Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego oraz Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie zapraszają na uroczystość umieszczenia na Domu Polskim w Olsztynie tablicy pamiątkowej dedykowanej Janowi Baczewskiemu.
– Warmiakowi, animatorowi ruchu polskiego w Prusach Wschodnich w okresie międzywojennym, współtwórcy Związku Polaków w Prusach Wschodnich i Związku Polaków w Niemczech.
Uroczystość odbędzie się w dniu 10 listopada br. (czwartek) o godz. 12:00 w siedzibie Instytutu Północnego, ul. Partyzantów 87 w Olsztynie. Wydarzenie stanowi element obchodów 100. rocznicy powstania Związku Polaków w Niemczech.
Jan Baczewski (ur. 13 grudnia 1890 r. w Gryźlinach, zm. 20 czerwca 1958 r. w Gdańsku) – organizator szkolnictwa polskiego, działacz ruchu polskiego w Niemczech.
Absolwent gimnazjum w Braniewie i szkoły rolniczej w Olsztynie.
Inicjator powstania 17 szkół polskich na południowej Warmii. W sejmie pruskim (1922-1928) walczył o prawa Polaków i innych mniejszości narodowych w Niemczech. W wyniku jego działań sejm pruski wydał ordynację szkolną dla mniejszości narodowych, dzięki której powstało 66 szkół i 2 gimnazja w Niemczech oraz 15 szkół na Warmii. Od 1945 r. był burmistrzem Dębna Lubuskiego oraz posłem do Sejmu Ustawodawczego (1947-1952) z ramienia ZSL.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Jan Baczewski był sekretarzem Polskiej Partii Ludowej, kierownikiem Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego (1919 r.). Był zwolennikiem ustalenia granic Polski z Niemcami w oparciu o prawa historyczne. W marcu 1920 r., wspólnie z Robertem Bilitewskim, przedłożył rządowi polskiemu w Warszawie opis sytuacji społecznej, politycznej i kulturalnej na Warmii i Mazurach. Był współzałożycielem Związku Polaków w Prusach Wschodnich (1920 r.) i Polsko-Katolickiego Towarzystwa Szkolnego na Warmię, kierownikiem IV Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech, obejmującej Prusy Wschodnie. Był również członkiem Rady Nadzorczej Związku Spółdzielni Polskich w Niemczech. Pomimo jego zaangażowania, kierownictwo Związku Polaków pozbawiło go wszystkich stanowisk.
Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen (1939-1945).
W 1961 r. ukazał się jego pamiętnik pt. "Wspomnienie Warmiaka". Jest patronem Publicznej Szkoły Podstawowej SPSK w Gryźlinach.
(sa)
Skomentuj
Komentuj jako gość