Teksty

Otrzymaliśmy list wójt Purdy Teresy Chrostowskiej z prośbą o nagłośnienie braku zgody Rady Gminy Purda na działania podjęte przez prezydenta Olsztyna, przyłączenia 235 ha gminy Purda do gminy Olsztyn. 

Szanowni Państwo,

jestem Wójtem Gminy Purda, położonej w powiecie olsztyńskim w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Olsztyn (województwo warmińsko-mazurskie). W ostatnim czasie nasza gmina mierzy się z największym problemem od kilku lat. Ma to związek z zamiarem Pana Roberta Szewczyka, Prezydenta Olsztyna, który chce przyłączyć część naszej gminy do miasta Olsztyna w celu przeniesienia tam instytucji świadczących usługi dla wymiaru sprawiedliwości (była to jedna z obietnic wyborczych Pana Prezydenta).

Chodzi tutaj o teren powierzchni 235 ha (kilkadziesiąt boisk piłkarskich). Są to jedne z niewielu terenów inwestycyjnych, które posiada gmina. Ich przejęcie przełoży się negatywnie na rozwój gminy, a także na sytuację ekonomiczną oraz gospodarczo-społeczną jej mieszkańców. Dochody gminy spadną, nie będziemy mieli możliwości tworzenia nowych miejsc pracy, przez co gmina pogrąży się w stagnacji.

Rozumiemy potrzebę zmiany lokalizacji m.in. sądu czy aresztu śledczego, ale nie chcemy by mieszkańcy gminy Purda spłacali wyborcze obietnice Prezydenta Olsztyna. Dodać należy, że będzie to likwidacja całej miejscowości (Stary Olsztyn) z granic administracyjnych gminy Purda, a także likwidację działających tam organizacji społecznych i kół gospodyń wiejskich. Wychodząc Panu Prezydentowi na przeciw, w ramach kompromisu zaproponowaliśmy kilka rozwiązań, które niestety nie spotkały się z odzewem i aprobatą Pana Roberta Szewczyka.

Pan Prezydent na potrzeby swojego przedsięwzięcia potrzebuje od 8 do 15 hektarów, obecnie chce nam odebrać 235 ha. Nie chcemy by mieszkańcy płacili za błędy włodarzy miasta Olsztyna. Chaos planistyczny w Urzędzie Miasta Olsztyna oraz wyprzedaż gruntów, na których mogłyby powstać wymienione przez Pana Prezydenta instytucje deweloperom to tylko niektóre z przyczyn powstałego konfliktu. Zamiar Pana Prezydenta odbieram jako zamach na naszą gminę. To nie tylko spór Dawidem z Goliatem, gminy wiejskiej z gminą miejską, ubogiego sąsiada z bogatym samorządem Olsztyna, to walka o zasady samorządności i wolności wyboru.

Licząc na Państwa wsparcie, zwracam się z prośbą o nagłośnienie i opisanie tego konfliktu.

Wójt Gminy Purda

Teresa Chrostowska

Wysłałem pytanie do wójt Purdy, by odniosła się do argumentu prezydenta Olsztyna, że dla tej działki w planie zagospodarowania przestrzennego gmina Purda wpisała „uciążliwy przemysł”. Prezydent powiedział, że nie może pozwolić, by inwestycje przemysłowe powstały w bezpośrednim sąsiedztwie domów mieszkańców Olsztyna. Oto odpowiedż:

Szanowny Panie Redaktorze,

"Opracowywany projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na wspomnianym terenie obejmuje zabudowę mieszkaniową wielorodzinną, zabudowę mieszkaniową wielorodzinną z usługami, tereny usług handlu, handlu wielkopowierzchniowego oraz tereny usług i produkcji, wraz z koniecznymi terenami zieleni i komunikacji.

W przepisach projektu planu zdefiniowano usługi nieuciążliwe jako działalność służącą zaspokajaniu podstawowych potrzeb ludności, nie stanowiącą inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów odrębnych dotyczących przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (z wyłączeniem inwestycji celu publicznego związanych z infrastrukturą techniczną). Tylko tego rodzaju usługi będą mogły występować na terenach przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną z usługami.

