Cena ciepła w Olsztynie po wybudowaniu spalarni odpadów wzrośnie o 20-30% - zapewnia prezydent Piotr Grzymowicz w odpowiedzi na pytania „Deb@ty" w sprawie planowanej inwestycji. Pytania i odpowiedzi ukazały się też na stronie internetowej spółki MPEC.
"Chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na to, że postępowanie dotyczące wyboru partnera prywatnego w celu budowy Elektrociepłowni nie zostało zakończone, a co za tym idzie nie zapadły ostateczne decyzje technologiczne, techniczne i organizacyjne. Nie wyjaśniły się, niestety, kwestie prawne na szczeblu ustaw zasadniczych (np. wsparcie kogeneracji lub OZE), dlatego podejście zespołu projektowego do niektórych zagadnień musiało ewoluować w miarę trwania dialogu konkurencyjnego, który weryfikuje wiele pierwotnych założeń" - zastrzega się spółka MPEC. A oto pytania "Deb@ty" i odpowiedzi:
1. Jaka będzie moc źródła - Ciepłowni Kortowo?
Ciepłownia Kortowo jest źródłem, które zostało wybudowane na początku lat 80-tych ubiegłego wieku. Jest to typowa ciepłownia węglowa, w której obecnie zainstalowanych jest 6 kotłów typu WR 25, każdy o mocy 29 MW. Dwa z kotłów zostały zmodernizowane w latach 2006-2007 w celu zwiększenia ich sprawności, a także możliwości współspalania niewielkich ilości biomasy. Wszystkie te jednostki wytwórcze stanowią w świetle obowiązujących przepisów ochrony środowiska jedną instalację energetyczną podłączoną do wspólnego komina. Ponieważ łączna moc tej instalacji przekracza 50 MW termicznych, podlega ona w całości pod obowiązki wynikające z dyrektywy IED. Dodatkowo moc Ciepłowni Kortowo, przeliczona na moc zawartą w paliwie, przekracza 200 MW, a więc zmiany wymagane przez dyrektywę IED powinny być wdrożone przed rokiem 2016. Aby uniknąć konieczności wdrożenia kosztownych inwestycji w tak krótkim czasie, podjęto decyzję o skorzystaniu z tzw. derogacji ciepłowniczej, co wymusza jednak obniżenie mocy w paliwie poniżej 200 MW. W praktyce oznacza to trwałe odłączenie jednego kotła od instalacji na okres od 2016 r. do czasu wymaganej przez IED modernizacji, która w tym wypadku nie może nastąpić później niż do roku 2022.
Ciepłownia Kortowo wyposażona jest także w niewielki blok kogeneracyjny o mocy 1,2 MW oparty na silnikach gazowych.
Docelowo, po wybudowaniu nowego źródła przy ul. Lubelskiej, Ciepłownia Kortowo ma być gotowa do pokrycia około 60% zapotrzebowania miejskiej sieci ciepłowniczej w Olsztynie, a jej moc wynosić będzie 170 MW.
2. Jaka będzie moc nowego źródła ciepła, czyli kombinatu?
Z bilansu zapotrzebowania na ciepło miejskiej sieci ciepłowniczej oraz sieci Spółdzielni Mieszkaniowej „Pojezierze", przy uwzględnieniu docelowego potencjału ciepłowni Kortowo na poziomie 170 MW, wynika, że łączna moc nowego źródła przy ul. Lubelskiej powinna wynosić około 100 MW. Będzie się na nią składała moc jednostki lub jednostek podstawowych pracujących w kogeneracji oraz moc kotłów wodnych - szczytowych.
W obecnych uwarunkowaniach planuje się, że podstawową jednostką wytwórczą będzie blok do termicznego przekształcania frakcji palnej odpadów komunalnych o mocy ok. 30 MW. Potencjał kogeneracyjny nowej elektrociepłowni został oceniony na 50 MW i do takiej mocy, w przyszłości, będzie można go rozbudować, jeśli zaistnieją ku temu przesłanki.
Ważnym elementem nowego źródła będzie kaskada kotłów szczytowo-rezerwowych, uruchamianych w sytuacji największego zapotrzebowania lub podczas ewentualnych awarii jednostek podstawowych.
