19!…..

      https://wolnosc.tv/dr-david-martin-eksplozja-nowotworow-zawalow-i-chorob-po-zastrzykach-na-c19/

      około 4 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      Odnośnik bezpośredni

      Zetrzeć na proch to sowieckie straszydło !

      około 4 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz
    • Gość - Gość

      W odpowiedzi na: Gość - Gość
      Odnośnik bezpośredni

      Daj se spokój banderowcu.

      około 2 dni temu http://maps.google.com/maps?z=15&q=,
      0 Lubię Podziel się Krótki URL: Facebook Twitter Google Plus Odpowiedz

    Wyróżnione

    Lubiane

    System komentarzy oparty o Komento

    Komentarze

    Tytuł nie jest przypadkowy. Ja zaczerpnąłem go z powieści Hanny Malewskiej a ona z listu Św. Pawła do Koryntian (Przemija bowiem postać tego świata (1...
    Przemija postać świata*
    5 godzin(y) temu
    Nie mogę. Nie czuję się upoważniony do reprezentowania Kościoła -ani naszego ani Cerkwi Prawosławnej - to jest kościół ortodoksyjny a nie protestancki...
    Przemija postać świata*
    6 godzin(y) temu
    Artykuł podpisałem, to chyba wystarczy. Pomyliłem się co do Rosji, nie tylko ja zresztą. Rosjanie, jak zresztą każdy, podejmują decyzje zgodnie ze swo...
    Przemija postać świata*
    6 godzin(y) temu
    miasto szubrawców, kapusiów i ich pomiotów
    Ile kosztowała filmowa propaga...
    7 godzin(y) temu
    "JPRDL
    Słyszeliście co on powiedział?".

    https://twitter.com/szef_dywizji/status/1637789312358948866?cxt=HHwWhICxwfiszLotAAAA
    T.Krzyżak: Dokumenty nie pozwa...
    8 godzin(y) temu
    Miasto nieliczonych inwestycji obsypane nagrodami? To żart?
    Od czasu przystąpienia Polski do UE ( 2004r. !!!) i powstania możliwości finansowania dot...
    Ile kosztowała filmowa propaga...
    9 godzin(y) temu

    Ostatnie blogi

    • Modlitwa kardynała de Richelieu Bogdan Bachmura Tyle znanych osób i organizacji zatroskanych o dobre imię Jana Pawła II wzywa i apeluje o natychmiastowe działanie, że z… Zobacz
    • Nienasycenie Adam Kowalczyk Na początku istnienia Rosji, a właściwie Moskwy, niewiele wskazywało na to, że stanie się ziemią ludzi nienasyconych. Ludzi, których mózgi… Zobacz
    • Suwerenność na miarę naszych możliwości Bogdan Bachmura Parafrazując Winstona Churchilla można powiedzieć, że jeszcze nigdy tak niewielu, nie zawdzięczało tak wiele, tak niewielkim pieniądzom. Wysokość kwoty o… Zobacz
    • Bezpieczeństwo na Wschodzie Adam Kowalczyk Pół roku temu pisałem o podniesionym przez Marka Budzisza temacie sojuszu, a nawet federacji z Ukrainą. To o czym pisał… Zobacz
    • 1

    Najczęściej czytane

    • Uchwała Sejmu w sprawie obrony dobrego imienia św. Jana Pawła II
    • Prowokacja rosyjskiego ambasadora i "polskich patriotów" w Pieniężnie
    • Łajba "Olsztyn" tonie, a "kapitan" szykuje się do ucieczki
    • Polecamy lutowy numer miesięcznika "Debata"
    • Wójt Gietrzwałdu zaatakował lidera komitetu referendalnego. Oświadczenie Jacka Wiącka
    • Olsztyńskie Wodociągi nie uzyskały zgody na nowe taryfy. Grożą upadłością
    • "Wójt mija się z prawdą i manipuluje mieszkańcami Gietrzwałdu". Sprostowanie wywiadu z J.Kasprowiczem
    • Kim jest Marek Żejmo (autor książki "Liderzy podziemia Solidarności")? (cz.2)
    • Ks. K. Paczos: "Czy Kościół umiera?" Zapis audio wykładu w Olsztynie
    • Holenderska gazeta zastanawia się, czy olsztyńskie "szubienice" wytrzymają atak polskich ikonoklastów?
    • Debatka czyli polityczne prztyczki i potyczki (3)
    • "Prezydencie Olsztyna, pracownicy nie najedzą się pana tramwajami i betonem"

    Wiadomości Olsztyn

    • Olsztyn

      • Zapraszamy 21 marca na XIII Koncert Charytatywny „Wspieramy Stypendium im. Marcina Antonowicza”

        2023-03-20 18:39:40

        Koncert tradycyjnie odbędzie się w III LO w Olsztynie przy ul. Sybiraków 3. we wtorek 21 marca...

      • Ile kosztowała filmowa propaganda sukcesu Piotra Grzymowicza?

        2023-03-20 17:45:34

        Prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz pochwalił się swoimi sukcesami za ostatnie 3 lata, w formie...

      • Kula w łeb od Xawerego Dunikowskiego

        Bogdan Bachmura 2023-03-15 21:23:41

        Gdy piszę te słowa Rosja gromadzi swoje wojska na wschodzie Ukrainy i w rocznicę rozpoczęcia wojny...

    Wiadomości region

    • Region

      • Debatka czyli polityczne prztyczki i potyczki (3)

        2023-03-04 23:03:41

         Rubryka nie całkiem poważna, poświęcona polityczkom i politykom z Warmii i Mazur lub goszczącym na...

      • Marszałek ogłosił konkurs na dyrektora Teatru Jaracza. Zb. Brzoza nie będzie startował

        2023-03-01 05:20:43

        Władze województwa zdecydowały o rozpisaniu konkursu na dyrektora dla teatru w Olsztynie i...

      • Odpowiedzi wójta Gietrzwałdu na pytania dotyczące Centrum Dystrybucyjnego LIDLA

        2023-02-28 18:09:45

        Na pytania wysłane 18 stycznia dotyczące planowanej inwestycji, budowy Centrum Dystrybucyjnego LIDLA...

    Wiadomości Polska

    • Polska

      • Wyborcza: Tylko wspólna, wielka lista opozycji wygra z PiS

        2023-03-20 10:48:38

        Opozycja ma tylko jedną opcję, by rządzić po jesiennych wyborach - tak wynika z sondażu Kantar...

      • Raport Krytyki Politycznej: Wyborcy PiS są bardziej zmobilizowani i radośni. Wyborcy KO są przygnębieni i fanatyczni

        2023-03-19 18:39:46

        Krytyka Polityczna opublikowała raport z badań preferencji wyborczych, przeprowadzonych przez...

      • Czy kard. Wojtyła krył ks. Sadusia?

        2023-03-19 18:00:26

        Na podstawie dokumentów IPN nie da się postawić tezy, że kardynał Karol Wojtyła ukrywał za granicą...

    O debacie

    • O Nas
    • Autorzy
    • Święta Warmia

    Archiwum

    • Archiwum miesięcznika
    • Archiwum IPN

    Polecamy

    • Klub Jagielloński
    • Teologia Polityczna

    Informacje o plikach cookie

    Ta strona używa plików Cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i możliwości zmiany ustawień Cookies w przeglądarce.