Jednocześnie dla wszystkich terenów objętych planem (a więc również terenów usług i produkcji) zapisano zakaz realizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko.

Pragnę wskazać, że formułując zapisy naszych planów miejscowych posługujemy się pojęciami określonymi w obowiązujących przepisach prawa, a gdy takich brakuje, definiujemy je - jak w przypadku usług nieuciążliwych, wspomnianych powyżej.

Pan Prezydent, w cytowanej wypowiedzi, posługuje się bliżej nieokreślonym pojęciem „przemysłu uciążliwego”, trudno jest więc w sposób rzeczowy odnieść się do tego zarzutu.

Projekt planu jest obecnie w trakcie opiniowania i uzgadniania. Po ich zakończeniu nastąpią konsultacje społeczne, w trakcie których każdy zainteresowany będzie mógł zapoznać się z projektem. - mówi Teresa Chrostowska, Wójt Gminy Purda"

Pozdrawiam

Maciej Zasada

Sekretarz Gminy Purda

APEL radnych gminy Purda o powstrzymanie wszelkich działań zmierzających do zmiany granic gminy

My, radni Rady Gminy Purda, w imieniu mieszkańców wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec inicjatywy pana Roberta Szewczyka, Prezydenta Miasta Olsztyna, polegającej na zmianie administracyjnych granic naszej gminy. Zamysł ten oceniamy jako rażące naruszenie konstytucyjnego prawa samorządu do decydowania o społeczno-gospodarczym rozwoju oraz planowaniu jej przyszłości. Jeśli zamiar prezydenta Olsztyna zostanie zrealizowany będzie miał on dalekosiężne i bardzo dotkliwe skutki dla dochodów gminy.

Purda jest obszarem o lesistości ponad 50%, więc możliwości wyznaczenia podobnego terenu pod przyszłe inwestycje, czyli źródła dochodu gminy są niemożliwe. Tylko ten kompleks gruntów nadaje się do zagospodarowania bez konieczności dewastacji obszarów zalesionych i przyrodniczo cennych. Po wybudowaniu sieci dróg i obwodnicy, są to kluczowe rejony dla społeczno-gospodarczego rozwoju gminy. Radni gminy z aprobatą przyjęli dla tego terenu Strategię Rozwoju Gminy Purda, dlatego samorząd gminny już realizuje pierwsze inwestycje, m.in.: rozbudowę sieci wodociągowo-kanalizacyjnej w Starym Olsztynie.

Planowana także w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych ścieżka pieszo-rowerowa o długości 1,6 km z szacowanym budżetem 4 mln, w tym dofinansowanie 85%, jest może mniej spektakularnym gospodarczo przedsięwzięciem, ale za to dobrym sygnałem gminy, dla partnerskiej inicjatywy współpracy z miastem. Tymczasem prezentowane przez Pana Roberta Szewczyka argumenty w tej sprawie przedstawiają subiektywną, jednostronną i deprecjonującą społeczność lokalną wizję rozwoju Gminy Olsztyn kosztem mieszkańców Gminy Purda.

Za szczególnie obraźliwe przyjmujemy słowa Pana Prezydenta, iż dzięki zmianie granic, ,,mieszkańcy Gminy Purda będą mieli lepszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości, czyli prokuratury, Sądu i aresztu śledczego". Stanowczo protestujemy przeciwko takiemu stawianiu sprawy i stwierdzeniom, które w domyśle sugerują, iż główną potrzebą i troską mieszkańców Gminy Purda jest dostęp do wyżej wymienionych instytucji. W słowach tych prezydent Olsztyna okazuje nam arogancję i lekceważenie problemu. Mieszkańcy naszej gminy to nie kryminaliści, a ich potrzeby będą zdecydowanie lepiej zaspokojone inwestycjami planowanymi przez samorząd gminy Purda na opisanym terenie.