3. Jakie paliwa mają być używane w obu źródłach?
W Ciepłowni Kortowo nie planuje się zmieniać istniejącej konfiguracji paliw. Oznacza to, że źródło to będzie pracować głównie w oparciu o spalanie miału węglowego. W przypadku stwierdzenia zasadności kontynuowania współspalania biomasy, będzie ona mogła stanowić do 10% wsadu masowego w spalanym paliwie. W kompleksie Ciepłowni Kortowo, pracuje również niewielki układ kogeneracyjny w oparciu o silniki spalające gaz ziemny.
Jednostka podstawowa w nowym źródle, pracująca w kogeneracji przez cały rok, będzie spalać frakcję palną odpadów komunalnych powstającą w regionalnych instalacjach przetwarzania rozlokowanych na terenie województwa. Kotły szczytowe, których czas pracy będzie relatywnie krótki, będą zasilane gazem ziemnym lub olejem opałowym.
4. Jaki będzie udział Ciepłowni Kortowo i nowego źródła w produkcji ciepła?
Praca obu źródeł będzie skoordynowana pod względem ekonomicznym i technologicznym. Będzie to możliwe dzięki temu, iż oba źródła będą umiejscowione w jednym podmiocie zarządzającym – nowej spółce wytwórczej (Spółce PPP).
U podstawy systemu zasadniczo pracować będzie źródło kogeneracyjne, opalane paliwem odpadowym, którego moc obecnie została wyznaczona na poziomie 30 MW. Po przekroczeniu zapotrzebowania odpowiadającego tej mocy, do ruchu wprowadzana będzie Ciepłownia Kortowo, której moc po 2022 roku wynosić będzie 170 MW. Natomiast kotły szczytowe - zainstalowane w nowym źródle przy ul. Lubelskiej, będą automatycznie dołączane do ruchu w przypadku takiego zapotrzebowania na ciepło, jakie występuje przy skrajnych temperaturach zimowych, lub podczas przerw awaryjnych w pracy jednostek podstawowych.
5. Jaka będzie wielkość źródła kogeneracyjnego i rodzaj paliwa w nim zastosowanego?
Według przyjętych obecnie założeń koncepcyjnych moc w paliwie źródła kogeneracyjnego powinna wynosić ok. 50 MW. Pozwoli to na uzyskanie ok. 30 MW mocy cieplnej oraz do 13 MW mocy elektrycznej. Przyjęte parametry źródła wynikają przede wszystkim z zapotrzebowania rynku ciepła, a także z założonej do wykorzystania ilości i kaloryczności frakcji palnej odpadów komunalnych.
W województwie warmińsko – mazurskim produkowane będzie paliwo odpadowe w ilości ok. 100 tys. ton rocznie, z czego ponad połowa tego paliwa pochodzić będzie z zakładu w Olsztynie. Podkreślić należy, iż ZGOK w Olsztynie będzie produkować paliwo odpadowe o lepszej jakości i wyższej kaloryczności, niż pozostałe zakłady w województwie.
6. Dlaczego w ogłoszeniu spółki MPEC dotyczącym dostaw paliwa alternatywnego do planowanej Elektrociepłowni Olsztyn, ustalono tak niekorzystne dla procesu spalania parametry odpadów: - wilgotność nie więcej niż 40%, - wartość opałowa nie mniej niż 9 MJ/kg?
Podane przez MPEC parametry oczekiwanej frakcji palnej odpadów komunalnych są z jednej strony adekwatne do możliwości wszystkich funkcjonujących w województwie producentów, a z drugiej strony odpowiadają możliwościom dostępnych na rynku spalarniowych rozwiązań technicznych. Paliwo odpadowe, o tak określonych parametrach, może być spalane w znanych i typowych kotłach dedykowanych do takich zadań, co tym samym skutkuje przewidywalnością nakładów inwestycyjnych na wybudowanie spalarni. Warto zwrócić uwagę na fakt, że procesy egzotermiczne zaczynają się już od kaloryczności 6 MJ/kg, a więc podanie minimalnego pułapu na poziomie 9 MJ/kg gwarantuje, że procesy spalania takiego odpadu będą przebiegały efektywnie i na relatywnie korzystnym poziomie ekonomicznym. W koncepcji technicznej, po analizie danych dostępnych w województwie odpadów, założono, że średnia kaloryczność paliwa odpadowego, które będzie spalone w nowej instalacji, nie powinna spaść poniżej 13,5 MJ/kg.
