Dziś obchodzimy 80. rocznicę śmierci Seweryna Pieniężnego, redaktora i wydawcy „Gazety Olsztyńskiej”, zamordowanego 24 lutego 1940 roku w niemieckim obozie koncentracyjnym Hochenbruch, w Prusach Wschodnich. Tradycyjnie w tym dniu pamięć redaktora uczci Warmińsko-Mazurskie Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, oddział w Olsztynie.
Dziennikarze złożyli już wieniec pod pomnikiem Seweryna Pieniężnego przy Olsztyńskich Zakładach Graficznych, o 11:00 rozpoczną się obchody centralne przy grobie Seweryna Pieniężnego na cmentarzu komunalnym w Olsztynie. W południe zostanie odprawiona msza święta w bazylice katedralnej św.Jakuba w intencji ludzi słowa i pióra.
Po mszy uczestnicy przejdą szlakiem redakcji i drukarń „Gazety Olsztyńskiej”. Szlak zakończy się przy głazie poświęconym Sewerynowi Pieniężnemu na olsztyńskim Podzamczu.
We wtorek 25 lutego zostaną ogłoszone wyniki X Konkursu Dziennikarskiego im. Seweryna Pieniężnego za materiały dziennikarskie opublikowane w 2019 roku. Zostanie wręczona Nagroda Główna i Wyróżnienia Honorowe, Nagroda Wolności Słowa im. ks. Benedykta Przerackiego, Nagroda dla Młodego Dziennikarza. Gala odbędzie się w ratuszu miejskim w Olsztynie o godz. 16.00.
Seweryn Pieniężny urodził się w Olsztynie, w 1890 roku roku. Był synem Seweryna Pieniężnego (współwydawcy „Gazety Olsztyńskiej”) i Joanny z Liszewskich, pracującej w redakcji „Gazety Olsztyńskiej”. Po ukończeniu szkół w Olsztynie, w 1910 roku rozpoczął działalność publiczną, pełniąc szereg funkcji, był m.in. wiceprezesem Komitetu Centralnego Związku Polaków w Prusach Wschodnich. Wcielony do armii pruskiej, był żołnierzem podczas I wojny św. Po wojnie, w 1918 przejął obowiązki kierownika redakcji „Gazety Olsztyńskiej”, które stało się głównym pismem polskim na Warmii.
Oprócz druku gazet Pieniężny wydawał również polskie podręczniki szkolne, ulotki i odezwy oraz książki o tematyce religijnej i świeckiej. Wydał m.in. „Pieśni mazurskie” Michała Kajki, niektóre prace ks Walentego Barczewskiego oraz „Krzyżaków” Henryka Sienkiewicza.
7 września 1939 do redakcji „Gazety” wkroczyło gestapo. Seweryn Pieniężny został aresztowany, gdy nadzorował skład gazety przy linotypie. Wydawnictwo „Gazety Olsztyńskiej” został zlikwidowane, a urządzenia drukarskie przejęła redakcja niemieckiej gazety „Allensteiner Zeitung”. Wszystkie książki z archiwum Pieniężnego zostały wysłane na przemiał, a jego dom zburzono stawiając w jego miejscu szalet publiczny umieszczając na nim niemiecki napis „Schandfleck” (pol. miejsce hańby). Dzisiaj w tym miejscu stoi Muzeum Gazety Olsztyńskiej.
24 lutego 1940 Seweryn Pieniężny został pobity, zmuszony do wykopania grobu i rozstrzelany w obozie koncentracyjnym w KZ Hohenbruch koło Kłajpedy. Przed śmiercią miał wykrzyknąć Jeszcze Polska nie zginęła. Pogrzeb odbył się dopiero po ekshumacji w 1946, jego prochy spoczywają obecnie na Cmentarzu Komunalnym w Olsztynie.
Po aresztowaniu Seweryna prześladowania ze strony Niemców spotkały jego żonę. Została aresztowana w grudniu 1939 i wywieziona do Ravensbrück, później do olsztyńskiego więzienia.
Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z dnia 29 maja 1946 „za wybitne zasługi w pracy narodowej, społecznej i kulturalno-oświatowej na Warmii i Mazurach” został pośmiertnie odnaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy.
Na cześć Seweryna Pieniężnego miasto Melzak otrzymało nazwę Pieniężno.
(sa)
Skomentuj
Komentuj jako gość