Dodatkowo, uważamy, że wbrew temu co sugeruje Pan Robert Szewczyk, w granicach Olsztyna znajduje się wiele wolnych działek, które przy dobrej woli wszystkich zainteresowanych stron mogłyby zostać wykorzystane na cele, które stawia sobie Pan prezydent. Miasto jak dotąd nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gwarantującego harmonijną rozbudowę stolicy regionu. Z powodu chaosu planistycznego, nie szuka i nie podejmuje inicjatywy wyznaczania terenów pod ważne inwestycje publiczne, ale sięga po grunty gminy sąsiadującej z Olsztynem, co uznajemy za złą wolę i praktykę.

Reprezentując wspólnotę samorządową mieszkańców Gminy Purda oraz wsłuchując się w głosy naszej społeczności apelujemy o natychmiastowe powstrzymania się od wszelkich prób zagarnięcia gruntów tak potrzebnych gminie i jej mieszkańcom dla realizacji ważnego dla przyszłości gminy wieloletniego programu inwestycyjnego. Z myślą o przyszłych pokoleniach naszych mieszkańców, jesteśmy pewni, że obowiązujące prawo taką możliwość nam zagwarantuje.
Radni Gminy Purda

Stanowisko gminy Olsztyn

Olsztyn rozpoczął starania o zmianę granic w kierunku południowej obwodnicy, w naturalny sposób wyznaczającej granice miasta. Obszar bezpośrednio przylega do dużych osiedli mieszkaniowych, więc funkcjonalnie jest związany ze stolicą Warmii i Mazur – poinformował prezydent Robert Szewczyk.

Miasto chce pozyskać 235-hektarowy teren stanowiący zaledwie 0,8 proc. powierzchni gminy Purda. W Starym Olsztynie mieszka około 160 osób. To jest poniżej 2% mieszkańców Purdy. W przeważającej części jest on zarządzany przez skarb państwa (KOWR), co utrudnia przeznaczenie go na inne cele niż publiczne – czytamy w komunikacie na stronie olsztyn.eu.

Olsztyn jest największym miastem, a jednocześnie kołem zamachowym rozwoju województwa. To przez pryzmat głównego ośrodka oceniany jest cały region – zarówno w krótkiej perspektywie, jak i długoterminowo. Nowe tereny, jakie planuje pozyskać samorząd Olsztyna, pozwolą na rozbudowę funkcji metropolitalnych. To będzie znaczącym impulsem rozwoju także sąsiednich gmin.

Aby to osiągnąć, konieczne jest wzmacnianie kluczowych funkcji gospodarczych, publicznych, edukacyjnych, medycznych, ale także administracyjnych. Planowane poszerzenie granic miasta pozwoli przede wszystkim na rozwój tej ostatniej.

- Olsztyn, jako stolica województwa, jest siedzibą sądów oraz innych instytucji pracujących na rzecz wymiaru sprawiedliwości - tłumaczy prezydent Olsztyna, Robert Szewczyk. - Te instytucje borykają się z brakiem odpowiednich warunków lokalowych. Trafiają do nas wnioski z sądów czy policji w tej sprawie. Stąd powstanie nowych obiektów byłoby rozwiązaniem wielu ich problemów. Jednocześnie mielibyśmy realną szansę przenieść z centrum areszt śledczy. A także wesprzeć instytucje sądowe w ewentualnych staraniach o zlokalizowanie w naszym mieście sądu apelacyjnego. Teraz ten właściwy dla Olsztyna znajduje się w Białymstoku.

"Miasteczko Prawne" - tak roboczo określamy ten teren - byłoby nowym osiedlem Olsztyna, stanowiącym centrum usług z zakresu prawa i administracji sądowej dla mieszkańców całego regionu. Takie działanie wpisuje się nie tylko w strategię rozwoju miasta, ale także województwa warmińsko-mazurskiego oraz Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego.

Stolica Warmii i Mazur gwarantuje zrównoważony rozwój tego obszaru, który bezpośrednio przylega do największych osiedli. Ze szkodą dla ich mieszkańców byłaby realizacja planów gminy Purda dotyczących zlokalizowania w tym miejscu usług z dopuszczeniem tych uciążliwych, mogących negatywnie wpływać na środowisko. Poza tym prezydent Olsztyna chce zachowania znajdujących się tam Rodzinnych Ogrodów Działkowych "Korkus" na takiej samej zasadzie, jak innych ogrodów już będących pod opieką miasta.