7. Czy odpady o tak złych parametrach spalania będą w Olsztynie poddawane standaryzacji (osuszenie, podniesienie kaloryczności)?
W zależność od ostatecznie przyjętej technologii kotła dla planowanej spalarni, frakcja palna odpadów komunalnych może być podawana w formie niezmienionej bezpośrednio do kotła lub może być wcześniej poddana standaryzacji, polegającej wyłącznie na procesie wymieszania i rozdrobnienia paliwa odpadowego. Podniesienie kaloryczności powyżej planowanej średniej wartości na etapie przygotowania paliwa odpadowego do spalenia nie stanowi potrzeby technologicznej oraz nie znajduje w tym przypadku uzasadnienia ekonomicznego.
8. Jeśli odpady będą poddawane standaryzacji, to jaki będzie koszt standaryzacji 1 tony odpadów? I przez kogo standaryzacja będzie wykonywana?
Ewentualna standaryzacja paliwa odpadowego może być wymagana przy zastosowaniu określonych technologii spalania, tj. w kotłach fluidalnych. Wybór technologii jest elementem postępowania przetargowego prowadzonego obecnie przez MPEC pn. „Wybór partnera prywatnego w celu świadczenia dostaw ciepła do miejskiej sieci ciepłowniczej". W przypadku tej technologii, konieczne będzie uwzględnienie nakładów inwestycyjnych związanych z procesem standaryzacji paliwa odpadowego oraz kosztów operacyjnych. Ze względu na przebieg postepowania w trybie ustawy Prawo Zamówień Publicznych, które jest objęte poufnością, podawanie obecnie możliwych do wyliczenia szacunkowych kosztów takich procesów jest niezasadne i może doprowadzić do wpłynięcia niekorzystnie na wynik postępowania.
9. Kto pokryje koszt standaryzacji odpadów?
W związku implementacją przepisów unijnych w zakresie gospodarki odpadami, w Polsce od 2016 r. nie będzie możliwości składowania na wysypiskach, odpadów o kaloryczności przekraczającej 6 MJ/kg. Celem jest unieszkodliwienia takiej frakcji odpadów i odzysk energii. Takie założenia zostały przyjęte dla planowanej instalacji w Olsztynie. Blok spalarniowy w nowej elektrociepłowni przy ul. Lubelskiej będzie utylizować paliwo odpadowe wraz z odzyskiem zawartej w nim energii. Ostatecznie to wybór technologii będzie determinował wymagane parametry wsadu paliwowego dla spalarni.
Należy założyć, że w przypadku wymagania odpadów o jednorodnej strukturze i podwyższonej wartości opałowej, koszt takiej standaryzacji będzie mógł być pokryty przez dostawców paliwa odpadowego. Wpłynąć to może na oczekiwanie producentów znacznego obniżenia opłaty za przyjęcie takiego odpadu do unieszkodliwienia lub wręcz wywołać presję na traktowanie go jako pełnowartościowego paliwa o określonej wartości.
W przypadku dostaw nieustandaryzowanej frakcji palnej odpadów komunalnych o różnych, zasadniczo niższych parametrach palnych, koszty wymaganej w takim wypadku standaryzacji będą elementem kosztów operacyjnych spalarni w Olsztynie, których pokrycie powinna zapewnić zwiększona oplata za przyjęcie odpadów do utylizacji. Warto zauważyć jednak, że kwestia standaryzacji paliwa odpadowego będzie pochodną wybranej technologii.
10. Jeśli odpady nie będą standaryzowane, to jaki będzie koszt spalenia 1 Mg tony odpadów?
Nieustandaryzowana frakcja palna odpadów komunalnych, z technologicznego punktu widzenia, jest traktowana podobnie jak zamieszane odpady komunalne. Oczywista różnica polega na wielkości strumienia, ilości odpadów popaleniskowych oraz wartości opałowej. Na koszty unieszkodliwienia tony takich odpadów zasadniczy wpływ mają koszty związane z utrzymaniem instalacji, koszty personelu, materiałów i energii, a także koszty remontów i konserwacji oraz koszty unieszkodliwiania odpadów poprocesowych. Oczywiście na koszt całkowity wpływ będą mieć także: poziom nakładów, który zostanie odzwierciedlony w odpisach amortyzacyjnych oraz koszty finansowe związane z obsługą kredytów.