- Wkrótce Rada Miasta Olsztyna zamierza wystąpić do Ministerstwa Spraw Zewnętrznych i Administracji z wnioskiem o zwiększenie granic administracyjnych miasta o tereny znajdujące się obecnie na obszarze gminy Purda - mówi zastępczyni prezydenta Olsztyna, Justyna Sarna-Pezowicz. - O takim zamiarze już zostali powiadomieni przewodniczący Rady Gminy Purda oraz Rady Powiatu w Olsztynie.

Ostatnia zmiana granic administracyjnych Olsztyna miała miejsce w 1988 roku. Wówczas zostały przyłączone części wsi położone na terenie gmin Dywity, Gietrzwałd, Jonkowo i Stawiguda. Łącznie był to obszar 13 km2. Stolica Warmii i Mazur jest wyjątkiem wśród ośrodków wojewódzkich w Polsce, które regularnie zwiększają swoją powierzchnię, a co za tym idzie - populację i dochody.

Stanowisko radnego powiatowego Krzysztofa Kamińskiego:

Czytając pismo Prezydenta Olsztyna w tej sprawie, powiem szczerze że osłupiałem. Urzędy wymiaru sprawiedliwości na obrzeżach miasta, to całkowite zaprzeczenie zasadzie powszechnej dostępności do nich. Mam również wiele, wiele innych uwag, które przedstawię na najbliższej Sesji Rady Powiatu.

Jestem przeciwnikiem zawierania biednej gminie oraz biednemu powiatowi ważnych gospodarczo terenów przez bogaty (względem Gminy Purda i Powiatu Olsztyńskiego) Olsztyn.

Będę przekonywał Radnych do głosowania przeciwko pozytywnemu zaopiniowaniu tej zmiany.

Radny Krzysztof Kamiński

Jaka obowiązuje procedura przy zmianie granic gminy?

Ustawa o samorządzie gminnym Art. 4. [Zmiany terytorialne gmin, nadawanie statusu miasta, ustalanie i zmiany nazw gmin]
1.
Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia:
1) tworzy, łączy, dzieli i znosi gminy oraz ustala ich granice;
2) nadaje gminie lub miejscowości status miasta i ustala jego granice;
3) ustala i zmienia nazwy gmin oraz siedziby ich władz.
2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, może być wydane także na wniosek zainteresowanej rady gminy.
3. Ustalenie i zmiana granic gmin dokonywane są w sposób zapewniający gminie terytorium możliwie jednorodne ze względu na układ osadniczy i przestrzenny, uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe oraz zapewniający zdolność wykonywania zadań publicznych.
4. Nadanie gminie lub miejscowości statusu miasta, ustalenie jego granic i ich zmiana dokonywane są w sposób uwzględniający infrastrukturę społeczną i techniczną oraz układ urbanistyczny i charakter zabudowy.
5. Zmiany, o których mowa w ust. 1, następują z dniem 1 stycznia.

Prezydent Olsztyna już wystąpił do Rady Gminy Purda o wyrażenie opinii w sprawie zmiany granic i otrzymał odpowiedź, że nie ma zgody. Jednak Rady Ministrów taka opinia nie wiąże. Decyzja Rady Ministrów nie można zaskarżyć do sądu.

RPO kilka razy występował do TK Parlamentu i rządowi konieczności o zapewnienie możliwości pełnej sądowej kontroli takich decyzji.
W końcu ubiegłej kadencji Sejmu do laski marszałkowskiej trafił projekt ustawy, który miał być odpowiedzią na problem. Zasadniczy kierunek zmian - możliwość zakwestionowania zmiany granic przed sądem administracyjnym - czyniłby zadość formułowanym przez lata postulatom. Projekt ten, poza skierowaniem 18 stycznia 2023 r. do opiniowania, nie doczekał się dalszych prac; nie nadano mu nawet numeru druku sejmowego.
(oprac. as)