11. Jakim surowcem energetycznym będzie wspomagany proces spalania odpadów?
Część spalarniowa nowej Elektrociepłowni Olsztyn, będzie dedykowana do spalania wyłącznie wydzielonej frakcji palnej odpadów komunalnych. Oznacza to, że co do zasady procesy energetyczne będą miały charakter egzotermiczny bez potrzeby stosowania paliw dopalających. Niemniej jednak, ze względu na obowiązujące przepisy odnośnie wymaganych rozwiązań technicznych w spalarniach odpadów, konieczne będzie zastosowania palników gazowych lub olejowych pozwalających w razie potrzeby na uzyskanie odpowiedniej temperatury w komorze spalania aby korzystnie wpłynąć na poziom emisji zanieczyszczeń.
12. W jaki sposób finansowane będzie przedsięwzięcie?
Planuje się, że przedsięwzięcie finansowane będzie z wkładów kapitałowych Partnera Prywatnego i spółki Polskie Inwestycje Rozwojowe, która zadeklarowała zaangażowanie w Projekt. Finansowanie kapitałowe uzupełnione zostanie finansowaniem dłużnym dostarczonym przez banki. W momencie, gdy pojawią się środki pomocowe, finansowanie PIR i banku będzie wycofywane na rzecz dotacji lub pożyczki preferencyjnej.
13. Jaka będzie przewidywana jednostkowa cena ciepła w systemie ciepłowniczym Olsztyna? I jakie jest jej ekonomiczne uzasadnienie?
Rynek ciepłowniczy w kraju czekają istotne zmiany związane z implementacją dyrektyw Unii Europejskiej, tj. dyrektywy IED i EU ETS. Konieczność poniesienia wysokich nakładów inwestycyjnych na dostosowanie ciepłowni miejskich do nowych standardów emisyjnych w zakresie emisji tlenków siarki, azotu oraz pyłu, a także konieczność zakupu uprawnień do emisji dwutlenku węgla, wpłynie z całą pewnością na wzrost cen ciepła wytwarzanego z węgla. Szacuje się, że może to być wzrost o około 20-30% w stosunku do cen dzisiejszych. Obecnie ceny ciepła, w zależności od wykorzystywanego paliwa są bardzo zróżnicowane. Według informacji Prezesa URE w roku 2013 ceny ciepła wytwarzanego z gazu kształtowały się na poziomie ok. 72 zł/GJ, ceny ciepła wytwarzanego w źródłach odnawialnych wyniosły ok. 48 zł/GJ, a ceny ciepła wytwarzanego z węgla kształtowały się w wysokości ok. 40 zł/GJ. Ta tendencja z całą pewnością się odwróci. Ceny ciepła wytwarzanego z węgla nie powinny wprawdzie osiągnąć poziomu cen gazu, jednakże mogą ukształtować się na poziomie zbliżonym do cen stosowanych przez źródła OZE, albo nawet je przewyższyć. Na przykład w sytuacji bardzo wysokich cen uprawnień do emisji CO2, na poziomie 20 - 30€ za tonę, cena ciepła może istotnie wzrosnąć. Trzeba sobie uświadomić, że z jednej tony spalanego miału węglowego emitowane są niemalże dwie tony dwutlenku węgla.
Cena ciepła wytwarzanego w spalarni w Olsztynie, uzależniona będzie przede wszystkim od funkcjonującego systemu wsparcia dla kogeneracji i OZE, a także od cen energii elektrycznej. Cena ciepła wytwarzanego w nowej elektrociepłowni kształtowana będzie metodą kosztową, co oznacza, iż przychody uzyskane ze sprzedaży energii elektrycznej i tzw. kolorowych certyfikatów będą pomniejszały koszty stanowiące podstawę do ustalenia ceny ciepła. Taryfa dla ciepła zatwierdzana będzie przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki - tak jak to ma miejsce obecnie.
Jednym z celów projektu jest zachowanie akceptowalnego społecznie poziomu cen ciepła w Olsztynie. Podkreślić należy, iż cena ciepła będzie kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu PPP.
14. Jak będzie wyglądał schemat funkcjonalny współdziałania ZGOK/ZUOK z MPEC Olsztyn?
MPEC Olsztyn, jako udziałowiec Spółki PPP, podpisze długoletnie umowy na dostawy paliwa odpadowego dla instalacji termicznego przekształcania odpadów, która zostanie wybudowana przy ul. Lubelskiej. Projekt budowy spalarni realizowany będzie w formule project finance, stąd zapewnienie wsadu paliwowego dla instalacji jest warunkiem koniecznym. MPEC, ZGOK i pozostałe RIPOKi są odrębnymi podmiotami – spółkami prawa handlowego i nie występują pomiędzy nimi powiązania korporacyjne.
15. Jakie są przewidywane nakłady inwestycyjne w Ciepłowni Kortowo na jej modernizację i dostosowanie do wymogów środowiskowych?
Projekt zakłada modernizację Ciepłowni Kortowo w celu wydłużenia okresu eksploatacji przy utrzymaniu sprawności, co w praktyce oznacza wybudowanie nowych kotłów, poza kotłami nr 1 i nr 2, które zostały zmodernizowane w latach 2006-2007.
Wszystkie pozostające w eksploatacji kotły zostaną w latach 2020-2021 dostosowane do wymagań dyrektywy IED. Zakłada się budowę instalacji środowiskowych w zakresie:
wykonanie instalacji odazotowania spalin;
wykonanie instalacji odsiarczania.
Realizacja inwestycji środowiskowych zapewni uzyskanie poziomów emisyjnych w zakresie przewidzianym dyrektywą IED, tj:
stężenie tlenków azotu poniżej poziomu 200 mg/Nm3 (dla warunków normalnych i 6%O2 spaliny suche),
stężenie dwutlenku siarki poniżej poziomu 250 mg/Nm3 (dla warunków normalnych i 6%O2 spalin suchych),
stężenie pyłu poniżej poziomu 25 mg/Nm3 (dla warunków normalnych i 6%O2 spalin suchych).
Koszty modernizacji, według dzisiejszych cen na tego typu modernizacje, szacowane są na poziomie 60-80 mln. zł. Po dokonaniu tak gruntownej modernizacji, Ciepłownia Kortowo stanowić będzie nadal niezbędny element systemu ciepłowniczego i będzie mogła być eksploatowana przez cały okres życia projektu.
16. Czy będą ponoszone nakłady inwestycyjne w celu dostosowana miejskiej sieci ciepłowniczej do pracy w nowym systemie?
Planowany układ pracy źródeł, tj. Ciepłowni Kortowo i nowej elektrociepłowni nie będzie wymagał istotnych nakładów inwestycyjnych na dostosowanie sieci ciepłowniczej. Zachowany zostaje bowiem dotychczasowy, dwustronny układ zasilania sieci, co jest atutem lokalizacji nowego źródła przy ul. Lubelskiej. Planowane jest wybudowanie niewielkiej przepompowni w celu poprawy hydrauliki pracy sieci, ale będą to nakłady na poziomie 1,3 mln zł, a więc relatywnie niewielkie w porównaniu do kosztów całej inwestycji.
KOMENTARZ
Identyczne pytania - jak powyżej - zadała Marianna Hołubowska - przewodnicząca seksji Ciepło Stowarzyszenia "Święta Warmia". Prezes MPEC-u nie odpowiedział na te pytania, mimo ich ponawiania przez szereg miesięcy. Prezes MPEC twierdził, że pytania nie zostały zadane na odpowiednim formularzu. Marianna Hołubowska podała prezesa MPEC do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wyrok WSA brzmiał: organ nie może narzucać obyatelowi w jakiej formie ma występować o informacje publiczne i nakazał odpowiedż w formie decyzji administracyjnej. Jednak prezes MPEC-u zamiast wykonać wyrok wystąpił o jego kasację do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jednocześnie na te same pytania wysłane przez "Deb@tę" w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz Ustawy Prawo Prasowe doczekały się odpowiedzi po 3 tygodniach. Czemu ma służyć ta zabawa prezydenta Olsztyna i prezesa MPEC-u w ciuciubabkę za pieniądze podatników?
Adam Socha
Skomentuj
Komentuj jako gość